Indie: Tejas zamiast samolotów zagranicznych?

14 maja agencja prasowa Bloomberg poinformowała, że indyjskie władze w dobie kryzysu wywołanego przez pandemię COVID-19, planują zrezygnować z przetargu na zakup 114 samolotów wielozadaniowych od producenta zagranicznego w ramach programu Multi-Role Fighter Aircraft (MRFA) na rzecz krajowych lekkich samolotów Hindustan Aerospace Limited (HAL) Tejas. Agencja powołuje się na wypowiedź szefa sztabu obrony Indii gen. Bipina Rawata.

Postępowanie w tej sprawie zostało uruchomione 11 kwietnia 2018, początkowo na 110, a potem skorygowane na 114 samolotów. Jest próbą wznowienia modernizacji lotnictwa po anulowaniu 31 lipca 2015 postępowania na 126 średnich myśliwców wielozadaniowych (MMRCA), które zakończyło się bezprzetargowym zakupem 36 francuskich myśliwców Dassault Rafale B/C (z opcją na 18 kolejnych) za równowartość 7,8 mld EUR (32,75 mld zł) (Indyjski przetarg na samoloty, 2018-04-09).

W przedłużającym się postępowaniu na następcę przestarzałych samolotów MiG-21 Bison i MiG-27ML biorą udział Boeing z F/A-18E/F Super Hornet Block III, Lockheed Martin z F-21 (F-16V), Airbus z Eurofighter Typhoon, Saab z JAS 39E/F Gripen, Dassault Aviation z Rafale B/C (F3R) i RSK MiG z MiG-35. Programy MMRCA i MFRA miały na celu wypełnienie luki pomiędzy ciężkimi Su-30MKI a lekkimi Tejas. Szacowano, że zakup samolotów za granicą z produkcją licencyjną w kraju (w ramach polityki Make In India) kosztowałby około 15 mld USD (63,2 mld zł). Byłby to zatem największy tego typu kontrakt na świecie.

Jednakże szef sztabu obrony Indii gen. Bipin Rawat poinformował w najnowszym wywiadzie dla lokalnych mediów, że resort obrony zrezygnuje z dalszego procedowania kłopotliwego programu i zakupi dodatkowe 83 rodzime samoloty HAL Tejas za równowartość około 6 mld USD (25,3 mld zł), dzięki czemu zamówienie pozostanie w kraju (oprócz 40 wcześniej zamówionych). Ma za tym przemawiać sukces oblatanego 18 marca 2020 samolotu Tejas w standardzie pełnej gotowości operacyjnej SP-21 oraz ekonomiczne aspekty związane z pandemią COVID-19. Premier Narendra Modi powiedział kilkukrotnie w ostatnim czasie, że rząd musi inwestować we własną gospodarkę w dobie kryzysu.

Jednakże możliwości produkcyjne zakładów HAL w przypadku Tejasów są mocno ograniczone i według szacunków realizacja dodatkowego zamówienia potrwa nawet 10 lat. Według szacunków z ubiegłego roku, wojska lotnicze (Bhartiya Vāyu Senā) potrzebują co najmniej 42 eskadr myśliwskich, co w kontekście wycofywania przestarzałych samolotów MiG-21 Bison i SAPECAT Jaguar, będzie trudne do osiągnięcia bez dużych zakupów. Obecnie pozostało w linii 31 eskadr (Przyszłość indyjskiego lotnictwa , 2019-10-08).

Według indyjskich ekspertów, w latach 2030-2050 lotnictwo marynarki wojennej (Bhāratīya Nau Senā), jak i wojska lotnicze będą musiały wprowadzić nawet 750 samolotów nowej generacji. Dlatego Bhāratīya Nau Senā rozważa zakup dwusilnikowej wersji Tejasów w ramach programu TEDBF (Twin Engine Deck Based Fighter), w miejsce kłopotliwych MiG-29K/KUB. Konkurencyjną konstrukcją jest Super Hornet, który może zostać zmodyfikowany pod kątem startów z rampy (Testy F/A-18 z wykorzystaniem rampy startowej, 2020-02-10; Indyjski myśliwiec pokładowy, 2020-01-06).

Planowany jest także cięższy dwusilnikowy wariant dla wojsk lotniczych, oznaczony jako ORCA (Omni Role Combat Aircraft). Projekt uzyskał większe szanse na realizację po rezygnacji z zakupu kolejnych 36 Rafale B/C (F3R). Równolegle planowany jest kolejny program o kryptonimie AMCA (Advanced Medium Combat Aircraft), obejmujący budowę samolotów 5. generacji i po 2025 ewentualny zakup kolejnych Su-30MKI. Indie, póki co, jeszcze nie zrezygnowały także z zakupu 21 niedokończonych MiG-29 w Rosji i wyposażeniem ich do standardu MiG-29UPG. Kwestia jest interesująca, z uwagi na wypadek indyjskiego samolotu tego typu 8 maja 2020 (Dwa razy więcej Rafale dla Indii, 2019-09-24).