W środę, 26 czerwca 2024, Ministerstwo Obrony Danii ogłosiło przebazowanie w trybie pilnym sześciu samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II z USA do kraju, gdzie dołączą do czterech przeniesionych 14 września ub. r.
Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Danii
Minister obrony Danii Troels Lund Poulsen po konsultacjach z wojskiem i stroną amerykańską, podjął decyzję o przebazowaniu sześciu F-35A w konfiguracji Block 3F i wersji wyposażenia Technical Refresh 2 (TR2), które stacjonują na co dzień w bazie lotniczej Luke w stanie Arizona, gdzie znajduje się międzynarodowy ośrodek szkoleniowy. Ma to związek z opóźnieniem dostaw ze strony producenta, spółki Lockheed Martin, kolejnych egzemplarzy (Block 4; TR3) z łącznie 27 zamówionych przez rząd duński.
Już wiosną poprosiłem Siły Zbrojne o rozważenie możliwych rozwiązań w przypadku opóźnienia nowych duńskich myśliwców F-35 w konfiguracji TR-3. To bardzo pozytywne, że znaleźliśmy teraz rozwiązanie, dzięki któremu opóźnienia ze strony producenta mają na nas jak najmniejszy wpływ, powiedział minister obrony Troels Lund Poulsen.
Biuro programowe F-35 JSF (Joint Strike Fighter) oraz producent samolotów Lockheed Martin, informowali już wcześniej o opóźnieniach we wprowadzaniu najnowszej wersji wyposażenia pokładowego samolotu (Oblot F-35 w najnowszej konfiguracji TR3).
Decyzja o przebazowaniu samolotów umożliwi podniesienie poziomu wyszkolenia pilotów i personelu technicznego w 727. Eskadrze Skrzydła Myśliwskiego (Eskadrille 727) duńskich królewskich wojsk lotniczych (Flyvevåbnet) w bazie lotniczej Skrydstrup w okręgu Jutlandia Południowa, przy jednoczesnej kontynuacji szkolenia pilotów w bazie Luke (Amerykanie udostępnią swoje samoloty? – przyp. red.). Niemniej, po wznowieniu dostaw najnowszej konfiguracji, samoloty duńskie powrócą do Luke.
Samoloty F-35 to dla Danii poważna inwestycja, która będzie ważna dla naszej obronności i bezpieczeństwa przez wiele nadchodzących lat, dlatego absolutnie kluczowe jest, abyśmy uważnie śledzili proces wprowadzania na rynek – mówi Troels Lund Poulsen.
Należy zauważyć, że nie oczekuje się, aby sytuacja miała wpływ na przekazanie Ukrainie samolotów F-16, które w dalszym ciągu ma priorytet, a także na zobowiązania Danii wobec NATO w sytuacji kryzysowej.
Dania zdecydowała się na zakup 27 samolotów F-35A w maju 2016 (21 ma stacjonować w kraju), a umowa międzyrządowa w tej sprawie o wartości 56,4 mld DKK (8,65 mld USD) została zawarta rok później – choć faktycznie państwo to jest partnerem III stopnia programu F-35 JSF od 2002 (pierwotnie planowano zakup 48 F-35A). Dzięki temu duńskie przedsiębiorstwa zostały włączone do globalnego łańcucha poddostawców komponentów do wszystkich egzemplarzy samolotów na świecie. Dodatkowo, w Danii powstało centrum obsługi szesnastu elementów awioniki tych samolotów. Pierwszy egzemplarz duński zaprezentowano 28 lutego 2021 w zakładach spółki Lockheed Martin w Fort Worth w Teksasie. Dostawy wszystkich mają zakończyć się w 2027.
F-35A są następcami 29 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-16C/D MLU Block 10/15 (a także 16 kolejnych rezerwowych), z których 24 zostały odsprzedane do Argentyny – 26 marca br. podpisano w Buenos Aires list intencyjny w tej sprawie, a 19 trafi do Ukrainy jako pomoc wojskowa. Z racji, że dostawy do Argentyny już się rozpoczęły, a do Ukrainy wkrótce powinny, sytuacja dla duńskiej obrony narodowej staje się krytyczna.
”Allerede i foråret bad jeg Forsvaret kigge på mulige løsninger, hvis de nye danske F-35-kampfly i TR-3-konfiguration blev forsinkede. Det er meget positivt, at vi nu har fundet en løsning,” siger forsvarsminister @troelslundp https://t.co/LYoSGvOW1K
— Forsvarsministeriet/Danish MoD (@Forsvarsmin) June 26, 2024