W piątek, 24 stycznia 2025, Air Force Life Cycle Management Center Dowództwa Logistycznego USAF, w imieniu Departamentu Obrony USA, podpisało umowę o wartości 69 526 295 USD (279,167 mln zł) z norweską spółką Kongsberg Defence and Aerospace (KDA) na realizację opcji w ramach produkcji i dostaw pierwszej partii (Lot 1) lotniczych pocisków manewrujących Joint Strike Missile (JSM). Zostaną one zintegrowane z samolotami wielozadaniowymi Lockheed Martin F-35A Lightning II.
Grafika: KDA
Umowa bazowa w tej sprawie została zawarta 31 maja 2024 i miała wartość 138 424 794 mln USD (555,814 mln zł). Aneks zwiększa łączne zamówienie do wartości 207 951 089 USD (834,981 mln zł).
Modyfikacja umowy ma na celu jej doprecyzowanie i przewiduje zakup wszystkich kompletów pocisków wraz z kontenerami, sprzętem testowym i elementami pomocniczymi wyprodukowanych w ramach umowy bazowej.
Prace będą wykonywane w Kongsberg w Norwegii, a ich zakończenie planowane jest na 30 września 2027. Środki pochodzą z budżetu obronnego NDAA na zakup pocisków rakietowych przez USAF z zaoszczędzonych środków w roku fiskalnym 2024 w kwocie 104 951 089 USD (421,408 mln zł), która została przyznana w momencie podpisania aneksu (w ramach umowy bazowej od razu uruchomiono 69 212 397 USD/272,621 mln zł). Zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami, USAF planowało zakupić 48 pocisków JSM w pierwszej partii spośród łącznie 268 łącznie.
JSM powstał w latach 2008-2018 w kooperacji z Raytheon (część korporacji RTX) jako rozwinięcie norweskiego pocisku NSM (Naval Strike Missile), a w 2021 rozpoczęła się produkcja seryjna. Jak dotąd na zakup zdecydowały się Norwegia jako inicjator programu, a także Japonia i Australia. W przyszłości dołączą do nich Finlandia i Włochy, a tym systemem uzbrojenia jest zainteresowana Polska, która poszukuje pocisku przeciwokrętowego dla F-35A Husarz – brany pod uwagę jest także większy AGM-158C LRASM od Lockheed Martin. W celu zaspokojenie popytu zarówno na pociski JSM, jak i NSM, Kongsberg rozbuduje możliwości produkcyjne w USA i Australii.
JSM to pocisk przeciwokrętowy 5. generacji, zbudowany w technologii zredukowanego przekroju radarowego (stealth) opracowany w celu wypełnienia luk w zdolnościach F-35A do precyzyjnego zwalczania celów powierzchniowych. To jedyny typ pocisku tek klasy, który może być przenoszony w wewnętrznej komorze uzbrojenia F-35A i F-35C (w przypadku F-35B może być przenoszony tylko na węzłach uzbrojenia pod skrzydłami). W najnowszej wersji Block 4 w konfiguracji wyposażenia Technical Refresh 3 (TR3), F-35A będzie zdolny także do atakowania celów naziemnych.
Pocisk ma 3,95 m długości i masę 410 kg. JSM został wcześniej zintegrowany z F-15, F-16 i F/A-18. Pierwszy lot z amerykańskim F-16 miał miejsce w listopadzie 2015, natomiast z norweskim trzy lata później.
Głowica naprowadzania JSM charakteryzuje się autonomicznym systemem rozpoznawania celów na podstawie obrazu zapisanego w pamięci komputera, w połączeniu z czujnikiem podczerwieni, układem nawigacji zliczeniowej (INS) i satelitarnej (GPS) oraz laserowym wysokościomierzem. Dzięki temu w zależności od celu użytkownik ma możliwość zaprogramowania typu ataku, miejsca rażenia, jak i siły detonacji 125-kilogramowej głowicy odłamkowo-burzącej. Operator, dzięki dwukierunkowemu łączu wymiany danych, ma możliwość także przerwania ataku w dowolnym momencie lotu.