W piątek, 2 sierpnia 2024, bułgarski serwis informacyjny Mediapool poinformował, że Ministerstwo Obrony Bułgarii proceduje w Zgromadzeniu Narodowym (parlamencie) wniosek o zakup baterii niemieckich zestawów obrony powietrznej Diehl Defence IRIS-T (Infra-Red Imaging System Tail).
Zdjęcie i grafika: Diehl Defence
Wniosek dotyczy sfinansowania zakupu jednej baterii systemu w wersji średniego zasięgu IRIS-T SLM za równowartość 356 184 633 BGN/182 114 311 EUR (785,245 mln zł). W ramach opcji, resort przewiduje możliwość pozyskania pięciu kolejnych baterii IRIS-T SLM oraz jednej baterii systemu w wersji dalekiego zasięgu IRIS-T SLX. Wniosek został przedłożony w ubiegłym tygodniu, a w bieżącym ma zostać poddany pod głosowanie. Każdy wniosek o finansowanie zakupu powyżej 100 mln BGN musi zostać zatwierdzony w ten sposób (Bułgaria zatwierdziła zakup Strykerów).
Według źródeł Mediapool, niemiecka spółka Diehl Defence w przypadku szybkiego zawarcia umowy, jest gotowa rozpocząć dostawy w latach 2027-2028 (Pierwszy bułgarski F-16 na finiszu produkcji).
W dniach 22-24 lipca br. w Ministerstwie Obrony Bułgarii odbyły się rozmowy, w których wzięli udział przedstawiciele Federalnego Ministerstwa Obrony Niemiec i niemieckiej spółki Diehl Defense. Spotkania te koncentrowały się właśnie na zakupie IRIS-T. Celem było sfinalizowanie projektu umowy międzyrządowej.
Bułgarskie wojska lotnicze (Voennovëzdušni sili, VVS) dysponują obecnie starzejącymi się zestawami obrony powietrznej produkcji sowieckiej/rosyjskiej: dalekiego zasięgu S-300PMU i S-200 Angara, średniego zasięgu S-75M3 Wołchow oraz krótkiego zasięgu S-125M Newa/Peczora i 2K12M Kub-M. Nie spełniają one jednak kompatybilności technicznej i operacyjnej w stosunku do wymagań NATO.
Dlatego, zakup nowych zestawów przeciwlotniczych odbywa się w ramach europejskiej inicjatywy kolektywnej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej European Sky Shield (ESSI), w której liderem są Niemcy. Bułgaria dołączyła do inicjatywy na samym początku jest ustanowienia, 14 października 2022. Na zakup zestawów IRIS-T SLM w ramach ESSI zdecydowały się wcześniej Łotwa i Estonia, a zainteresowanie wyrażają Słowenia i Litwa. Poza tym, na zakup IRIS-T SLM (średniego zasięgu) zdecydowały się (na nowo) same Niemcy, które wcześniej odstąpiły Ukrainie zamówione wcześniej zestawy.
Zestaw/bateria systemu IRIS-T SLM składa się z kontenerowego taktycznego centrum dowodzenia (TOC) z systemem kierowania ogniem Airbus Defence Fortion IBMS-FS, radaru TRML-4D oraz trzech wyrzutni pocisków przechwytujących IRIS-T/TCV (Infra-Red Imaging System Tail/Thrust Vector-Controlled) z zapalnikiem zbliżeniowym i uderzeniowym. Pozwala to na rażenie celów na dystansie do 40 km i na pułapie do 20 km. Jest to wydłużona wersja systemu IRIS-T SLS (Surface-Launched, Short-range).
IRIS-T SLX to ulepszona wersja o zasięgu do 80 km i pułapie do 30 km. Będzie on również wykorzystywał połączony radar i system naprowadzania w podczerwieni. Na berlińskich targach ILA 2024 Diehl Defence zaprezentowała model nowego pocisku rozwijanego dla IRIS-T SLX. W dalszej kolejności ma zostać zintegrowany także z IRIS-T SLM. Dyrektor programu IRIS-T w Diehl Defence Harald Buschek powiedział, że ten wariant będzie zdolny do zwalczania pocisków dalekiego zasięgu klasy stand-off i prawdopodobnie będzie gotowy do wdrożenia operacyjnego w ciągu około 4 lat. Zachowa również zdolność do zwalczania pocisków manewrujących i statków powietrznych.
Dotychczasowym użytkownikiem systemu IRIS-T SLM był Egipt, który zamówił 7 zestawów (a także 10 dalekiego zasięgu IRIS-T SLX i 6 krótkiego zasięgu IRIS-T SLS), z których pierwszy trafił do odbiorcy 21 grudnia 2021.