Czwarty GlobalEye dla ZEA oblatany

3 kwietnia br. szwedzka spółka Saab Defence and Security poinformowała o oblocie czwartego egzemplarza samolotu wczesnego ostrzegania i dowodzenia GlobalEye klasy AEW&C (Airborne Early Warning and Control), przeznaczonego dla wojsk lotniczych Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Umowa z 30 grudnia 2020 przewiduje dostawę również piątego samolotu tego typu.

Zdjęcie: Saab Defence and Security

Samolot wzbił się po raz pierwszy w powietrze z lotniska przyzakładowego producenta w Linköping w regionie administracyjnym Östergötland. Podczas lotu przeprowadzono podstawowe testy i manewry związane z ogólnymi charakterystykami samolotu.

Jesteśmy bardzo zadowoleni z tego udanego pierwszego lotu kolejnego GlobalEye. Potwierdza to, że mamy infrastrukturę, możliwości i wiedzę niezbędną do wspierania naszych klientów w najbardziej zaawansowanym rozwiązaniu AEW&C w tym czasie na rynku – powiedział Carl-Johan Bergholm, szef działu biznesowego Saab Surveillance.

Ministerstwo Obrony ZEA zamówiło podczas targów Dubai Air Show 2015 dwa samoloty GlobalEye za równowartość 1,27 mld USD (4,3 mld zł), w listopadzie 2017 rozszerzając kontrakt o kolejny egzemplarz za dodatkowe 238 mln USD (806 mln zł). 23 lutego 2018 został zaprezentowany prototyp i wkrótce go oblatano, natomiast przekazanie nastąpiło 29 kwietnia 2020. Drugi egzemplarz oblatano 3 stycznia 2019, a przekazanie go nastąpiło 30 września 2020. Trzeci egzemplarz dostarczono w lutym 2021.

Zastąpiły one dwa samolotów wczesnego ostrzegania i dowodzenia Saab 340 AEW&C, wyposażone w radar Erieye (wycofane w 2020 i zwrócone producentowi). Samoloty GlobalEye weszły w skład wielozadaniowego systemu powietrznej obserwacji (Swing Role Surveillance System, SRSS) i będą realizować misje poszukiwawczo-ratownicze (Search and Rescue, SAR), ochrony granic państwowych, jak i misji wojskowych wsparcia działań bojowych w zakresie rozpoznania i dowodzenia.

Another successful first flight for GlobalEye- We are up and running. Read more here https://t.co/sIZprG3FT4#globaleye #avgeek #AEWC #AWACS #bombardier #military #airforce #saabinthesky pic.twitter.com/UmIbM3B8bT

— Saab (@Saab) April 4, 2023

Jak wspomniano, ZEA zamówiły kolejne dwa samoloty za równowartość 1,018 mld USD (3,81 mld zł). Dzięki kolejnemu dokumentowi, wartość programu wzrosła do 2,526 mld USD (9,446 mld zł). Zapowiedź zakupu czwartego i piątego GlobalEye po raz pierwszy pojawiła się podczas targów Dubai Air Show w 2019. Dostawy mają zostać zrealizowane do 2025. Wszystkie prace są realizowane w szwedzkich zakładach Saaba w Gothenburgu, Linköping, Arboga, Järfälla i Luleå oraz w Centurion w Republice Południowej Afryki (RPA).

W lutym 2020 jeden samolot został zaoferowany Finlandii w pakiecie z samolotami wielozadaniowymi JAS 39E/F Gripen, w ramach programu HX (ostatecznie oferta przegrała z F-35A Lightning II od Lockheed Martin). 30 czerwca 2022 dwa samoloty tego typu zamówiła Szwecja (z opcją na dwa kolejne), a 21 lutego br. GlobalEye został zaoferowany dla NATO w ramach programu Alliance Future Surveillance and Control (AFSC) na następcę 14 E-3A Sentry AWACS.

Konstrukcję samolotu GlobalEye oparto na cywilnym samolocie biznesowym Bombardier Global 6000. Samolot jest zdolny do wykonywania 11-godzinnych lotów non-stop. Przenosi zestaw czujników, w tym nowy radar Erieye ER (Extended Range), pracujący w paśmie X o zwiększonym zasięgu. Radar jest zdolny wykrywać i śledzić naziemne cele ruchome (również o zmniejszonej sygnaturze radarowej), statki powietrzne, rakietowe pociski manewrujące oraz peryskopy okrętów podwodnych w odległości do 450 km. Erieye ER może działać pomimo aktywnego zakłócania.

Pozostałe wyposażenie to radar Leonardo/Selex ES Seaspray 7500E do obserwacji powierzchni morza i lądu, wyposażony do tego celu w stację GMTI (Ground Moving Target Indication), głowica optoelektroniczna FLIR Systems Star Safire 380HD, system identyfikacji IFF swój-obcy, transponder ADS-B, system samoobrony, system automatycznej identyfikacji AIS, łącza danych (w tym satelitarne), urządzenia wsparcia elektronicznego ESM oraz system wykrywania i identyfikacji źródeł promieniowania radiowego ELINT.