W dniach 28 lutego do 5 marca zaplanowano pokazy lotnicze Avalon Air Show 2023 (Australian International Airshow and Aerospace & Defence Exposition), organizowane przez australijskie stowarzyszenie AMDA Foundation Limited w Pawilonie Rządu Wiktorii w Geelong w stanie Wiktoria. Amerykańska spółka General Atomics Aeronautical Systems Inc. (GA-ASI) zaprezentowała koncepcję uzbrojenia nowych bojowych bezzałogowych statków latających (bbsl) MQ-9B SkyGuardian klasy MALE (Medium Altitude Long Endurance, średniego pułapu o dużej długotrwałości lotu) w norwesko-amerykańskie pociski manewrujące Kongsberg/Raytheon JSM (Joint Strike Missile).
Artystyczna wizja MQ-9B SkyGuardian z czterema pociskami manewrującymi JSM / Grafika: GA-ASI
Podczas pokazów Avalon 2023 amerykański czołowy producent systemów bezzałogowych zaprezentował wizualizację MQ-9B w barwach królewskich australijskich wojsk lotniczych (Royal Australian Air Force, RAAF). Podczas wydarzenia spółka nawiązała też współpracę z Leidos i zadeklarowała dalszą współpracę z Cobham Australia (GA-ASI rozwija linię bsl Mojave z nowym pakietem MQ-9B STOL).
Wydaje się jednak, że to posunięcie czysto marketingowe, gdyż 4 kwietnia 2022 gabinet federalny Australii informował o rezygnacji z planowanego zakupu 12 bbsl SkyGuardian w ramach programu AIR 7003 Phase 1 i relokacji środków finansowych w wysokości 1,3 mld AUD (4,18 mld zł) na program związany z cyberbezpieczeństwem o kryptonimie REDSPICE (Resilience, Effects, Defence, Space, Intelligence, Cyber, and Enablers). Być może też GA-ASI liczy na zmianę decyzji władz w Canberze (Australia zrezygnowała z zakupu MQ-9B SkyGuardian).
Securing the Indo-Pacific requires aircraft that do more and go farther.
Learn how #MQ9B goes the distance at #Avalon2023 booth 3M11. pic.twitter.com/NJOYnUbw9s
— GA-ASI (@GenAtomics_ASI) February 28, 2023
Jak podkreśla GA-ASI, ta konfiguracja jest czysto hipotetyczna w tym momencie, ale spółka wykonała studium wykonalności integracji i okazało się, że jest to możliwe. Na grafice zaprezentowano również zintegrowany morski radar poszukiwawczy, co sugeruje wykorzystanie pocisków JSM przeciwko celom nawodnym, a także dwa zasobniki systemu walki radioelektronicznej (WRE) typu GA-ASI Sledgehammer (JSM może też zwalczać cele naziemne). Jak podkreślono jednak, przenoszenie czterech pocisków, choć możliwe z technicznego punktu widzenia, jednocześnie zmniejszy zasięg operacyjny i długotrwałość lotu nosiciela, dlatego bardziej optymalne byłoby przenoszenie dwóch JSM (MQ-9 ze zdolnościami ZOP).
SkyGuardian
MQ-9B SkyGuardian (wcześniej znany jako Certifiable Predator B) jest zaprezentowanym w lutym 2016 zmodyfikowanym do standardów NATO wariantem MQ-9A Reaper, który otrzymał skrzydła o większej rozpiętości z wingletami. Pozwoliło to na wydłużenie długotrwałości lotów z 27 do 40 godzin na pułapie do 15 000 m. Charakteryzuje się zmodernizowaną mobilną stacją kontroli, a sam płatowiec wykonany według normy STANAG 4671 został wyposażony w układ przeciwoblodzeniowy, a dzięki zastosowaniu materiałów kompozytowych jest odporny na uderzenia piorunów. Wariant, przystosowany do działań nad akwenami morskimi, otrzymał oznaczenie SeaGuardian.
Obecnie, bbsl SkyGuardian mogą przenosić przeciwpancerne pociski kierowane rodziny AGM-114 Hellfire czy kierowane bomby GBU-12 Paveway II, GBU-38 JDAM lub GBU-49, podobnie jak starsze bazowe MQ-9A Reaper Block 5.
Jak dotąd na zakup SkyGuardian zdecydowała się Wielka Brytania, gdzie otrzymał oznaczenie Protector RG Mk.1 oraz Belgia (wariant nieuzbrojony), natomiast na SeaGuardian – Japonia (zamówiony 27 lutego 2023). W kręgu państw zainteresowanych systemem należy wymienić też Tajwan czy Indie, natomiast administracja prezydenta Joe Bidena zablokowała zgodę Donalda Trumpa na sprzedaż bezzałogowców do Zjednoczonych Emiratów Arabskich (Leonardo dostarczy radar do bsl SeaGuardian).
JSM
Pocisk manewrujący JSM jest lotniczą odmianą pocisku przeciwokrętowego NSM (Naval Strike Missile), z przeznaczeniem do rażenia celów naziemnych i morskich. To jedyny typ pocisku do zwalczania okrętów nawodnych, który może być przenoszony w wewnętrznej komorze uzbrojenia F-35A. Dotychczas na integrację swoich samolotów z JSM zdecydowały się Norwegia (inicjator programu; początek dostaw w 2023), Australia i Japonia (i dlatego SkyGuardian z JSM jest prezentowany właśnie w Australii – przyp. red.).
Pocisk ma 3,95 m długości i masę 410 kg. Co ciekawe, oprócz F-35A, pocisk będzie mógł być przenoszony przez pokładowy F-35C, gdyż ten nie pomieści się w nieco mniejszej komorze uzbrojenia wariantu F-35B. JSM został dotąd zintegrowany z F-15, F-16 i F/A-18. Pierwszy lot z amerykańskim F-16 miał miejsce w listopadzie 2015, natomiast z norweskim trzy lata później.
Głowica naprowadzania JSM charakteryzuje się autonomicznym systemem rozpoznawania celów na podstawie obrazu zapisanego w pamięci komputera, w połączeniu z czujnikiem podczerwieni, układem nawigacji zliczeniowej (INS) i satelitarnej (GPS) oraz laserowym wysokościomierzem. Dzięki temu w zależności od celu użytkownik ma możliwość zaprogramowania typu ataku, miejsca rażenia, jak i siły detonacji 125-kilogramowej głowicy odłamkowo-burzącej. Operator, dzięki dwukierunkowemu łączu wymiany danych, ma możliwość także przerwania ataku w dowolnym momencie lotu.
Pocisk manewrujący JSM podczas testowego zrzutu z komory uzbrojenia F-35A (jeszcze bez odpalenia silnika marszowego) w lutym 2021 / Zdjęcie: Norweska agencja zakupów obronnych (Forsvarsmateriell, FMA)