9 maja br. portal branżowy Breaking Defense poinformował, że władze Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA) zerwały umowę międzyrządową na zakup 12 francuskich średnich śmigłowców wielozadaniowych Airbus Helicopters H225M Caracal za ok. 750-800 mln EUR (3,41-3,64 mld zł), zawartą 3 grudnia 2021, równolegle wraz z zakupem 80 samolotów wielozadaniowych Dassualt Rafale F4 za 15 mld EUR (68,3 mld zł).
Zdjęcie: Airbus Helicopters
Jak poinformowano, powołując się na przedstawicieli władz ZEA, powodem takiego radykalnego kroku były kwestie ekonomiczne (wysokie koszty eksploatacji), jak i techniczne (ograniczenia związane z wymaganiami operacyjnymi i zabudowy planowanej konfiguracji wyposażenia). Producent śmigłowców, europejska spółka Airbus Helicopters odmówiła komentarza w tej sprawie.
Niedawno rozwiązaliśmy umowę z Airbus Helicopters na zakup śmigłowców H225M – powiedział Muammar Abdulla Abushehab, szef sektora obrony i bezpieczeństwa w Radzie Gospodarczej Tawazun w wywiadzie z 8 maja.
Abushehab powiedział, że zerwanie umowy nie miało politycznego charakteru, ale zostało oparte całkowicie na przyczynach finansowych i technicznych. Spółce (Airbus Helicopters) brakowało poważnej motywacji, by odpowiedzieć na nasze żądania, aby spełnić pilne wymagania rządu. Brak osiągnięcia narodowych celów w zakresie wartości dodanej był kolejnym czynnikiem decydującym o rozwiązaniu umowy – powiedział.
Wojska lotnicze ZEA, do których miały trafić pierwotnie Caracale, dysponują niewielką flotą śmigłowców, złożoną z jednego lekkiego Bell 407, czterech Bell 412 do zadań SAR, dwóch szkolno-wielozadaniowymi Eurocopter AS350 i ośmiu Leonardo AgustaWestland AW139 do transportu, m.in. VIP.
To drugi przypadek zerwania umowy eksportowej na śmigłowce H225M Caracal, po tym jak 4 październiku 2016 Polska anulowała zakup 50 wiropłatów dla Wojska Polskiego, co Ministerstwo Rozwoju tłumaczyło brakiem odpowiednich warunków w negocjowanej wówczas umowie offsetowej. 20 grudnia 2021 zawarto ugodę sądową, na mocy której Polska zapłaciła spółce Airbus Helicopters karę umowną w wysokości 80 mln zł.
Problemy, ale natury korupcyjnej były z kolei związane z zakupem 30 Caracali przez Kuwejt. Pomiędzy grudniem 2017 a styczniem 2019 Narodowa Komisja Antykorupcyjna i Biuro Kontroli Państwowej nadzorowały postępowanie antykorupcyjne związane z zakupem, po tym, gdy francuski magazyn Marianne zarzucił, że libański pośrednik Farid Abdelnour zażądał od francuskiego producenta prowizji 60 mln EUR w związku z umową. 12 lutego 2020 władze Kuwejtu odmówiły początkowo odbioru śmigłowców, ale w grudniu dały zielone światło. Dostawy pierwszych sześciu rozpoczęły się 21 kwietnia 2021.
Pomimo problemów Airbusa w Polsce i ZEA (a także przejściowo we Francji), śmigłowce H225M Caracal trafiły dotąd na eksport do Brazylii, Węgier, Indonezji, Kuwejtu, Malezji, Meksyku, Singapuru i Tajlandii.