Defence & Space

Diament tradycji błyszczał przez trzy dni – Fabryka Broni zachwyciła Radom

Kilka tysięcy radomian bawiło się na wielkim koncercie na Placu Jagiellońskim – Diament Tradycji. Muzyka Pokoleń, zorganizowanym przez Fabrykę Broni Łucznik-Radom. Był on…

2025-06-10 | Redakcja | 5 minut

Radary Lockheed Martin TPY-4 dla Szwecji

Szwedzki urząd zamówień obronnych FMV podpisał umowę z amerykańską spółką Lockheed Martin na dostawy nieujawnionej liczby radarów dozoru przestrzeni powietrznej dalekiego zasięgu…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Ukraińskie specoperacje w Rosji lekcją dla NATO

Ukraińcy nie mają szwadronu likwidatorów Kidon. Nie używają wybuchających krótkofalówek ani pułapek wbudowanych w telefony komórkowe. Ale od dwóch lat pokazują, że w planowaniu i przeprowadzaniu operacji specjalnych…

2025-06-06 | Sławek Zagórski | 6 minut

Na Mi-2 pilotów Apache nie wyszkolimy…

Modernizacja Sił Zbrojnych ładnie wygląda na prezentacjach i konferencjach. Gdy się przyjrzeć bliżej, to okazuje się w wielu aspektach robiona jest chaotycznie i bez szerszego spojrzenia na cały…

2025-05-30 | Sławek Zagórski | 7 minut

Szef MON na kongresie Impact’25

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz uczestniczył w kongresie Impact’25 i wziął udział w fireside chat – Nowe zagrożenia, nowe odpowiedzi: Polska strategia…

2025-05-14 | Redakcja | 6 minut

Rohde & Schwarz prezentuje najnowsze innowacje w walce radioelektronicznej na targach AOC Europe

Niemiecka spółka Rohde & Schwarz zaprezentowała nową generację systemów zwiadu/walki radioelektronicznej (SIGINT/WRE), rozwiązań do łączenia czujników i analizy sygnałów, zaprojektowanych tak, aby…

2025-05-12 | Redakcja | 2 minuty

ZM Tarnów na obchodach w Dąbrowie Tarnowskiej

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz wziął udział w Dąbrowie Tarnowskiej w obchodach 140. rocznicy urodzin generała Mariana Kukiela. Na wydarzeniu nie zabrakło też…

2025-06-02 | Redakcja | 4 minuty

Chrobry, Kraków i Drużyna Krak – video odcinek specjalny

Kraków, to od wieków jedno z najważniejszych miast w Polsce. Ale nie zawsze znajdował się w kręgu wpływów polskich władców. O tym jak to się zmieniało i co – poza…

2025-05-20 | Tomasz Świątkowski | 4 minuty

Hanwha Systems i BAE Systems zbudują satelitę rozpoznawczego nowej generacji

Południowokoreańska spółka Hanwha Systems (część grupy Hanwha) podpisała protokołu ustaleń (Memorandum of Understandings, MoU) z brytyjską BAE Systems w celu wspólnego opracowania…

2025-06-10 | Redakcja | 2 minuty

Czeska URC Systems dostarczy system zakłócania nawigacji satelitarnej Heliotrop

Agencja Uzbrojenia wybrała ofertę czeskiej spółki URC Systems na dostawę zestawów do zakłócania systemów nawigacji satelitarnej o kryptonimie Heliotrop.

2025-06-05 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Izrael przekazał Ukrainie zestawy Patriot

Ambasador Izraela w Kijowie Michael Brodsky potwierdził w wywiadzie na kanale YouTube dziennikarki Mariji Dowbenko, że państwo żydowskie przekazało walczącej Ukrainie zestawy wycofanego systemu…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Malezji z czołgami PT-91M Pendekar w tle

Prezydent Andrzej Duda z Małżonką Agatą Kornhauser-Dudą rozpoczęli oficjalną wizytę w Malezji. Wśród tematów rozmów będzie współpraca przemysłów obronnych obu państw w kontekście…

2025-06-09 | Redakcja | 5 minut

Diament tradycji błyszczał przez trzy dni – Fabryka Broni zachwyciła Radom

Kilka tysięcy radomian bawiło się na wielkim koncercie na Placu Jagiellońskim – Diament Tradycji. Muzyka Pokoleń, zorganizowanym przez Fabrykę Broni Łucznik-Radom. Był on…

2025-06-10 | Redakcja | 5 minut

Radary Lockheed Martin TPY-4 dla Szwecji

Szwedzki urząd zamówień obronnych FMV podpisał umowę z amerykańską spółką Lockheed Martin na dostawy nieujawnionej liczby radarów dozoru przestrzeni powietrznej dalekiego zasięgu…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Hełmy Busch AMP-1X dla FBI

Niemiecki hełm Busch AMP-1X wybrany przez FBI dla funkcjonariuszy Departamentu Sprawiedliwości USA (DOJ).

2025-06-10 | Dariusz Borkowski | 6 minut

Galvion dostarczy do FBI hełmy balistyczne Hellbender FE

Spółka Galvion ogłosiła otrzymanie kontraktu od Federalnego Biura Śledczego (FBI) na dostawy hełmów balistycznych Galvion Hellbender Federal Edition (FE) (wcześniej znanych jako…

2025-06-09 | Redakcja | 4 minuty

MINERVA: Włochy zainteresowane lotniskowcem o napędzie nuklearnym

Szefa sztabu Marynarki Wojennej Włoch adm. Enrico Credendino ujawnił, że w ramach planów rozwoju sił morskich do 2040, rozważane jest pozyskanie lotniskowca o napędzie…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 6 minut

Agencja Uzbrojenia podpisała porozumienie grantowe w programie EDIRPA

Agencja Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej podpisała porozumienie grantowe w sprawie przyznania Polsce środków finansowych w ramach europejskiego programu wspólnych zakupów wojskowych EDIRPA.

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Radary Lockheed Martin TPY-4 dla Szwecji

Szwedzki urząd zamówień obronnych FMV podpisał umowę z amerykańską spółką Lockheed Martin na dostawy nieujawnionej liczby radarów dozoru przestrzeni powietrznej dalekiego zasięgu…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 4 minuty

MINERVA: Włochy zainteresowane lotniskowcem o napędzie nuklearnym

Szefa sztabu Marynarki Wojennej Włoch adm. Enrico Credendino ujawnił, że w ramach planów rozwoju sił morskich do 2040, rozważane jest pozyskanie lotniskowca o napędzie…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 6 minut

Diament tradycji błyszczał przez trzy dni – Fabryka Broni zachwyciła Radom

Kilka tysięcy radomian bawiło się na wielkim koncercie na Placu Jagiellońskim – Diament Tradycji. Muzyka Pokoleń, zorganizowanym przez Fabrykę Broni Łucznik-Radom. Był on…

2025-06-10 | Redakcja | 5 minut

III Międzynarodowa Konferencja „Women of NATO”

Ponad 300 uczestników spotkało się 7 czerwca w Ciechanowie na III Międzynarodowej Konferencji „Women of NATO”, organizowanej przez 5. Mazowiecką Brygadę Obrony Terytorialnej. Wydarzenie…

2025-06-09 | Redakcja | 5 minut
Shooting

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Streamlight TLR-7 HL-X – świetlny bagnet dla twojej broni

Nie taki diabeł straszny, jak go oświetlisz, a już na pewno w blasku łatwiej go zneutralizować. Latarka na broń to właściwie must have dla profesjonalistów, ale też…

2025-06-09 | Anna Mielczarek | 6 minut

Streamlight TLR-7 HL-X – świetlny bagnet dla twojej broni

Nie taki diabeł straszny, jak go oświetlisz, a już na pewno w blasku łatwiej go zneutralizować. Latarka na broń to właściwie must have dla profesjonalistów, ale też…

2025-06-09 | Anna Mielczarek | 6 minut

Naftochem – polskie preparaty do broni wchodzą na rynek

Spółka Naftochem świętuje jubileusz 60 lat działalności na rynku wprowadzeniem do dystrybucji linii preparatów do broni: Akorinall NX, Antykall N oraz Cleanall. Preparaty powstały…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Czerwcowa dostawa w RP Arms – nowości dużego kalibru

W połowie czerwca do RP Arms dotrze kolejna dostawa broni. Oprócz marek Ruger oraz Marlin, w dostawie znajdą się również liczne modele pistoletów Desert…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 14 minut

Karabiny Anschütz limitowanej edycji dostępne w Incorsa

Incorsa, oficjalny dystrybutor Anschütz, wprowadza do oferty dwa karabiny powtarzalne linii APR (Anschütz Precision Rifle) limitowanej edycji – 1782 APR  (.308…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Strzelectwo od podstaw cz. 3 – Od egzaminu po WPA

Egzamin na patent strzelecki mamy już za sobą? Świetnie, ale droga do pozwolenia na broń jest długa. Biorąc pod uwagę czas, wysiłek i poniesione koszty, nie jesteśmy jeszcze…

2025-04-30 | Tomasz Karasiński | 21 minut

UF PRO wprowadza do oferty pasy Waist/Flex

UF PRO, słoweński producent odzieży dla profesjonalistów wchodzący w skład Mehler Systems, wprowadza do oferty nowe akcesorium – minimalistyczny pas Waist/Flex, który dzięki…

2025-06-06 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Minister Sportu i Turystyki uchyla uchwałę PZSS

Minister Sportu i Turystyki Sławomir Nitras uchylił uchwałę Zarządu Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego 27/2025 z dnia 26 marca 2025 roku w sprawie wprowadzenia…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

SprawdzaMY za zaświadczeniem do nabycia broni w mObywatel

Zespół SprawdzaMY, założony przez Rafała Brzoskę, zgłosił kolejny pomysł w najnowszym pakiecie usprawnień – wprowadzenie zaświadczenia upoważniajacego do nabycia broni do aplikacji mObywatel.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Streamlight TLR-7 HL-X – świetlny bagnet dla twojej broni

Nie taki diabeł straszny, jak go oświetlisz, a już na pewno w blasku łatwiej go zneutralizować. Latarka na broń to właściwie must have dla profesjonalistów, ale też…

2025-06-09 | Anna Mielczarek | 6 minut

Kamizelka ratownika, która chroni – BC Arms Archangel

Kamizelka ratownika Archangel to efekt współpracy firm Currahee oraz BC Arms. Powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku w zakresie ochrony osobistej zespołów ratownictwa medycznego. Na papierze…

2025-05-16 | Mariusz Rams | 7 minut

Relacja z Kaliber Shooting Festival 2025

W dniach 17-18 maja na strzelnicy Bellona w Maryninie odbyła się impreza Kaliber Shooting Festival 2025. Dla amatorów broni palnej i osób mocno wkręconych…

2025-06-03 | Tomasz Karasiński | 15 minut

Delta Long Range Weekend 2025 za nami

10 i 11 maja br. na poligonie Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia w podwarszawskiej Zielonce odbyła się kolejna edycja Delta Long Range Weekend. To impreza, która zyskała…

2025-05-15 | Grzegorz Sobczak | 5 minut
Adventure

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Recenzja Ruike LD51-B – Scyzoryk prawie idealny

W branży kieszonkowych narzędzi największy udział należy się nożom składanym czołowych marek, wykonanych z kosmicznie drogiej stali. Klasyczne scyzoryki, narzędzia wielofunkcyjne, znak…

2025-05-26 | Michał Ihnatów | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk,…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe.…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Lynx Custom Knives – masywny taktyk z polskiej stajni

Czasem trafia w ręce coś, co od razu zdradza, że nie powstało na taśmie produkcyjnej. Nie przez przypadek, nie bo się sprzeda, tylko dlatego, że ktoś po drugiej stronie blachy i szlifierki…

2025-05-13 | Mateusz Sułek | 1 minut

Torba Helikon-Tex Field Tote już dostępna!

Nowości z Enforce Tac 2025 stopniowo pojawią się w ofercie Helikon-Tex. Field Tote to torba z linii Urban, która łączy cywilny styl z militarnym zacięciem.

2025-05-08 | Michał Ihnatów | 1 minut

Koszula hawajska od Helikon-Tex już w sklepach

Do dystrybucji trafia kolejna nowość Helikon-Tex z Enforce Tac 2025. Koszule hawajskie łączą klasyczny, tropikalny styl z militarnymi akcentami wplecionymi we wzór.

2025-05-15 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Tracer — anorak zamiast bluzy mundurowej?

Kurtka Tracer to kolejny anorak (czy też kangurka) od Helikon-Tex. Od pozostałych różni się tym, że należy do linii Patrol i zaprojektowany został do użytku wojskowego — dlatego też…

2025-04-11 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

„Zabić Ukrainę. Alfabet rosyjskiej agresji” – wojna oczami reportera

Marcin Ogdowski to jeden z najbardziej cenionych polskich korespondentów wojennych, znany z bezkompromisowych, rzetelnych i często brutalnie szczerych relacji z frontów wojennych. Jego najnowsza książka,…

2025-02-18 | Mateusz Sułek | 1 minut

Między historią a fikcją – czy warto przeczytać „Wojnę Wschodnią. Kroniki”?

Co by było, gdyby zimna wojna przerodziła się w otwarty konflikt zbrojny?
Piotr Langenfeld w swojej książce „Wojna Wschodnia. Kroniki” zabiera nas do alternatywnej wersji historii…

2025-02-14 | Mateusz Sułek | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji,…

2024-11-07 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Pierwszy FA-50PL już w 2025?

Korea Aerospace Industries (KAI) zaprezentowała polskim dziennikarzom w zakładach w Sacheon aktualny stan prac nad spolonizowaną wersją samolotów FA-50. Redakcja MILMAG zapoznając się z postępami prac nad FA-50PL miała okazję zadać kilka pytań o to co będzie potrafił Fafik w konfiguracji zgodnej z oczekiwaniami polskich Sił Powietrznych.

FA-50PL nabiera kształtów

Niewątpliwie najważniejszą deklaracją strony koreańskiej jest podanie terminu oblotu pierwszego samolotu w konfiguracji zapotrzebowanej przez stronę polską. Jak zapewniał Kang, Goo-Young, Prezes i Dyrektor Generalny KAI, pierwszy FA-50PL ma zostać oblatany w listopadzie 2025. Jednak aby to mogło się stać konieczne jest zatwierdzenie ostatecznej specyfikacji i co najmniej 9 miesięczny okres potrzebny na wdrożenie.

Prototypowy FA-50, który służy jako platforma do testowania rozwiązań, które znajda się w polskich FA-50PL

Jak zapewnia szef koreańskiego przedsiębiorstwa cały czas toczą się intensywne rozmowy pomiędzy polskim Ministerstwem Obrony Narodowej (MON), KAI a Lockheed Martin, gdyż ta amerykańska spółka jest właścicielem praw do wielu rozwiązań zastosowanych w KF-50 i musi wyrazić zgodę na wprowadzenie zmian (KAI przedstawiło postępy w programie FA-50PL).

Wymagania Ministerstwa Obrony Narodowej

Polski resort obrony oczekuje znacznego zwiększenia zdolności w stosunku do obecnie eksploatowanych przez Siły Powietrzne FA-50GF (Gap Filler). Jak poinformowali Redakcję MILMAG przedstawiciele KAI:

FA-50GF i FA-50PL mają taką samą konfigurację kabiny pilota, aby polscy piloci mogli obsługiwać oba samoloty bez trudności. Wariant PL posiada nowe funkcje, takie jak system tankowania w powietrzu, zewnętrzny zbiornik paliwa o pojemności 300 galonów oraz wyświetlacz nahełmowy (Helmet-Mounted Display, HMD). Dodatkowo informacje dostarczane na wyświetlaczach w kabinie pilota zostały zaktualizowane, aby odzwierciedlić funkcje zmodyfikowanych systemów awioniki oraz nowego uzbrojenia. Wprowadzony w wersji PL hełm Scorpion HMD poprawia świadomość wzrokową pilota, bez konieczności wprowadzania znaczących zmian w układzie kabiny pilota. 

Prócz tego zmodernizowane Fafiki będą wyposażone w nowoczesne radary AESA PhantomStrike. Zastosowanie tego rozwiązania wymagało przebudowy nosowej części samolotu. Jednak, jak mogli się przekonać polscy dziennikarze zaproszeni do Korei, prototyp FA-50 dostosowanego do nowych wymagań już przechodzi próby w zakładach KAI (Produkcja zasobników Sniper dla polskich FA-50).

Zmodyfikowana sekcja dziobowa samolotu została przystosowana do testów radaru AESA PhantomStrike

Czynnikiem, który może mieć najpoważniejszy wpływ na harmonogram programu jest niewątpliwie konieczność sfinalizowań trójstronnych uzgodnień. Jak dowiedział się MILMAG, FA-50PL to wariant samolotu FA-50 o najwyższej specyfikacji. Rozwój jego możliwości odbywa się w ścisłej współpracy inżynierów KAI z naszym amerykańskim partnerem, firmą Lockheed Martin. Chociaż mogą wystąpić pewne wyzwania związane z jego opracowaniem, KAI dokłada wszelkich starań, aby zminimalizować ryzyko opóźnień w harmonogramie. Na obecnym etapie nie jest możliwe podanie dokładnego harmonogramu dostaw FA-50PL.

Powyższe wynika z oczekiwań MON aby uzbroić polskie samoloty w pociski AIM-9X Sidewinder oraz AIM-120 AMRAAM co ma wydatnie zwiększyć ich zdolności bojowe w walce z innymi samolotami. Wymaga to jednak zgody Amerykanów, o którą obecnie zabiega strona polska i koreańska.

Samoloty FA-50 należące do 53. Air Demonstration Group, nazywanej potocznie Czarnymi Orłami reprezentują Siły Powietrzne Republiki Korei podczas oficjalnych pokazów. Na co dzień bazują w bazie w Wonju

Finalnie, zgodnie z zapewnieniami przedstawicieli KAI FA-50PL ma mieć następujące, zaawansowane możliwości w porównaniu do FA-50GF:

  1. Zintegrowany radar AESA umożliwia jednoczesne wykrywanie i śledzenie celów naziemnych oraz powietrznych. Obsługuje różne tryby walki powietrze-powietrze i powietrze-ziemia, co czyni go doskonałym do misji uderzeniowych. Szczególnie obrazowanie SAR (Synthetic Aperture Radar, radar z syntetyczną aperturą) w połączeniu z uzbrojeniem precyzyjnym zwiększa zdolności wykonywania zadań. 
  1. FA-50PL wyposażono w system Link-16, umożliwiający udostępnianie informacji o polu walki w czasie rzeczywistym oraz odbiór i realizację rozkazów od systemów dowodzenia i kierowania (C2). 
  1. Zaawansowany system identyfikacji swój-obcy (AIFF) wspiera operacje w Modzie 5 z ulepszonym szyfrowaniem i zwiększoną odpornością na zakłócenia.
  1. Informacje o wysokości, prędkości, symbolach uzbrojenia i celach wyświetlane są w różnych kolorach na wyświetlaczu HMD, zwiększając świadomość sytuacyjną pilota. Wykorzystując pocisk AIM-9X pilot może wykrywać i atakować wrogie samoloty z boku i z tyłu.
  1. Radiostacja SATURN umożliwia szybką i ciągłą zmianę częstotliwości oraz systemów szyfrowania w paśmie UHF, zwiększając odporność na zakłócenia i poziom bezpieczeństwa.
  1. Dzięki zastosowaniu AIM-9X, zaawansowanego pocisku krótkiego zasięgu, FA-50PL dysponuje wyższym poziomem zwinności w walce na krótkim dystansie, i zdolność szybkiego śledzenia oraz przechwytywania celów.

Produkcja FA-50PL już trwa

Powyższa konfiguracja została ustalona już jakiś czas temu, dlatego możliwe było rozpoczęcie produkcji FA-50PL. Jak mogliśmy się przekonać na linii produkcyjnej KAI w zakładach w mieście Sacheon montowanych jest obecnie sześć samolotów FA-50PL. Najbardziej zaawansowane są egzemplarze o numerach 13, 14 i 15. Dlatego należy zakładać, iż będą to samoloty oblatane i dostarczone w pierwszej kolejności.

Jeden z pierwszych FA-50PL na linii montażowej w zakładach KAI w Sacheon

Równolegle z montażem trwają próby prototypu, który być może będzie służył do testowania rozwiązań koreańskiego programu modernizacyjnego, chociaż, jak zapewnia KAI, Program FA-50 Block 20 nie został jeszcze konkretnie dookreślony.

Sekcja dziobowa samolotu FA-50 na zautomatyzowanej platformie jest przemieszczana na stanowisko montażowe w zakładach KAI w Sacheon

W ramach prób prototypu polskiej wersji testowany jest system tankowania w powietrzu, który, jak poinformowano MILMAG, zgodnie z harmonogramem przeszedł już prawie wszystkie wymagane testy. Nieco więcej prac wymaga integracja nowego radaru AESA. Tutaj próby w locie planowane są na 2025. Ostatecznym krokiem będzie integracja radaru z zatwierdzonym uzbrojeniem.

System tankowania w powietrzu jest już zainstalowany na zakładowym FA-50 oraz przechodzi próby

Przyszły rozwój FA-50

Ciekawym aspektem może być potencjalna przyszła integracja FA-50 z platformami bezzałogowymi (zarówno w odmianie PL jak i Block 20). Jednak takie rozwiązanie wymaga dopracowania przyszłych koncepcji operacyjnego wykorzystania koreańskiego samolotu. Jak poinformowali MILMAG przedstawiciele producenta: KAI pracuje nad programem AAP (Adaptable Aerial Platform), BSP który może być obsługiwany przez FA-50. Dane wymieniane między AAP a FA-50 obejmują m.in. informacje o położeniu, statusie i przypisanym zadaniu, etc. Drugi pilot może sterować AAP za pomocą tabletu, w lotach w formacji, jak i w zakresie przypisywania zadań.

Rozwijany przez KAI program AAP (Adaptable Aerial Platform) zakłada opracowanie wielozadaniowych bezzałogowców współpracujących z samolotami FA-50 i KF-21. Napędzane silnikiem turboodrzutowym platformy mają osiągać prędkość 730 km/h (M 0,6) oraz przenosić 24 kg ładunku na odległość do 400 km

Podczas briefingu w Saechon przedstawiciele KAI poinformowali, iż pojedynczy FA-50 będzie mógł kontrolować 2-4 platform bezzałogowych, różnego rozmiaru oraz przeznaczenia. Co ciekawe załogę ma w tym wspomagać awionika nowej generacji, która będzie wykorzystywać elementy sztucznej inteligencji. Co więcej KAI bierze pod uwagę potencjalną współpracę z innymi użytkownikami ich samolotów (Lotnicze systemy uderzeniowe Korea Aerospace Industries na MSPO 2024).

Czy FA-50PL może być pełnoprawnym samolotem bojowym?

Wprawdzie do koreańskiego, lekkiego samolotu przylgnęła w Polsce mało bojowa nazwa Fafik jednak mieliśmy okazję przekonać się jak Koreańczycy wykorzystują swoje FA-50 Block 10. Podczas wizyty w bazie Koreańskich Sił Powietrznych (ROKAF) mieliśmy okazję porozmawiać z pilotami 8. skrzydła myśliwskiego, którzy latają na FA-50 i odpowiadają za obronę Seulu.

Służący pilotom 8. Skrzydła Myśliwskiego stacjonującego w bazie w Wonju. Na zdjęciu widoczne pocisk AIM-9L oraz precyzyjna bomba KGGB

W rozmowie Koreańczycy podkreślali, że jest to dla nich pełnoprawny samolot bojowy, mogący przenosić 4,5t uzbrojenia. W bazie zaprezentowano zgromadzonym dziennikarzom uzbrojenie wykorzystywane przez koreańskie FA-50. Były to pociski powietrze-powietrze AIM-9L, pociski powietrze-ziemia AGM-65 Maverick, bomby naprowadzane typu stand-off (Korean Guided Bomb KGGB i JDAM) oraz bomby kasetowych CBU-105. Całość uzupełniana przez 20-mm działko stanowi pokaźny arsenał umożliwiający precyzyjne atakowanie celów naziemnych oraz samoobronę samolotów w przypadku ataku z powietrza.

Koreańczycy maja zdolności do precyzyjnego atakowania celów naziemnych za pomocą pocisków AGM-65 Maverick / Zdjęcia: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG

Po zakończeniu negocjacji trójstronnych polskie FA-50PL, wyposażone w radar AESA oraz pociski powietrze-powietrze średniego zasięgu będą miały spory potencjał aby wspierać inne samoloty Sił Powietrznych. Oczywiście praw fizyki się nie oszuka, także nikt przy zdrowych zmysłach nie będzie kreował Fafików na myśliwce przewagi powietrznej jednak, po zakończeniu programu dostosowywania do polskich wymagań, będą to samoloty, które będą potrafiły boleśnie ukąsić przeciwnika zarówno na ziemi jak i w powietrzu.

X