We wtorek, 4 marca 2025, ukraiński dziennik Ekonomiczna Prawda (część Europejskiej Prawdy) opublikował szczegóły uzyskane od Głównego Zarządu Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy (HUR MO) na temat wykorzystania polsko-fińskich satelitów radarowych SAR spółki ICEYE wraz z fotografiami rosyjskich obiektów, które wcześniej nie były publikowane.
Zdjęcie udostępnione przez Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy na wystawę Fundacji Serhija Prytuły „Narodowy satelita” przedstawiające rosyjskiej okręty wojenne / Zdjęcia HUR MO via Ekonomiczna Prawda
Przypomnijmy, że 18 sierpnia 2022 r. ICEYE ogłosiła podpisanie umowy o wartości 600 mln UAH z Fundacją Charytatywną Serhija Prytuły, mającej na celu zapewnienie rządowi Ukrainy zdolności w zakresie pozyskiwania zobrazowań satelitarnych SAR dostarczanych przez ICEYE. Środki pochodziły ze zbiórek od obywateli ukraińskich. W ramach umowy, jeden z satelitów ICEYE został oddany do dyspozycji ukraińskiego rządu do użytkowania w regionie. Dodatkowo, ICEYE zapewniła dostęp do swojej konstelacji satelitów SAR, co pozwoliło Siłom Zbrojnym Ukrainy na otrzymywanie satelitarnego zobrazowania radarowego krytycznych operacyjnie lokalizacji z dużą częstotliwością rewizyty.
Pierwsze informacje o skuteczności uzyskanych zdolności zostały opublikowane przez HUR MO 26 czerwca 2024. Dlatego już 8 lipca tego samego roku ICEYE i Ministerstwo Obrony Ukrainy podpisały w Helsinkach porozumienie o współpracy (Memorandum of Cooperation) w celu wzmocnienia wspólnych działań. Następnie, 11 listopada 2024 niemiecka grupa Rheinmetall AG ujawniła, że na mocy porozumienia z rządem w Berlinie zapewniła Ukrainie dostęp do drugiego satelity SAR, na mocy współpracy z ICEYE z września tego samego roku.
Rosyjska przeprawa pontonowo-mostowa
Dodatkowo, Ukraina ma dostęp do całej konstelacji ICEYE, składającej się z dziesiątek egzemplarzy, a 3 marca br. przedstawiciele ICEYE, ambasady Niemiec, HUR MO oraz Fundacji Charytatywnej Serhija Prytuły zaprezentowali model satelity w Narodowym Muzeum Historii Ukrainy.
Zgodnie z najnowszymi informacjami opublikowanymi w ukraińskich mediach, w czasie działania pierwszego satelity zakupionego przez Fundację Charytatywną Sierhija Prytuły, ukraińscy wojskowi wykonali 5,2 tys. zobrazowań, z czego 1 tys. – tylko w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Według rzecznika HUR MO Andrija Jusowa, ponad 40% fotografii zostało wykorzystanych w działaniach bojowych, w konsekwencji czego wróg poniósł straty sięgające miliardów USD.
Własne rozpoznanie satelitarne, i to od pochodzące od firmy z Unii Europejskiej, stało się szczególnie istotne w obliczu zawieszenia amerykańskiej pomocy wojskowej, która obejmuje m.in. wymianę danych wywiadowczych. Zwłaszcza, że dziś, 7 marca br. pojawiły się doniesienia portalu branżowego Militarnyi, że również amerykańska spółka Maxar Technologies zawiesiła swoje usługi na rzecz Ukrainy.
Rosyjskie pozycji systemów obrony przeciwlotniczej S-300/400
Jak ujawnił dziennik, Szef HUR MO gen. Kyryło Budanow miał już w grudniu 2021, a więc niedługo przed pełnoskalową inwazją Rosji, skontaktować się założycielem ICEYE, Rafałem Modrzewskim, z zamiarem pozyskania jednego z satelitów SAR. Spółka miała udostępnić pierwsze zobrazowania tuż przed rozpoczęciem wojny.
Obecnie, ICEYE ma swoje przedstawicielstwo w Ukrainie, które udziela wsparcia w zakresie dostaw i jakości zobrazowań satelitarnych. Otrzymuje także informacje zwrotne od ukraińskiego rządu, co pozwala spółce rozwijać technologie. Dzięki wykorzystaniu usług satelitarnych przez Kijów od 2022, kilka państw i firm zainteresowało się tego typu zdolnościami do celów obronnych: w maju 2022 Ministerstwo Obrony Brazylii zakupiło dwa satelity, w 2023 ICEYE nawiązała współpracę z brytyjską spółką BAE Systems, a w 2024 z amerykańską Lockheed Martin i wspomnianą niemiecką grupą Rheinmetall AG.
Rosyjska baza lotnictwa transportowego
Jak wspomniano, Ukraina dysponuje dwoma satelitami SAR na własność. Jeden wykonuje średnio 2,5 efektywnych przelotów dziennie nad terytorium kraju. HUR MO może korzystać ze swoich dwóch satelitów i w dowolnym momencie otrzymywać dane dotyczące interesującego go obszaru. Jednakże na zobrazowania pochodzące z pozostałej konstelacji (liczącej od ub. r. łącznie 44 satelity) trzeba będzie czekać dłużej, ponieważ inni klienci również stoją w kolejce – różnica czasu wynosi około sześć razy.
Pierwszy satelita ukraiński został wystrzelony w 2021, jednakże czas jego eksploatacji to 3 lata – co oznacza, że niemal wykorzystał swoje możliwości, ale nadal działa i wykonuje swoje zadania. Data wystrzelenia satelity zafundowanego przez Niemcy nie została ujawniona, podobnie jak warunki umowy dotyczącej jego wykorzystania.
Jednym przykładów użycia zobrazowań radarowych jest trafienie dużego okrętu desantowego RFS Mińsk (127)/BDK-43 projektu 775 (w kodzie NATO: Ropucha) oraz konwencjonalnego okrętu podwodnego B-237 Rostow-na-Donu projektu 06363 (636.6) Warszawianka, w nocy z 12 na 13 września 2023 w Zatoce Sewastopolskiej na okupowanym Krymie (ten drugi został dobity 3 sierpnia 2024).
Obecnie HUR MO używa satelitów ICEYE nie tylko do rozpoznania obiektów na terytorium Rosji i okupowanej części Ukrainy, ale wszędzie, gdzie tylko Rosja prowadzi swoje działania. ICEYE nadal rozwija swoje technologie. Narodowy satelita ukraiński to wersja 2.0, to obecnie w użyciu jest już generacja 3.5. Urządzenia te potrafią wykonywać zdjęcia z rozdzielczością 25 cm i obejmować obszar o wymiarach 100×100 km. Dla porównania: pierwszy ukraiński satelita ma sensory o rozdzielczości 1 metra i obejmuje obszar 15×15 km. Charakterystyki satelity podarowanego przez Niemców nie są ujawniane.