Berijew opatentował laser lotniczy

Jak poinformował 10 marca portal branżowy IHS Jane’s, w lutym 2020 rosyjski Taganrogowski Lotniczy Kompleks Naukowo-Techniczny (TANTK) im. G.R. Berijewa z Taganrogu opatentował lotniczy laser do zabudowy na zmodyfikowanym samolocie transportowym Iljuszyn Ił-76MD-90A (Be-200CzS dla WMF, 2020-02-17).
 

Upubliczniony dokument dotyczący patentu przemysłowego, złożony do Federalnego Urzędu Własności Intelektualnej (Rospatent), przedstawia jedynie schemat samolotu Ił-76MD-90A i nie zawiera dodatkowych informacji. Zauważalne modyfikacje to stosunkowo duża owiewka w kształcie kropli za kabiną pilotów, w której ma prawdopodobnie znajdować się właściwy system broni laserowej oraz dwie mniejsze, po jego bokach, wraz z czymś w rodzaju wlotu u podstawy ogona (Ił-80 i Ił-82 zmodernizowane, 2019-06-03).

Obecnie, najbardziej zaawansowanym systemem broni laserowej jaki powstał w Rosji i który w grudniu 2018 rozpoczął dyżur bojowo-doświadczalny w siłach zbrojnych jest kompleks laserowy Pierieswiet (Laserowy Pierieswiet w służbie?, 2018-12-06).

Analiza
W ZSRR za rozwój broni laserowej od ponad 40 lat w głównej mierze odpowiadały biura konstrukcyjne NPO Astrofizyka i TsKB Ałmaz (obecnie NPO Ałmaz-Antiej). W 1977 TsKB Ałmaz zleciło biuru projektowemu Berijewa (obecnie TANTK) dostosowanie samolotu Ił-76MD do przenoszenia lotniczego lasera. System otrzymał oznaczenie A-60 (izdielije 1A), później przemianowany na Ładoga. W ładowni samolotu zainstalowany został laser gazowy (ciągły) oparty o dwutlenek węgla o nazwie Drejf i mocy aż 1 MW. Samolot został oblatany 19 sierpnia 1981.

W przedniej części nosowej samolotu umieszczono ruchomą głowicę z systemem celowania opartym o lidar (technologię obrazowania laserowego), zapasowy układ zasilania poniżej w przedniej części kadłuba, dwie podłużne owiewki wzdłuż boków kadłuba (wydłużone gondole podwozia głównego) z turbogeneratorami pełniącymi rolę zasilania oraz dużą owiewkę tuż za skrzydłami z głównym systemem laserowym. Ponadto, usunięto tylne drzwi ładunkowe, pozostawiając rampę oraz stanowisko strzelca ogonowego.

27 kwietnia 1984 na pułapie 10 tys. m nad centrum badań aerostatów w Wołsku w obwodzie saratowskim, A-60 skutecznie poraził balon testowy. W 1988 samolot został nieodwracalnie uszkodzony w wyniku pożaru na terenie obecnej 6991. Bazy Lotnictwa Transportowego w Czkałowskim pod Moskwą. W 1991 oblatano drugi egzemplarz testowy A-60/2 (izdielije 1A2), jednak już w 1993 próby zakończono z powodu braku funduszy.

Z kolei NPO Astrofizyka wraz z zakładami UralTransMaszZawod opracowały w 1990 prototyp samobieżnego zestawu laserowego 1K17 Sżatije (pol. kompresja), który otrzymał kod NATO: Stiletto. Został on posadowiony na podwoziu 155-mm samobieżnej armatohaubicy 2S19 Msta-S i miał służyć do niszczenia czułych urządzeń optoelektronicznych statków powietrznych i pojazdów opancerzonych przeciwnika. Składał się 15 soczewek, w tym dwunastu lasera światłowodowego na bazie tlenku glinu oraz trzech systemu celowania i naprowadzania wiązki. Uzbrojeniem dodatkowym był 12,7-mm wkm NSWT. Prototyp był testowany w latach 1991-1992 i został pozytywnie oceniony, lecz z powodu rozpadu ZSRR, a także wysokich kosztów i stopnia skomplikowania konstrukcji, nigdy nie wszedł do produkcji. Trafił ostatecznie do muzeum wojskowo-technicznego w miejscowości Iwanowskoje.