Defence & Space

Okręt podwodny JS Uzushio wycofany ze służby

24 grudnia Morskie Siły Samoobrony Japonii poinformowały o wycofaniu ze służby (19 grudnia) okrętu podwodnego JS Uzushio (SS-592). Wydarzenie miało miejsce w bazie…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

ORP Kontradmirał X Czernicki ponownie na czele sił NATO

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego poinformowało, że Prezydent Karol Nawrocki podjął decyzję w sprawie zatwierdzenia postanowienia dotyczącego użycia okrętu dowodzenia ORP Kontradmirał X Czernicki jako…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

Prawosławna cerkiew a Kreml. Ideologiczna wojna na Ukrainie

: Rosja z Ukrainą nie toczą wyłącznie wojny militarnie. Kijów i Moskwa toczą także wojnę religijną o dusze swoich narodów. Jednym z jej elementów stały…

2025-12-26 | Sławek Zagórski | 8 minut

Kormoran II. Hit, który powinniśmy sprzedawać!

Zwodowano ostatniego z planowanych niszczycieli min typu Kormoran II dla Marynarki Wojennej. Przez dekadę nie udało się sprzedać zagranicę okrętów tego typu. Czy kolejne rządy nie umiały…

2025-12-12 | Sławek Zagórski | 5 minut

Airbus wdroży sztuczną inteligencję (AI) w systemach informatycznych francuskich sił zbrojnych

Europejska spółka Airbus Defence and Space otrzymała zamówienie o wartości 50 mln EUR na integrację komponentów sztucznej inteligencji z systemami uzbrojenia, informacyjnymi, komunikacji…

2025-12-11 | Redakcja | 3 minuty

Tantalit dołączył do Grupy WB

Grupa WB wzmacnia swoje kompetencje w obszarze zaawansowanych systemów informatycznych i telekomunikacyjnych. Do grupy kapitałowej dołączyła warszawska spółka Tantalit – zespół specjalistów od architektury…

2025-12-11 | Redakcja | 3 minuty

Historia i rozwój wiatrówek – od wojskowości do rekreacji

Dla większości z nas wiatrówka może się wydawać współczesnym wynalazkiem, przeznaczonym do rodzinnego spędzania czasu. Mało kto jednak wie, że historia wiatrówek ma niemal…

2025-12-04 | Witold Klapper | 7 minut

Muzeum Lotnictwa Polskiego odrestauruje samolot PZL-106AR Kruk

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie będzie realizować projekt dofinansowywany z Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego: „Renowacja specjalistycznego agrolotniczego statku powietrznego Muzeum Lotnictwa…

2025-11-28 | Redakcja | 4 minuty

MON kupił Hutę Częstochowa

22 grudnia br. w Częstochowie, wiceprezes Rady Ministrów, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz i sekretarz stanu w MON Paweł Bejda wzięli udział w uroczystości z okazji…

2025-12-22 | Redakcja | 2 minuty

System satelitarny PIAST przekazał z orbity pierwszy obraz

Jak poinformowała rzeczniczka prasowa Wojskowej Akademii Technicznej Ewa Jankiewicz, 6 grudnia 2025 pozyskano pierwsze, historyczne zdjęcie wykonane przez satelitę konstelacji PIAST. Tym…

2025-12-08 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Prawosławna cerkiew a Kreml. Ideologiczna wojna na Ukrainie

: Rosja z Ukrainą nie toczą wyłącznie wojny militarnie. Kijów i Moskwa toczą także wojnę religijną o dusze swoich narodów. Jednym z jej elementów stały…

2025-12-26 | Sławek Zagórski | 8 minut

MON kupił Hutę Częstochowa

22 grudnia br. w Częstochowie, wiceprezes Rady Ministrów, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz i sekretarz stanu w MON Paweł Bejda wzięli udział w uroczystości z okazji…

2025-12-22 | Redakcja | 2 minuty

Program Rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2025-39 podpisany

22 grudnia Ministerstwo Obrony Narodowej podpisało, długo oczekiwany, wieloletni Program Rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2025-39. Powyższy krok otwiera drogę do uruchomienia…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

ORLEN i GRUPA WB łączą siły

GRUPA WB i ORLEN podpisały umowę o współpracy, której celem jest wzmacnianie ochrony infrastruktury krytycznej, w szczególności infrastruktury morskiej o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego…

2025-12-26 | Redakcja | 3 minuty

Siły Zbrojne Republiki Słowackiej prezentują nowy kamuflaż i broń Grand Power

W dniu 12 grudnia 2025 roku Siły Zbrojne Republiki Słowacji (Ozbrojené sily Slovenskej republiky) zaprezentowała nowe elementy uzbrojenia i wyposażenia. Wśród nich…

2025-12-13 | Krzysztof Kluza | 3 minuty

Nowe informacje ABW w sprawie działalności siatki szpiegowskiej

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego poinformowała o kolejnych zarzutach w sprawie działalności siatki szpiegowskiej, tzw. „kamerkowców” oraz śledztwie dotyczącym werbowania osób do dokonywania aktów dywersji na terytorium…

2025-12-05 | Redakcja | 10 minut

Okręt podwodny JS Uzushio wycofany ze służby

24 grudnia Morskie Siły Samoobrony Japonii poinformowały o wycofaniu ze służby (19 grudnia) okrętu podwodnego JS Uzushio (SS-592). Wydarzenie miało miejsce w bazie…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

ORP Kontradmirał X Czernicki ponownie na czele sił NATO

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego poinformowało, że Prezydent Karol Nawrocki podjął decyzję w sprawie zatwierdzenia postanowienia dotyczącego użycia okrętu dowodzenia ORP Kontradmirał X Czernicki jako…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

Okręt podwodny JS Uzushio wycofany ze służby

24 grudnia Morskie Siły Samoobrony Japonii poinformowały o wycofaniu ze służby (19 grudnia) okrętu podwodnego JS Uzushio (SS-592). Wydarzenie miało miejsce w bazie…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

ORP Kontradmirał X Czernicki ponownie na czele sił NATO

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego poinformowało, że Prezydent Karol Nawrocki podjął decyzję w sprawie zatwierdzenia postanowienia dotyczącego użycia okrętu dowodzenia ORP Kontradmirał X Czernicki jako…

2025-12-26 | Radosław Niesobski | 2 minuty

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Umowa GEVORKYAN z Czechoslovak Group i pozytywne opinie inwestorów na konferencji WOOD & Co

Słowacka spółka GEVORKYAN a.s. wzięła udział w prestiżowej konferencji WOOD’s Winter Wonderland EMEA zorganizowanej przez WOOD & Company i zawarła nowy, znaczący kontrakt…

2025-12-09 | Rafał Muczyński | 3 minuty
Shooting

Zestawy do czyszczenia broni Łuszczek – sprawdzone rozwiązanie

Łuszczek to renomowany polski producent tłumików, urządzeń wylotowych, montaży optycznych, a także akcesoriów do czyszczenia broni. Firma podkreśla swoją tożsamość hasłem „High quality…

2025-12-26 | Arkadiusz Palacz | 9 minut

Recenzja pasa Helikon-Tex Mirage – kolejna kropla w morzu rozwiązań

Gdy trzydzieści prawie lat temu czytałem pierwszy raz książke Andy’ego McNaba „Natychmiastowa Akcja”, zapadł mi w pamięć fragment, w którym autor opisuje swoje doświadczenia z selekcji.…

2025-12-26 | Karol Szczęśniak | 7 minut

Zestawy do czyszczenia broni Łuszczek – sprawdzone rozwiązanie

Łuszczek to renomowany polski producent tłumików, urządzeń wylotowych, montaży optycznych, a także akcesoriów do czyszczenia broni. Firma podkreśla swoją tożsamość hasłem „High quality…

2025-12-26 | Arkadiusz Palacz | 9 minut

Recenzja pasa Helikon-Tex Mirage – kolejna kropla w morzu rozwiązań

Gdy trzydzieści prawie lat temu czytałem pierwszy raz książke Andy’ego McNaba „Natychmiastowa Akcja”, zapadł mi w pamięć fragment, w którym autor opisuje swoje doświadczenia z selekcji.…

2025-12-26 | Karol Szczęśniak | 7 minut

Kanada przyspiesza program CMAR – C8A4 coraz bliżej

Jak podają kanadyjskie media, rząd zamierza przyspieszyć realizację programu CMAR (Canadian Modular Assault Rifle), którego efektem ma być zastąpienie dotychczas użytkowanych i starzejących…

2025-12-17 | Michał Ihnatów | 11 minut

Jakie prezenty dla strzelca? Prezentownik MILMAG

Wigilia już za rogiem, a Ty nie masz pomysłu na prezent? Nie martw się – przygotowaliśmy właśnie dla Ciebie specjalny prezentownik dla strzelców (i nie tylko!).

2025-12-16 | Michał Ihnatów | 14 minut

Podstawowe wiadomości na temat wad wzroku.

Z oczami jest jak z samochodem – kiedy działają, to nikt nie interesuje się ewentualnymi problemami. Ale jak już się sypie… Dziś nieco o czterech najczęstszych…

2025-12-11 | Krzysztof Kluza | 11 minut

Jak ubrać się zimą na strzelnicę? Praktyczne porady z mroźnej północy

O tym, że cebula ma warstwy, każdy z nas wie. Czy jednak wiemy, ile dokładnie powinno ich być i w jaki sposób warstwami manewrować, aby były jak…

2025-12-07 | Klaudia Lazar | 15 minut

Recenzja rękawic Helikon-Tex Lizard Grip – naręczny pancerz przed zimnem

Typowej zimy w moim regionie brak, ale przenikliwego chłodu i uciążliwej wilgoci jest pod dostatkiem. W takich warunkach w kość – i to w zasadzie dosłownie – dostają dłonie,…

2025-12-24 | Michał Ihnatów | 1 minut

UF PRO Hunter FZ Gen. 2 – kurtka na zmienną pogodę

Przełom jesieni i zimy to ten czas, kiedy przestaję chodzić w samej bluzie z kapturem, a dokładam do niej lub zamieniam – w zależności od temperatury – kurtkę.…

2025-12-24 | Bartosz Szymonik | 1 minut

Jakie prezenty dla strzelca? Prezentownik MILMAG

Wigilia już za rogiem, a Ty nie masz pomysłu na prezent? Nie martw się – przygotowaliśmy właśnie dla Ciebie specjalny prezentownik dla strzelców (i nie tylko!).

2025-12-16 | Michał Ihnatów | 14 minut

Podstawowe wiadomości na temat wad wzroku.

Z oczami jest jak z samochodem – kiedy działają, to nikt nie interesuje się ewentualnymi problemami. Ale jak już się sypie… Dziś nieco o czterech najczęstszych…

2025-12-11 | Krzysztof Kluza | 11 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w dniu 11 listopada 2025 roku w Warszawie

Minister Marcin Kierwiński polecił służbom podjęcie działań zapewniających bezpieczeństwo podczas Marszu Niepodległości w Warszawie oraz innych wydarzeń odbywających się 11 listopada. Szef…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 5 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Recenzja pasa Helikon-Tex Mirage – kolejna kropla w morzu rozwiązań

Gdy trzydzieści prawie lat temu czytałem pierwszy raz książke Andy’ego McNaba „Natychmiastowa Akcja”, zapadł mi w pamięć fragment, w którym autor opisuje swoje doświadczenia z selekcji.…

2025-12-26 | Karol Szczęśniak | 7 minut

TEST: Concealment Express DRUID IWB/OWB GLOCK19 + TLR7A Rounded

Concealment Express kolejny raz mnie zadowala, tym razem kaburą DRUID IWB/OWB do Glock-a z latarką.

2025-12-25 | Maciej Mazurkiewicz | 4 minuty

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

W styczniu wręczenie nagrody głównej w Konkursie Ruger RP ARMS!

Już w styczniu nastąpi kolejne rozdanie głównej nagrody w konkursie Ruger organizowanym przez RP ARMS.

2025-12-09 | Michał Ihnatów | 1 minut
Obrona Cywilna

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Europejska Tarcza Demokracji – jako narzędzie obrony przed cyberatakami społecznymi

Europejska Tarcza Demokracji ma stać się kluczowym narzędziem obrony Unii przed dezinformacją, cyberatakami i manipulacją algorytmiczną, jednak eksperci przestrzegają — bez stanowczego egzekwowania przepisów wobec…

2025-12-11 | Jakub Mączka | 3 minuty

Europejska Tarcza Demokracji – jako narzędzie obrony przed cyberatakami społecznymi

Europejska Tarcza Demokracji ma stać się kluczowym narzędziem obrony Unii przed dezinformacją, cyberatakami i manipulacją algorytmiczną, jednak eksperci przestrzegają — bez stanowczego egzekwowania przepisów wobec…

2025-12-11 | Jakub Mączka | 3 minuty

MSPO 2025: Internet w każdym miejscu z C-COM Satellite Systems

C-COM Satellite Systems Inc., firma specjalizująca się od 1997 roku w projektowaniu, rozwoju i produkcji komercyjnych, w pełni zautomatyzowanych, samonaprowadzających się mobilnych anten (iNetVu)…

2025-08-28 | Michał Ihnatów | 3 minuty

PROTEGA 2025: Szeroka oferta Q7 – łóżka polowe, śpiwory i nie tylko

Podczas targów obrony cywilnej PROTEGA 2025, spółka Q7 Group zaprezentowała swoją zróżnicowaną ofertę wyposażenia. Na stoisku można było zapoznać się ze śpiworami…

2025-11-28 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Pojazdy specjalne HEWEA 3w1 w energetyce: Sprzęt, który zmienia tempo inwestycji

Prace przy infrastrukturze energetycznej – zwłaszcza w rozproszonych sieciach dystrybucyjnych biegnących przez lasy, tereny podmokłe i rolnicze – wymagają wyjątkowej mobilności sprzętu. Podstawowym…

2025-11-12 | Redakcja | 6 minut

ICEYE prezentuje Flood Rapid Impact – narzędzie wykorzystujące AI do szybkiego reagowania na powodzie

Polsko-fińska spółka ICEYE, specjalista w zakresie satelitarnych rozwiązań wspomagających zarządzanie skutkami katastrof naturalnych, ogłosiła wprowadzenie produktu Flood Rapid Impact (FRI).

2025-07-15 | Redakcja | 6 minut

MON: Ochrona ludności cywilnej to priorytet. Wojsko gotowe do pomocy

Żołnierze Wojska Polskiego obecni są już na terenach, gdzie mogą wystąpić w najbliższych godzinach podtopienia i już pomagają mieszkańcom. Żołnierze ze 133. batalionu lekkiej piechoty…

2025-07-09 | Redakcja | 4 minuty

Poradnik bezpieczeństwa już dostępny – przygotuj się na każdą sytuację

W Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej szefowie MON i MSWiA wraz z zastępcą dyrektora RCB zaprezentowali „Poradnik bezpieczeństwa”.

2025-08-28 | Redakcja | 6 minut
posiłek liofilizowany przy kuchence turystycznej

Stalkerem być – plecak ucieczkowy posiadacza broni

O plecakach ucieczkowych zrobiło się ostatnio głośno. Nic w tym dziwnego, sytuacja geopolityczna oraz niedawne powodzie skłaniają do myślenia o bezpieczeństwie swoim i swoich najbliższych w kontekście…

2024-12-07 | Tadeusz Jakliński | 33 minuty

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty

MON: Rewolucja w inwestycjach obronnych. Polska uruchamia „tryb turbo” dla bezpieczeństwa państwa

Sejm i Senat niemal jednogłośnie przegłosowały projekt ustawy o strategicznych inwestycjach dla obronności państwa, który Rada Ministrów przedłożyła 8 kwietnia.

2025-07-26 | Redakcja | 4 minuty

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Pojazdy specjalne HEWEA 3w1 w energetyce: Sprzęt, który zmienia tempo inwestycji

Prace przy infrastrukturze energetycznej – zwłaszcza w rozproszonych sieciach dystrybucyjnych biegnących przez lasy, tereny podmokłe i rolnicze – wymagają wyjątkowej mobilności sprzętu. Podstawowym…

2025-11-12 | Redakcja | 6 minut

PROTEGA 2025: Mactronic z oświetleniem dla Obrony Cywilnej

Mactronic, polski producent rozwiązań oświetleniowych – od latarek ręcznych po najaśnice i lampy – zaprezentował swoją ofertę na pierwszych targach obrony cywilnej PROTEGA 2025…

2025-11-24 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty
Adventure

Recenzja rękawic Helikon-Tex Lizard Grip – naręczny pancerz przed zimnem

Typowej zimy w moim regionie brak, ale przenikliwego chłodu i uciążliwej wilgoci jest pod dostatkiem. W takich warunkach w kość – i to w zasadzie dosłownie – dostają dłonie,…

2025-12-24 | Michał Ihnatów | 1 minut

UF PRO Hunter FZ Gen. 2 – kurtka na zmienną pogodę

Przełom jesieni i zimy to ten czas, kiedy przestaję chodzić w samej bluzie z kapturem, a dokładam do niej lub zamieniam – w zależności od temperatury – kurtkę.…

2025-12-24 | Bartosz Szymonik | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk, co uważam…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe. Jedną ze składowych…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Haix Future Hero – buty trekkingowe dla małych wędrowców

Jakie buty wybrać dla dzieci na ich pierwsze wypady w góry, tak aby było im wygodnie, a jednocześnie by dobrze je zabezpieczyć? Haix rusza z nową linią butów…

2025-12-18 | Krzysztof Rudek | 1 minut

Czy latarka Streamlight Stylus Pro Haz-Lo jest komukolwiek potrzebna?

Parę lat temu wszedłem niefrasobliwie na dwie grupy facebookowe o tematyce latarkowej. Poczytałem trochę, kupiłem niedrogie, sensowne chińskie świecidełko, które miało być…

2025-11-27 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Recenzja rękawic Helikon-Tex Lizard Grip – naręczny pancerz przed zimnem

Typowej zimy w moim regionie brak, ale przenikliwego chłodu i uciążliwej wilgoci jest pod dostatkiem. W takich warunkach w kość – i to w zasadzie dosłownie – dostają dłonie,…

2025-12-24 | Michał Ihnatów | 1 minut

UF PRO Hunter FZ Gen. 2 – kurtka na zmienną pogodę

Przełom jesieni i zimy to ten czas, kiedy przestaję chodzić w samej bluzie z kapturem, a dokładam do niej lub zamieniam – w zależności od temperatury – kurtkę.…

2025-12-24 | Bartosz Szymonik | 1 minut

Torba Helikon Urban Courier Large – na miejskie podróże bez nadbagażu

Nie jestem jucznym zwierzęciem. Nie znoszę taszczenia tobołów, zwłaszcza gdy w planach mam podróż pociągiem lub samolotem. W takich sytuacjach stawiam na lekkość i rozsądek – im mniej,…

2025-11-05 | Anna Mielczarek | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

LYOMMY – dzienna racja żywnościowa [TEST]

W dniach 24-25 listopada 2025 roku, na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyła się pierwsza edycja Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA 2025.…

2025-12-11 | Redakcja | 7 minut

Helikon-Tex Traveler Enlarged – terenowy tron?

Ktoś może twierdzić, że survival, bushcraft i w ogóle lasobuszowanie „liczy się” tylko wtedy, kiedy znosimy niewygody, hartujemy się, planowo marzniemy i w ogóle. W porządku, szanuję…

2025-07-13 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Łączy nas pasja! 23. Krakowski Festiwal Górski

Lata lecą, festiwal ewoluuje, ale jedno pozostaje bez zmian: łączy nas pasja! Od ludzi gór, dla ludzi gór – Krakowski Festiwal Górski tworzą…

2025-11-24 | Redakcja | 1 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty
Kalendarium

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia oraz wyzwania,…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Poznajmy karabinki LMT – cz. 2 EBCG

Lewis Machnie & Tool to producent, który swoją bronią zaopatruje zarówno jednostki specjalne, jak i całe siły zbrojne. Konstrukcje na pierwszy rzut oka wyglądające jak każdy inny AR-15 kryją w sobie liczne rozwiązania, które wprowadzono po to, aby już udaną platformę uczynić jeszcze lepszą, bardziej modułową oraz wytrzymalszą. W drugiej części cyklu „Poznajmy karabinki LMT” przyjrzymy się EBCG, czyli Enhanced Bolt Carrier Group – autorskiemu zespołowi ruchomemu, który wzmacniać ma system Stonera w samym jego sercu.

Słów kilka o Lewis Machine & Tool

Historia

Na początek nieco o samej firmie. Skrót rozwija się jako Lewis Machine & Tool Co.

LMT – Because Failure Is Not An Option, odważne i dające nadzieję hasło, które zobaczyłem w jednym z filmów z materiałami reklamowymi i już mnie się podoba. W wolnym tłumaczeniu znaczy to „nie ma lipy Panie” 😉 Lewis Machine & Tool Company (LMT) to firma powstała w 1980 r. w Stanach Zjednoczonych. Założył ją Pan Karl Lewis, który jednocześnie jest jej właścicielem. To wytwórca wysokiej jakości części do platformy AR dla wojska i agencji rządowych.

W związku ze swoimi umiejętnościami Szefa i jako że Amerykanie patriotycznie używają tejże platformy w swoich formacjach, od początku koncentrował się na realizacji kontaktów rządowych związanych z bronią strzelecką. Mam tu na myśli platformy M4/AR-15. W 2004 roku firma wypuściła na rynek cywilny pierwszą zmodyfikowaną przez siebie wersję karabinka bazującego na standardzie M4. Później w tym samym roku powstaje pierwsze, monolityczne łoże MRP (Monolithic Rail Platform), zaopatrzone w system szyn.

W toku rozwoju firmy w 2005 roku pojawia się nowy kaliber do systemu CQB, nazwany 204 Ruger, następnie 6.8 SPC. Po nich pojawiają się te zasilane amunicją 5.56 i 6.8 SPC w systemach gazowych. Przed 2008 rokiem firma skoncentrowała się na wytwarzaniu podzespołów pozwalających głównie na modyfikację broni, a w 2008 pojawia się pierwszy wypust karabinków w całości stworzonych pod szyldem LMT. Do wyboru były STD16, STM16 oraz CQB16.

W 2010 roku pojawia się platforma MWS (Modular Weapon System), przystosowana do amunicji .308 Winchester oraz innej bazującej na jej łusce:

  • .243 Winchester,
  • .260 Remington,
  • 5 Creedmoor,
  • 7 mm-08 Remington,
  • .338 Federal.

Od 2012 dostępne były LM8 oraz LM8 CQB z łożem MRP.  Dodatkowo firma wprowadziła nowe kalibry dla CQB, czyli 300 AAC Blackout, 300 Whisper, 7.62 mm x 39 oraz 5.45 mm x 39. Jak wejdziecie na stronę LMT Defense, tę amerykańską, to okaże się, że jest tam do kupienia masa części i podzespołów do platformy AR, łącznie z tłumikami oraz… granatnikami 40 mm 🙂 czekam, aż Redakcja załatwi taki na testy.

Główni odbiorcy – profesjonaliści

Do tej pory zamówienia profesjonalnych użytkowników stanowią ponad 90% produkcji. Okazuje się, że to porządna firma i profesjonaliści się na niej poznali.

Są to m.in. siły zbrojne Wielkiej Brytanii (karabin L129A1 pełniący rolę karabinu wyborowego w drużynie piechoty), Nowej Zelandii (LMT MARS-L jako następca Steyr AUG) oraz Estonii (R20 Rahe oraz TA-R20). Wszystko to, ale przede wszystkim projekty realizowane dla klientów rządowych, dbałość o wysoką jakość produktów oraz ich unikatowość sprawiły, że Lewis Machine & Tool Co. to obecnie jeden z najbardziej renomowanych producentów broni strzeleckiej w USA.

Znak rozpoznawalny LMT, czyli autorskie rozwiązania

W związku z zapotrzebowaniem zgłoszonym przez agencje rządowe, LMT opracowało pierwszą na rynku komorę zamkową o monolitycznej konstrukcji łoża i komory zamkowej wraz z samonośną lufą oraz systemem jej szybkiej wymiany wraz z systemem gazowym.

Karabinki cechujące się komorą zamkową MRP dostępne są zarówno w wersjach z klasycznym dla AR-15 systemem direct impingement (DI) lub z systemem tłokowym o krótkim skoku.

I w końcu to właśnie Karl Lewis został poproszony przez amerykańską armię o konsultację i pomoc w wymyśleniu „koła na nowo”. Tak powstał Enhanced Bolt Carrier Group, czyli zmodyfikowany zespół zamka z suwadłem – EBCG. W branży uznaje się ten produkt za jedną z najlepszych modyfikacji tego typu do systemu M4/AR15. I właśnie EBCG jest tematem drugiej części artykułu.

EBCG, czyli Enhanced Bolt Carrier Group

Z czego wzięło się całe przedsięwzięcie?

Zespół Enhanced Bolt Carrier Group powstał na prośbę Dowództwa Operacji Specjalnych USA (US SOCOM) na skutek doświadczeń z lat 1990. Karabinki M4, które wtedy rozpoczynały swoją karierę, były bardzo intensywnie eksploatowane przez żołnierzy sił specjalnych. Sposób, w jaki były użytkowane, bardzo często wykraczał poza przewidziane możliwości konstrukcji, co skutkowało znacznie szybszym zużyciem podzespołów. Jak podają specjaliści pamiętający tamte czasy, w tamtym okresie producent karabinków, czyli Colt, borykał się także z pewnymi problemami jakościowymi. Wśród problemów wymieniano zbyt szybkie zużycie komponentów czy problemy z wyrzutem łusek. Stąd też powstał pomysł na zmodyfikowany zespół ruchomy, który miałby zaradzić tym wszystkim niuansom. Tu na białym koniu wjeżdża LMT. Okazało się, że modyfikacje Pana Lewisa są tak dobre, że niektórym firmom zdarzyło się nawet wykorzystać je w swoich produktach.

Warto w tym momencie zaznaczyć, że EBCG powstał dla karabinków M4 i M4A1, które cechują się swoimi indywidualnym zbiorem cech i ich konfiguracja niekoniecznie odpowiada konfiguracjom wszystkich AR-15 dostępnych na rynku. Co najważniejsze, zespół EBCG optymalizować ma pracę karabinków o lufie długości 14,5 cala (368 mm), karabinkowym (carbine) systemie gazowym i standardowym zespołem mechanizmu powrotnego. Przeczesując internet można znaleźć informację, że EBCG nie do końca lubi się m.in. z dłuższymi systemami gazowymi (np. mid-lenght) oraz dłuższymi lufami. Platforma AR-15 wrażliwa jest na zmiany związane z odprowadzaniem gazów oraz zmianą masy komponentów – przy zamiarze modyfikacji należy dobrze zbadać temat i sprawdzić, co jest ze sobą kompatybilne.

Różnice pomiędzy EBCG a standardem

Co takiego zmieniono w EBCG i co jest inne niż w klasycznym dla AR-a zamku z suwadłem?

Najbardziej widoczną zmianą jest kształt występów ryglowych. Na tych elementach działają największe siły podczas intensywnego użytkowania. W oczy rzucają się specjalne nacięcia, których zadaniem jest bardziej optymalne rozłożenie naprężeń (stress relief). Krawędzie występów od strony komory nabojowej zostały wyprowadzone pod kątem 45°, a nie pod kątem prostym, tak jak zrobiono to w tradycyjnym zamku. Dzięki temu proces ryglowania przebiegać ma płynniej. Redukcja tarcia i zwiększenie płynności pracy poprzez złagodzenie krawędzi to praktyka widoczna także na innych elementach zespołu ruchomego.

Kolejną rzeczą jest modyfikacja czoła zamka przy pazurze wyciągu. Nie jest ono ścięte jak w klasycznym AR i zapewnia pełne podparcie dla łuski. Przy oględzinach zamka widoczna jest również zmiana jego geometrii pomiędzy samymi ryglami. Krawędzie zostały złagodzone. Dodatkowo u podstaw 1 oraz 7 rygla, które są najmniej podparte (przez wycięcia dla pazura wyciągu), również złagodzono krawędzie, co przekładać ma się na zwiększoną wytrzymałość.

Grafiki: Mex Armory

Widoczna na zdjęciach niklowa powłoka zamka (autorskie rozwiązanie LMT) pomaga w utrzymaniu zamka w czystości i ułatwia jego czyszczenie. Sam zamek wykonany jest z materiału, który producent określa jako mocniejszy od standardowego, nie udostępniając jednak większej ilości szczegółów.

Modyfikacji uległ również sam pazur wyciągu, który przez swój kształt określany jest potocznie mianem lobster tail (ogon homara). Szerszy tył zawdzięcza się dodaniu dodatkowej sprężyny w celu zwiększenia siły działającej na kryzę. Sam element odpowiedzialny za wyciągnięcie łuski głębiej chwyta za kryzę i cechuje się agresywniejszą pracą.

Modyfikacje wyciągu i nie tylko

Pojawiły się również modyfikacje suwadła. Jego czoło wyróżnia się stożkowym kształtem, wynikającym z wyprowadzenia specjalnego kołnierza (support flange). Jego zadaniem jest wzmocnienie całego czoła, które w trakcie ryglowania obija się o opory ryglowe, co może okazać się aspektem krytycznym przy prowadzeniu intensywnego ognia. Oprócz tego zapewniać ma również lepszą koncentryczność zamka z lufą i oporami ryglowymi w trakcie ryglowania.

Zmianie uległ kanał występu prowadzącego zamka (cam track). Modyfikacja ta zapewniać ma optymalniejszy czas zaryglowania (dwell time), zapobiegając przedwczesnemu odryglowaniu oraz konsekwencjom zjawiska odbicia zamka po zaryglowaniu (bounce back).

LMT postanowiło także wprowadzić zmiany w węźle gazowym suwadła. W standardowym suwadle, gazy przechodzą kluczem gazowym (gas key) do otworu, przez który następnie rozprowadzane są po tyle zamka (bolt tail), rozpoczynając tym samym proces odryglowania. W EBCG jeden duży otwór zastąpiono dwoma mniejszymi, których zadaniem jest rozprowadzać gazy w sposób bardziej równomierny. Pojedynczy otwór powodować miał kierowanie gazów w sposób skupiony, co skutkować miało z kolei nadmiernym obciążeniem jednego punktu.

Modyfikacje suwadła

Wykonano również zabiegi związane z ulepszeniem odprowadzania gazów z suwadła. Zamiast klasycznych dwóch otworów podstawowych zastosowano trzy, które dodatkowo nawiercono pod kątem. Dzięki temu gazy kierunkowane są z dala od twarzy strzelca, co jest kwestią istotną w razie wykorzystania tłumika (powrót gazów do komory nabojowej – zjawisko przeciwciśnienia i przepływu wstecznego, gas blowback). W tym samym celu zmieniono także lokalizację tylnego otworu.

Szukamy trzech otworów obok siebie i jednego nieco oddalonego (o 2-3 cm) od nich.

Ostatnia z modyfikacji suwadła to przekonstruowanie prowadnic. W EBCG zostały podzielone na dwa krótkie odcinki, których krawędzie złagodzono – ponownie w celu zmniejszenia tarcia i zwiększenia odporności mechanicznej. Powstała tym samym na skutek podzielenia przerwa pełni rolę przestrzeni do odprowadzania brudu.

Podsumowanie

Wychodzi na to, że w częściach, których na co dzień nie widać, wprowadzono sporo ciekawych zmian, które ciężko będzie pokazać Koleżance, aby się zachwyciła albo Koledze, żeby mu pokazać, że macie fajniejszego 🙂

A tak całkiem serio, to jak się zacznie wnikać w te szczegóły, to Człowiek dopiero się przekonuje, jakie tęgie głowy pracowały, żeby takie niuanse wykryć. Wykombinować jak tutaj zmieścić coś, co wydłuży żywotność broni i poprawi jej niezawodność. Prawdopodobnie taki Niedzielny Komandos jak ja nie wykorzysta nigdy wszystkich tych udogodnień. Ale to chyba jest tak jak z systemami wspomagającymi kierowcę w nowych samochodach, w sumie większość z nas ich nie potrzebuje, ale fajnie jak są, w razie czego…

Działalność LMT w zasadzie opiera się na doskonaleniu platformy, która i tak w swoich pierwotnych formach (M16A1/A2/A4, M4/M4A1 itp.) zdołała zdobyć uznanie na całym świecie. EBCG to przykład dążenia do doskonałości i niespoczywania na laurach. Z punktu widzenia Niedzielnego Komandosa czy zwykłego rekreacyjnego strzelca usprawnienia te mogą niespecjalnie przekonywać do wydania dodatkowych pieniędzy. Pamiętać jednak należy, że to, co robi LMT, powstaje dla użytkowników, którzy poddają swoją broń ponadnormatywnemu obciążeniu i zużyciu. Inny charakter użytkowania będzie miał kolekcjoner, inny sportowiec biorący udział w bojowych zawodach, a jeszcze inny instruktor. Największe zużycie oczywiście wystąpi oczywiście u odbiorców instytucjonalnych, czy to z rąk estońskiego żołnierza, czy członka sił specjalnych USA.

Karabinki LMT z zespołami EBCG stanowią jedno z najbardziej zaawansowanych wcieleń AR-15. Nie są jedynie ciekawostką, a narzędziem, które znajduje coraz to kolejnych użytkowników na całym globie. Karabinki MARS-L wyposażone w EBCG zainteresować powinny nie tylko strzelców intensywnie użytkujących swoją broń, ale również kolekcjonerów-entuzjastów nowinek technologicznych oraz tych dążących do perfekcji.

Dziękujemy sklepowi Mex Armory za udostępnienie karabinka LMT MARS-L CQB 10,5″ EBCG MLOK 5,56×45/.223REM do testów.

Współpraca reklamowa. Testy produktów prowadzimy niezależnie, opinie są wyłączną oceną autorki lub autora. Reklamodawca nie ma możliwości ingerencji w treść recenzji