W środę, 18 czerwca 2025, amerykańska spółka BAE Systems Inc. (część brytyjskiej BAE Systems) poinformowała, że podpisała umowę badawczo-rozwojową w formule CRADA (Cooperative Research and Development Agreement) z centrum uzbrojenia dowództwa US Army DEVCOM-AC (Combat Capabilities Development Command Armaments Center) w sprawie przyspieszenia rozwoju prototypu haubicy M109-52 jako opcji w ramach nowego programu modernizacji artylerii lufowej o kryptonimie SPH-M (Self-Propelled Howitzer Modernization).
Przypomnijmy, że BAE Bofors (część BAE Systems) była jednym z pięciu podmiotów w programie SPH-M, które 14 października 2024 otrzymały umowy na zasadach Other Transaction Agreement (OTA) o łącznej wartości około 4 mln USD (wówczas 15,79 mln zł), obok American Rheinmetall Vehicles, Hanwha Defense USA, General Dynamics Land Systems oraz Elbit Systems USA.
Program zastąpił inicjatywę związaną z pracami nad haubicą nowej generacji BAE Systems XM1299 ERCA (Extended Range Cannon Artillery), która została wyposażona w działo XM907E2 o długości 58 kalibrów. O przerwaniu prac nad ERCA informowano 11 marca 2024.
Jak podkreśla BAE Systems Inc., prototyp M109-52 jako oferta w programie zapewni rozwiązanie techniczne o niskim ryzyku i niższych kosztach niż u konkurencji.
Współpracujemy z DEVCOM-AC, aby kontynuować modernizację potrzeb US Army w zakresie precyzyjnego ognia dalekiego zasięgu — powiedział Dan Furber, dyrektor linii produktów artyleryjskich w dziale Combat Mission Systems w BAE Systems. Łączymy sprawdzone w boju systemy z dojrzałymi technologiami, aby zapewnić znaczący skok naprzód w zakresie możliwości przy znacznie niższych kosztach — to siła partnerstwa.
Umowa badawczo-rozwojowa CRADA opiera się na wcześniejszych pracach i testach przeprowadzonych niezależnie przez BAE Systems i DEVCOM-AC, aby stworzyć szybszą ścieżkę rozwoju dla nowych możliwości artyleryjskich i ulepszeń siły rażenia 155-mm haubic samobieżnych M109A7 PIM (Paladin Integrated Management).
Kontynuacja prac nad M109-52 będzie miała miejsce w Picatinny Arsenal i solidnej amerykańskiej bazie przemysłu obronnego BAE Systems, w tym w Anniston w Alabamie, Elgin w Oklahomie, Minneapolis w Minnesocie, Sterling Heights w Michigan i Yorku w Pensylwanii.
Przypomnijmy, że 9 października 2023 BAE Systems informowała o pierwszych próbach ogniowych nowej wersji 155-mm haubicy samobieżnej M109, wyposażonej w niemiecką armatę spółki Rheinmetall o długości 52 kalibrów (L52). Tak skonfigurowany system artyleryjski otrzymał oznaczenie M109-52. Armata tego typu jest używane przez siły zbrojne dziewięciu państw NATO i sojuszniczych krajów partnerskich, w tym na haubicach Panzerhaubitze 2000 (PzH 2000).
Co ciekawe, 8 lipca 2024 biuro RCCTO (Rapid Capabilities and Critical Technologies Office) US Army opublikowało zapytanie o informację (Request For Information, RFI) w sprawie nowego, “wielodomenowego” działa artyleryjskiego MDAC (Multi-Domain Artillery Cannon), zdolnego do strzelania amunicją hipersoniczną (Hypervelocity Projectile, HVP). 20 grudnia 2024 przyznano kontrakt BAE Systems Inc. na rozwój prototypu z planowanym dostarczeniem pełnej baterii MDAC do czwartego kwartału roku fiskalnego 2027 i demonstracją operacyjną w 2028.