W niedzielę i poniedziałek, 2-3 lutego 2025, na wieloma lokalizacjami w całej Nowej Zelandii odbyły dwa loty pożegnalne trzech średnich samolotów transportowych Lockheed C-130H(NZ) Hercules. Zostały formalnie zostały wycofane ze stanu Królewskich Sił Powietrznych Nowej Zelandii (Royal New Zealand Air Force, RNZAF) z dniem 30 stycznia br., po 60 latach eksploatacji – łącznie pięć egzemplarzy.
Zdjęcia: RNZAF
W niedzielę lot pożegnalny wykonały trzy samoloty (NZ7001, NZ7002 i NZ7005), przybyły do bazy lotniczej RNZAF Aukland w Whenuapai, startując o godz. 12.50 czasu lokalnego i przelatując nad Auckland o godz. 12.52, Port Waikato (13.04), Raglan (13.11), New Plymouth (13.37), Hawera (13.57), Whanganui (14.08), Ohakea (14.15), Palmerston North (14.19), Paraparaumu (14.31), Porirua (14.36), Nelson (14.59), Murchison (15.13), Westport (15.23), Greymouth (15.40), Fox Glacier (16.03), Aoraki/Mt Cook (16.06) Twizel (16.17), Omarama (16.21), Hawea (16.31), Wanaka (16.32), Alexandra (16.45), Cromwell (16.49), Queenstown (16.55), Te Anau (17.11), Tuatapere (17.24) i Riverton (17.31), lądując na lotnisku w Invercargill (17.35).
Następnie, w poniedziałek od godz. 10.45 czasu lokalnego wykonały przelot z Invercargill kolejno nad Gore (o godz. 10.54), Nugget Point (11.08), Balclutha (11.12), Dunedin (lotnisko 11.20 i miasto 11.23), Oamaru (11.38), Timaru (11.55), Geraldine (12.00), Ashburton (12.07), Darfield (12.15), Burnham (12.19), Christchurch (lotnisko 12.22, miasto 12.25), Hanmer Springs (12.43), Kaikoura (13.00) Trentham (13.28) i Wellington (13.32), by wylądować w bazie lotniczej RNZAF Woodbourne (13.44).
W poniedziałek, dwa samoloty (NZ7002 i NZ7005) odleciały do bazy lotniczej RNZAF Woodbourne, gdzie zostaną zakonserwowane i zmagazynowane, a jeden (prawdopodobnie NZ7001) trafi do Air Force Museum of New Zealand w Wigram.
RNZAF odebrały swój pierwszy samolot C-130H, 24 marca 1965. Samolot o numerze NZ7001 stanowił część początkowego zamówienia na trzy egzemplarze, zatwierdzonego 17 czerwca 1963. Kolejne zamówienie na dwa dodatkowe samoloty zostało zatwierdzone 29 maja 1967, weszły do służby w 1969.
Flota wylatała ponad 155 000 godzin bezwypadkowych i wykonała prawie 100 000 lądowań w kraju i na całym świecie. Od lat 1970. wykonywano loty do Chin i ZSRS, Pakistanu, Kambodży i Bangladeszu. W latach 1990. dwa samoloty zostały rozmieszczone w Arabii Saudyjskiej podczas wojny w Zatoce Perskiej, a następnie wspierały siły pokojowe w Bośni i Hercegowinie, Somalii, Ugandzie, Zatoce Perskiej i Rwandzie. Po 2000 wykonywały loty do Timoru Wschodniego i Afganistanu. Nowozelandzkie Herculesy latały też na Antarktydę.
Flota wspierała działania służb podczas klęsk żywiołowych, w tym tsunami w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia w 2004, cyklony Pam i Winston na Pacyfiku, trzęsienie ziemi w Christchurch w 2011 i trzęsienie ziemi w Kaikoura w 2016, a ostatnio cyklon Gabrielle. W ostatnim czasie zapewniała wsparcie w zakresie pomocy materiałowej walczącej Ukrainie i w ewakuacji uchodźców z Afganistanu po dojściu do władzy talibów w 2021.
Na przestrzeni lat samoloty przeszły szereg modyfikacji i ulepszeń, z których najnowszym był program modernizacyjny LEP (Life Extension Programme) z 2005. Wiązało się to z szeroko zakrojoną modernizacją awioniki kabiny załogi i renowacją konstrukcji, po czym samoloty przemianowano na C-130H(NZ).
Teraz w ramach 40. Eskadry RNZAF w bazie lotniczej RNZAF Aukland w Whenuapai są użytkowane najnowsze C-130J-30 Super Hercules, które zastąpiły stare Herculesy w stosunku 1:1.
Na mocy umowy międzyrządowej z 2020 o wartości 1,521 mld NZD (wówczas 3,89 mld zł), Lockheed Martin dostarczy pięć samolotów pełny symulator, wyposażenie obsługi naziemnej oraz szkolenie pilotów i personelu obsługi naziemnej. Zakup odbywa się w ramach długoterminowego planu modernizacji sił zbrojnych (Defence Capability Plan) o wartości ponad 20 mld NZD (wówczas 51,16 mld zł) do 2030 (Nowa Zelandia potwierdza zakup Super Herculesów, Tak dla nowozelandzkich Herculesów).
8 grudnia 2023 zaprezentowano pierwszy ukończony egzemplarz, a montaż drugiego dobiegał końca. Informowano też, że pierwsze trzy załogi ukończyły szkolenia oraz o testach pełnego symulatora lotu, który zostanie dostarczony do bazy lotniczej RNZAF Auckland. 5 kwietnia 2024 pierwszy samolot oblatano, a 9 sierpnia przekazano go zamawiającemu. Ostatni z samolotów dostarczono 18 grudnia 2024, co pozwoliło na podjęcie decyzji o wycofania C-130H(NZ).