W sobotę, 26 kwietnia 2025, minister obrony Królestwa Danii Troels Lund Poulsen poinformował o planach pozyskania baterii rakietowych systemów obrony wybrzeża do ochrony wewnętrznych wód terytorialnych kraju, w tym cieśnin bałtyckich. Zakup jest realizowany z nowego Funduszu Akceleracyjnego (Accelerationsfond) na wniosek p.o. Szefa Obrony (Forsvarschef) gen. dyw. Michaela W. Hyldgaarda.
Eks-duńska wyrzutnia baterii rakietowej obrony wybrzeża z pociskami przeciwokrętowymi RGM-84L-4 Harpoon / Zdjęcie: Marinens Biblioteks Arkiv
Jednym z głównych zadań duńskich sił zbrojnych jest utrzymanie kontroli i swobody żeglugi na duńskich wodach, które stanowią drogi dostępu do Morza Bałtyckiego. Dzięki bateriom rakiet nadbrzeżnych znacznie zwiększymy siłę bojową duńskich sił zbrojnych, ponieważ wewnętrzne wody duńskie mogą być objęte ochroną z naszych licznych odcinków wybrzeża, a to będzie absolutnie kluczowe w obecnej sytuacji polityki bezpieczeństwa – powiedział minister obrony Troels Lund Poulsen.
Zakup realizowany jest na podstawie rekomendacji Szefa Obrony i zapewni większą siłę bojową w zakresie kontroli dostępu okrętów do strategicznie ważnych akwenów, takich jak cieśniny duńskie i zachodnia część Morza Bałtyckiego.
To nowa zdolność, którą trzeba stworzyć od podstaw, a jej wdrożenie i cena zależą m.in. od takich czynników jak możliwości pozyskania sprzętu i personelu – w tym ewentualnego rozwiązania tymczasowego. Dlatego też jest za wcześnie, aby stwierdzić, kiedy system będzie gotowy do użytku.
Nabycie systemów obrony przeciwrakietowej wybrzeża znacznie wzmocni zdolność Danii do ochrony naszych wód. Jest to bardzo potrzebna zdolność w duńskich siłach zbrojnych i zwiększy naszą siłę bojową w zakresie odstraszania wrogich statków od dostępu do ważnych obszarów morskich. Dzięki nabyciu systemów obrony przeciwrakietowej wybrzeża wysyłamy – w świetle zwiększonej niepewności na Morzu Bałtyckim – jasny sygnał, że możemy i będziemy bronić duńskich wybrzeży i wód – powiedział p.o. Szefa Obrony gen. dyw. Michael W. Hyldgaard.
Zakup baterii jest częścią znacznej rozbudowy potencjału wojskowego Danii, na który zarezerwowano łącznie 50 mld DKK (28,67 mld zł), czego równo połowę na lata 2025-2026, w ramach wspomnianego Funduszu Akceleracyjnego. Ponadto zaplanowano na ten cel kwotę 10 mld DKK (5,73 mld zł) rocznie w okresie 2027–2033 na pokrycie wydatków wynikających z decyzji podjętych w ramach Funduszu Akceleracyjnego, w tym nowych zakupów, zwiększenia liczebności sił zbrojnych i rozbudowy infrastruktury.
Jeśli chodzi o zdolności obrony wybrzeża, to Królewska Marynarka Wojenna Danii (Søværnet) od lat 1990. aż do 2003 roku dysponowała baterią obrony wybrzeża z wyrzutniami pocisków przeciwokrętowych RGM-84L-4 Harpoon na czteroosiowym podwoziach Scania – zostały one wycofane i zakonserwowane. Natomiast decyzją z 22 maja 2022 przekazano je walczącej Ukrainie.
Obecnie nie wskazano jaki typ pocisku przeciwokrętowego wejdzie na uzbrojenie nowych baterii obrony wybrzeża, ale wielce prawdopodobnym jest, że będą to pociski NSM (Naval Strike Missile), które 6 marca br. agencja zakupów obronnych FMI (Forsvarsministeriets Materiel- og Indkøbsstyrelse) przy Ministerstwie Obrony Danii zamówiła w norweskiej spółce Kongsberg Defence & Aerospace (KDA) za równowartość 2,1 mld NOK (wówczas 745,579 mln zł). Wprawdzie NSM wejdą na uzbrojenie trzech fregat rakietowych typu Iver Huitfeldt, które w ramach modernizacji MLU (Mid-Life Update) otrzymają również nowe radary kierowania ogniem, ale unifikacja uzbrojenia byłaby logicznym krokiem (Dania rozbuduje potencjał morskiej obrony terytorialnej o nowe okręty).
Jeśli to potwierdzi się, Dania wprowadzi system o zbliżonej konfiguracji jakim dysponuje w Polsce Morska Jednostka Rakietowa (MJR), czyli NSM-CDS (Naval Strike Missile-Coastal Defence System). Warto dodać, że również nasz kraj rozbudowuje zdolności w tym zakresie i MJR niebawem stanie się podstawą do sformowania Brygady Rakietowej Marynarki Wojennej.
Co ciekawe, konkurentem podczas duńskiego przetargu dla NSM był pocisk RBS15 Mk3+ (aka. Mk4 Gungnir) od szwedzkiej spółki Saab Defence and Security. System ten, w nieco starszej wersji stanowi podstawę wyrzutni nowo sformowanego 32. Rakietowego Dywizjonu Nadbrzeżnego Marynarki Wojennej Królestwa Szwecji (Svenska Marinen).
