W marcu i kwietniu 2023 roku pododdziały 16. Dywizji Zmechanizowanej przeprowadziły ćwiczenia pod kryptonimem Zalew-23. Jest to największe przedsięwzięcie szkoleniowe realizowane przez dywizję w 2023 roku. W ćwiczeniu uczestniczy 2500 żołnierzy z jednostek Wojsk Lądowych, Marynarki Wojennej, Inspektoratu Wsparcia SZ, WOT oraz sił sojuszniczych wchodzących w skład Batalionowej Grupy Bojowej NATO.
Jednym z epizodów była akcja odbicia z rąk terrorystów kapitanatu portu w Nowym Świecie. Zgodnie ze scenariuszem ćwiczeń napastnicy (wydający komendy w języku rosyjskim i noszący charakterystyczne koszulki w biało-niebieskie paski) przejęli budynek blokując dostęp do kanału żeglugowego biegnącego przez przekop na Mierzei Wiślanej. Przekop został oddany do użytku we wrześniu 2023 roku i w założeniu miał stanowić alternatywną drogę zaopatrzeniową dla portu w Elblągu.
Pierwsza faza odbicia kapitanatu polegała na niskim przelocie par samolotów MiG-29 i F-16 Jastrząb, po którym nastąpił kontratak połączonych sił 15. Brygady Zmechanizowanej z Giżycka i Wojsk Obrony Terytorialnej. Dodatkowo część pododdziałów wylądowała na plaży desantując się bojowymi wozami piechoty BWP-1 z pokładu ORP Toruń.
Żołnierze podczas kontrataku korzystali z kołowych transporterów opancerzonych Rosomak oraz Cougar MRAP. Z powietrza akcję zabezpieczały śmigłowce W-3W Sokół dodatkowo wysadzając desant żołnierzy z 25. Brygady Kawalerii Powietrznej. Zadania ewakuacji rannych spadły na sanitarki Iveco 40-10WM, transportery Rosomak WEM i śmigłowiec W-3WARM Anakonda z Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej.
W akcji wziął również niszczyciel min ORP Albatros prowadząc symulowane rozpoznanie ładunków niebezpiecznych pozostawionych przy śluzach przez terrorystów. Dzięki pędnikom cykloidalnym okręt mógł dokonać zwrotu w najszerszej części przekopu i nie musiał wchodzić na wody Zalewu Wiślanego.
Na wodach kanału przekopu Mierzei Wiślanej działały jeszcze:
- poduszkowiec Griffon 2000TD jako improwizowana jednostka desantowa dla żołnierzy
- cztery pływające transportery opancerzone PTS-M, które przewoziły dwa zestawy Hibneryt oraz dwa transportery opancerzone JLTV.
Podczas symulowanej akcji odbicia portu w Nowym Świecie ćwiczono zgrywanie pododdziałów Wojsk Lądowych, Wojsk Specjalnych, Wojsk Obrony Terytorialnej, Sił Powietrznych, Żandarmerii Wojskowej, Marynarki Wojennej i Morskiego Oddziału Straży Granicznej. 16. Dywizja Zmechanizowana działała również w nowym środowisku jakim jest kanał prowadzący przez Mierzeję Wiślaną.
Zdjęcia: Michał Szafran, MILMAG