

Spis treści podcastu
00:00 – Wstęp do podcastu.
00:55 – Zajawka odcinka, czyli o czym dziś mówimy.
02:46 – Kuźnia kadr, czyli lista oficerów (wybór dość losowy) i nowe zabawki.
06:29 – Marny sequel czy kiepski remake?
09:35 – Trutka na „Okopowe Szczury” i co po niej zostało.
13:25 – Torpedy, ich nośniki i taktyka „A kuku!”, czyli ahoj tam na morzu!
22:54 – Nie mam co na siebie włożyć! (żeby mnie nie zastrzelili).
26:19 – „Ogień w dziurze!”, czyli uwaga, granat!
30:03 – O dźganiu w brzuch, pluciu ołowiem i płomieniami.
37:55 – Więcej latającego ołowiu i od średniowiecza do współczesności.
46:33 – Wejście koni mechanicznych zamiast organicznych.
53:42 – To co tygryski lubią najbardziej, czyli konie mechaniczne na gąsienicach.
61:07 – Latające konie mechaniczne.
73:39 – Chorągiewki, migoczące światełka, gołębie i co dalej?
78:50 – Z poziomu materialnego na poziom mentalny.
81:25 – „Wespół w zespół, by wroga móc zmóc”.
84:55 – Śmierć z nieba.
87:58 – Skalpel zamiast młota, zapowiedź i pytanie.
94:27 – Piguła dla pamięci.
Galeria
Chciałbym uprzedzić, że w galeriach i dalej, dla ułatwienia najpierw pisania, potem czytania, będziemy używać skrótów: IWŚ – pierwsza wojna światowa oraz IIWŚ – druga wojna światowa. Sądzę, że wszystkim nam będzie w ten sposób łatwiej.
Nowe technologie
Gazy bojowe nie przyjęły się na stałe w powszechnie używanych arsenałach. Co prawda podczas IIWŚ wszystkie walczące strony posiadały zapasy gazów różnych odmian, jednak nikt nie chciał jako pierwszy wypuścić tego koszmaru z butli.




Na morzu
IWŚ wybuchła między innymi z powodu rywalizacji Niemiec z Wielką Brytanią. Oznaczało to, że musiało dojść do starć floty, a jednocześnie, że Niemcy potrzebują jakiegoś sposobu, żeby zrównoważyć przewagę Royal Navy. Dość prędko przekonali się, że okręty podwodne mogą być tym rozwiązaniem.
Skoro jesteśmy przy rysunkach, propagandzie i Lusitanii… Statek ten był wielkim, brytyjskim transatlantykiem, zatopionym przez niemieckiego U-20 pod dowództwem Walthera Schwiegera w dniu 7 maja 1915 roku. Z racji śmierci ponad stu obywateli USA, wydarzenie to jest często postrzegane jako powód przystąpienia tego kraju do wojny. W sumie zginęło 1198 osób. Kapitan Schwieger twierdził, że transatlantyk przewoził materiały wojenne do Wielkiej Brytanii i że zatoną nie na skutek uderzenia pojedynczej torpedy, tylko eksplozji transportowanego ładunku w tym amunicji i materiałów wybuchowych. Wydarzenie to stało się bardzo znane. W związku z nim powstało wiele grafik, między innymi przedstawiających samo zatopienie, którego nikt nie sfotografował.
W piechocie
Słowniczek terminologii broni palnej „dla początkujących”, bez zagłębiania się we wszystkie możliwe opcje, odmiany i wyjątki.
- Pistolet – strzela amunicją pistoletową, najczęściej tępołukową, np. 9 mm. Posiada magazynek pudełkowy w przeciwieństwie do rewolweru zasilanego z bębna. Pistolet posiada mechanizm samopowtarzalny.
- Pistolet maszynowy – strzela taką samą amunicją jak pistolet, tylko że ma możliwość prowadzenia ognia samoczynnego (strzelania seriami).
- Karabin – broń długa strzelająca amunicją karabinową, najczęściej ostrołukową, o silniejszym od pistoletowej ładunku miotającym, np. 7,92×57 Mauser.
- Karabinek – pierwotnie skrócona, bardziej poręczna wersja karabinu, przeznaczona np. dla kawalerii. Współcześnie określa się tak też broń długą, strzelającą amunicją pośrednią.
- Karabin szturmowy – potoczne określenie karabinku lub karabinu z możliwością prowadzenia ognia samoczynnego, strzelającego amunicją pośrednią lub karabinową, będącego bronią indywidualną.
- Karabin maszynowy – broń zespołowa strzelająca amunicją karabinową w trybie ognia samoczynnego, zwykle bez opcji ognia pojedynczego, zasilana najczęściej taśmą nabojową lub magazynkiem o dużej pojemności.
Karabiny maszynowe występują w wielu odmianach. Szczególnie w źródłach historycznych, można się zetknąć z wieloma różnymi akronimami i skrótowcami, dotyczącymi karabinów maszynowych (kaemów): CKM (cekaem) – ciężki karabin maszynowy, RKM (erkaem) – ręczny karabin maszynowy, UKM – uniwersalny karabin maszynowy, LKM – lotniczy karabin maszynowy, WKM – wielkokalibrowy karabin maszynowy, NKM – najcięższy karabin maszynowy (forma archaiczna).
Krwawy „remake” – szybciej, mocniej, bardziej wybuchowo…
Chciałbym coś objaśnić. W poniższej sekcji Słuszelnicy (czyli Słuchacze i Czytelnicy w jednym) znajdą sporą ilość fotografii przedstawiających Sd.Kfz. 251 w różnych odmianach. Jest tak z dwóch powodów. Po pierwsze, to chyba mój ulubiony pojazd okresu IIWŚ. Po drugie, uważam go za materialną reprezentację rozwoju technologii związanego ze zmianą potrzeb, idei adaptacji i uniwersalności. Tym samym oczywiście był amerykański M2 Halftruck. Te pojazdy stanowią połączenie idei samochodu z czołgiem, zatem mogą reprezentować większość specjalności tych maszyn.
A jako że ten materiał jest już naprawdę bardzo długi i niełatwo jest znaleźć epokowe fotografie, które dobrze obrazowałyby połączone pole walki, na tym kończymy na dzisiaj i do usłyszenia / przeczytania w następnych materiałach. Dla dociekliwych zostawiamy jeszcze bibliografię.
Bibliografia i netografia
Balck W., Rozwój taktyki w ciągu wielkiej wojny, przekł. T. Różycki, Warszawa 1921. – właściwie wydawnictwo już źródłowe, napisane przez niemieckiego generała, uczestnika walk. Warto.
Carell P., Operacja Barbarossa, Warszawa 2013. – książka oparta na materiałach pochodzących z frontu wschodniego IIWŚ, do których Autor miał dostęp na bieżąco.
Chwalba A., Samobójstwo Europy, Kraków 2014.
Doyle D., Niemieckie pojazdy wojskowe II wojny światowej, przekł. J. Kraszewski, Poznań 2012.
Drury I., Żołnierz niemieckich oddziałów szturmowych 1914-1918, Oświęcim 2019.
Guderian H., Achtung Panzer!, tłum. K. Fudalej, Warszawa 2002. – pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć dlaczego Niemcy w 1939 roku postawili na czołgi.
Guderian H., Wspomnienia żołnierza, Warszawa 2013. – pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć niemiecką perspektywę pierwszych dwóch lat II wojny światowej.
Hart P., I wojna światowa, przekł. J. Szkudliński, Poznań 2014.
Matuszczak T., O dominację w powietrzu… Aerostaty Wielkiej Wojny, Piotrków Trybunalski 2016.
Mordawski H., Siły powietrzne w I wojnie światowej, Wrocław 2008.
Pajewski J., Pierwsza wojna światowa, Warszawa 1991.
Thomas N., Niemiecka piechota zmotoryzowana i grenadierzy pancerni w II wojnie światowej, Oświęcim 2018.
Wargalla M., Austriackie wojska łączności w latach 1875-1938, „Przegląd Łączności”, R. 12, Z. X, 1938, s. 731.
Williamson G., U-booty kajzera, Oświęcim 2016.
https://www.youtube.com/watch?v=wu4XDziyalY – świetny materiał, w którym Autor (Grzegorz Bobrek), dokładnie tłumaczy dlaczego francuscy żołnierze chodzili w czerwonych spodniach.
https://www.youtube.com/watch?v=O0uesYr0qe8&t=719s – materiał tego samego Autora, w którym z większą ilością szczegółów omówionych jest część ze wspomnianych typów uzbrojenia.
Źródła zdjęć
NARA – U.S. National Archives and Records Administration
MAWP – US Military Academy West Point
IWM – Imperial War Museum
BA – Bundesarchiv
WWP – worldwarphotos.info
CW – commons.wikimedia
GW – greatwar.nl