Debiut bojowy GLSDB w Ukrainie

W środę, 14 lutego, rosyjski bloger militarny znany jako Ratnik2nd opublikował na swoim kanale na Telegramie materiał wideo ukazujący szczątki artyleryjskiej amunicji precyzyjnej GLSDB (Ground-Launched Small Diameter Bomb) użytej przez Siły Zbrojne Ukrainy. Zapowiedź rychłych dostaw amunicji z USA pojawiła się oficjalnie 31 stycznia br.

Grafika i zdjęcie: Saab Defence and Security

Jak podał Rosjanin, szczątki zostały znalezione w okupowanej Kreminnej w obwodzie ługańskim po ukraińskim ataku rakietowym z użyciem wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych M142 HIMARS. Elementy konstrukcji wskazują, że jest to obiecana przez Amerykanów nowa amunicja artyleryjska o deklarowanym zasięgu ponad 150 km.

Źródło pierwotne z Telegrama:

Źródło wtórne z X, z dostępnym nagraniem wideo:

It looks like that the newly to Ukraine delivered GLSDB missiles are already in use. Russian channels share this video which apparently show a tail section.

The operational range of these missiles is 150 km (90 miles).

Source: Telegram / Ratnik2nd#Ukraine pic.twitter.com/PxqGdyy5wb

— (((Tendar))) (@Tendar) February 14, 2024

Przypomnijmy, że 28 listopada 2022 agencja prasowa Reuters informowała jako pierwsza, że Departament Obrony rozważa propozycję amerykańskiej spółki Boeing dostarczenia artyleryjskiej amunicji precyzyjnej GLSDB do Ukrainy w ramach wsparcia wojskowego w celu odparcia rosyjskiej agresji. Pociski, kompatybilne z zachodnimi wieloprowadnicowymi wyrzutniami rakietowymi, byłyby zdolne do rażenia pozycji na rosyjskich tyłach.

31 stycznia 2023, ponownie agencja Reuters, tym razem powołując się na dwóch wyższych urzędników amerykańskich informowała, że administracja prezydenta Joe Bidena przygotowuje się do ogłoszenia dostaw GLSDB w kolejnym pakiecie uzbrojenia. Omawiany pakiet, nr 31, ogłoszono 3 lutego 2023, ale formalnie na jego liście nie znalazły się owe uzbrojenie – przynajmniej wymienione z nazwy – a jedynie kierowane pociski rakietowe nieujawnionego typu.

9 października 2023 producenci tego uzbrojenia, Boeing i Saab, oświadczyli, że dostawy powinny wkrótce rozpocząć się (według agencji Reuters miały trafić do końca ub. r.). Ponowne oświadczenie w tej sprawie, producenci wydali 30 stycznia br., w podobnym tonie.

GLSDB są kolejnym uzbrojeniem dalekiego zasięgu w Siłach Zbrojnych Ukrainy, po dostarczonych na przełomie września i października 2023 balistycznych pociskach rakietowych dalekiego zasięgu MGM-140 ATACMS (Army Tactical Missile System), a także brytyjskich pociskach manewrujących MBDA Storm Shadow i francuskich SCALP-EG (w rzeczywistości jest to uzbrojenie tożsame, ale o innych oznaczeniach). Co ciekawe, do Ukrainy miałaby też trafić kontrowersyjna amunicja kasetowa typu DPICM (Dual-Purpose Improved Conventional Munition).

Jako ciekawostkę można dodać, że mimo rozpoczęcia dostaw teraz, to już 28 marca 2023 władze rosyjskie twierdziły – bez okazania dowodów – że ich wojskom okupacyjnym udało się zestrzelić ukraińskie pociski GLSDB.

Opis

Artyleryjska amunicja precyzyjna GLSDB, opracowana w kooperacji Boeinga ze szwedzką spółką Saab Defence and Security składa się z silnika rakietowego pocisku M26 DPICM (Dual-Purpose Improved Conventional Munition) klasy ziemia-ziemia i precyzyjnej bomby szybującej GBU-39B SDB I (Small Diameter Bomb) i ma masę 270 kg. Może być wystrzeliwana z wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych produkcji zachodniej w siłach zbrojnych Ukrainy, a więc M142 HIMARS, M270B1 MLRS, MARS II i LRU.

Zasada działania jest prosta. Bomba wynoszona jest za pomocą M26 DPICM na wysokość ponad 12 km i odległość 17 km, a następnie jest kierowana na cel za pomocą nawigacji inercyjnej i satelitarnej INS/GPS z modułem SAASM, aby w końcowej fazie przejść na naprowadzanie laserowe. Skuteczny zasięg szacowany jest na ponad 150 km, a producenci deklarują możliwość jego zwiększenia do 200 km.

Bombę SDB I wyposażono w głowicę odłamkowo-burzącą o masie 93 kg, która może przebić 910 mm zbrojonego betonu. Czas lotu to 8 minut dlatego rozważane jest zastosowanie w GLSDB łącza danych, umożliwiającego korektę miejsca trafienia. Zarówno bomby SDB I, jak i pociski M26 DPICM są powszechne w amerykańskim arsenale, zwłaszcza że są nadwyżki po wycofaniu się USA z Afganistanu.

GLSDB jest rozwijany przez obie spółki dla zwiększenia skuteczności precyzyjnego rażenia na znacznych dystansach, szczególnie do eliminowania celów o znaczeniu strategicznym lub trudnych do zniszczenia przez klasyczną amunicję artyleryjską i rakietową. Szacowany koszt jednostkowy to 40 tys. USD.

Pierwszy częściowy test broni zrealizowano w Szwecji w 2015, natomiast pełnowymiarowy w 2017 we współpracy z Centrum Badań i Rozwoju Systemów Lotniczych i Rakietowych US Army (US Army Aviation and Missile Research Development and Engineering Center, AMRDEC). Sam pocisk został ujawniony publicznie jednak dopiero podczas paryskich targów Eurosatory 11-16 czerwca 2018. Kolejny test zrealizowano w październiku 2018 w Norwegii (Kolejna próba GLSDB, Test amunicji artyleryjskiej GLSDB).