5 grudnia rosyjski dziennik Kommiersant, powołując się na źródła w Ministerstwie Obrony Federacji Rosyjskiej poinformował, że resort zablokował eksport baterii rakietowego systemu obrony wybrzeża Bał-E (w kodzie DIA/NATO SSC-6 Sennight, indeks GRAU 3K60) dla Azerbejdżanu. Jednym z powodów ma być ewentualne zagrożenie ze strony pocisków przeciwokrętowych dla jednostek rosyjskiej Flotylli Kaspijskiej.
Począwszy od 2008 Marynarka Wojenna Rosji (WMF) jak dotąd wyposażyła w system Bał cztery brygady rakietowe w Kraju Krasnodarskim, Dagestanie, Krymie i Kraju Nadmorskim. Ponadto, co najmniej dwa kompleksy trafiły także do Zachodniego Okręgu Wojskowego w połowie 2016, a kolejne dwa w 2017.
Według źródeł w resorcie, zagrożenie może stwarzać nawet eksportowa wersja systemu o ograniczonych parametrach taktyczno-technicznych, jaka miała trafić do Azerbejdżanu. Poza tym, systemy naprowadzania w głowicach pocisków przeciwokrętowych Zwiezda Ch-35E Uran (SS-N-25 Switchblade, 3M-24E) mogłyby zostać skonfigurowane do atakowania także celów naziemnych. Takiej modernizacji zostały bowiem poddane pociski, będące na wyposażeniu rosyjskich sił zbrojnych w systemie w wersji Bał. Wiązałoby się to z możliwością wykorzystania systemu przez siły azerskie w konflikcie o Górski Karabach z Armenią, która jest sojusznikiem Rosji w regionie. Zasięg operacyjny eksportowej wersji rodziny Ch-35, która została opracowana w 1996, wynosi 120 km.
System Bał i Bał-E wykorzystują przeciwokrętowe pociski rakietowe Ch-35/Ch-35U i Ch-35E o zasięgu, odpowiednio, 130/300 i 120 km. /Zdjęcia: RosOboronEksport
Umowa z rządem azerskim miała zostać parafowana, ale strona rosyjska zdecydowała o jej przerwaniu. Federalna Służba do spraw Współpracy Wojskowo-Technicznej FR i koncern RosOboronEksport odmówiły komentarza w tej sprawie. System w wersji Bał-E został jak dotąd wyeksportowany do Wietnamu, wraz ze 198 pociskami Ch-35E, dostarczonymi w latach 2001-2015, które są produkowane na licencji jako KCT-15. Na początku 2010 zakupem była zainteresowana także Libia, ale wybuch wojny domowej rok później zniweczył te plany (Ukraina kontynuuje testy Neptuna, 2018-08-21).
Analiza
System Bał-E składa się z transportera-wyrzutni, pojazdu dowodzenia i kontroli oraz pojazdu transportowo-technicznego. Pierwsze informacje o zainteresowaniu systemem przez rząd w Baku pojawiły się w maju 2014. Rozmowy dotyczyły jednego dywizjonu z kilkudziesięcioma pociskami przeciwokrętowymi. Wcześniej, Azerbejdżan był zainteresowany pozyskaniem systemu K-300P Bastion-P (SSC-5 Stooge), który jest wyposażony w pociski P-800 Jachont (SS-N-26 Strobile) o zasięgu w wersji eksportowej do 300 km. Moskwa nie wyraziła jednak zgody ze względu na sojusz z Armenią.
Bał-E miał uzupełnić zdolności rakietowe sił zbrojnych Azerbejdżanu (Azərbaycan Silahlı Qüvvələri), które już teraz dysponują m.in. białoruskimi wieloprowadnicowymi wyrzutniami rakiet ziemia-ziemia Polonez o zasięgu od 50 do 200 km, a także tureckimi lotniczymi pociskami manewrującymi Roketsan/TÜBİTAK SAGE SOM-B1 o zasięgu ponad 250 km (Zestawy Polonez dla Azerbejdżanu, 2018-04-19; Pociski SOM w Azerbejdżanie, 2018-06-29).