W piątek, 14 listopada 2025, Ministerstwo Obrony Kolumbii podpisało umowę o wartości 3,1 mld EUR (13,1 mld zł) ze szwedzką spółką Saab Defence and Security na zakup 17 samolotów wielozadaniowych JAS 39E/F Gripen z dostawami w latach 2026-2032. Dokument sygnowano w Bogocie, w obecności ministra obrony Szwecji Påla Jonsona.
Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Kolumbii
Kontrakt obejmuje 15 jednomiejscowych Gripen E i 2 dwumiejscowe Gripen F, a także towarzyszący im sprzęt i uzbrojenie, szkolenie i usługi. Co ciekawe, strona szwedzka rozłożyła płatności w czasie, aż do daty końcowej dostaw, czyli 2032.
Saab i rząd Kolumbii podpisały również dwie umowy offsetowe, określające ramy dla różnych projektów wojskowych i społecznych. Obejmują one kompleksowy pakiet współpracy przemysłowej, który przyniesie korzyści Kolumbii w takich obszarach jak lotnictwo, cyberbezpieczeństwo, ochrona zdrowia, zrównoważona energia i technologia oczyszczania wody.
Jestem zaszczycony, że Kolumbia wybrała Gripen E/F do wzmocnienia swoich zdolności obrony powietrznej i z radością witam Kolumbię w rodzinie Gripen. To początek silnego i długoterminowego partnerstwa, które wzmocni obronność i bezpieczeństwo Kolumbii, przyniesie korzyści jej mieszkańcom i zwiększy potencjał innowacyjny kraju – powiedział Micael Johansson, prezes i dyrektor generalny Saab.
Ministerstwo Obrony Kolumbii podkreśliło, że szwedzkie samoloty stanowią kamień milowy dla Kolumbii, nie tylko ze względu na nabycie najnowocześniejszych samolotów dla Sił Powietrznych (Fuerza Aeroespacial Colombiana), ale także ze względu na transfer wiedzy i technologii na rzecz rozwoju projektów w wyżej wymienionych obszarach.
Minister obrony Kolumbii gen. w st. spocz. Pedro Sanchez podkreślił z kolei, że z wojskowego punktu widzenia ten zakup zapewnia zdolność odstraszania, która da krajowi absolutną kontrolę nad przestrzenią powietrzną i jest pierwszym krokiem w ambitnym projekcie wzmocnienia potencjału naszych sił zbrojnych, prowadząc nas do samowystarczalności w sektorze obronnym. Ten kamień milowy zachęca nas do cięższej pracy i stawiania sobie ambitnych celów, ponieważ znamy możliwości i wysiłek naszych żołnierzy, talent Kolumbijczyków i ich determinację.
Obecny w Bogocie minister obrony Szwecji Pål Jonsona tak skomentował zawarcie umowy:
Jestem dumny, że Kolumbia dołącza dziś do rodziny Gripen E, obok Szwecji, Brazylii i Tajlandii. Dzięki zakupowi 17 Gripenów E/F przez Kolumbię nasze relacje obronne znacząco się pogłębią, a Kolumbia otrzyma jeden z najlepszych myśliwców na świecie. Kolumbia skorzysta z najnowocześniejszej technologii, niskich kosztów eksploatacji i wysokiej dostępności Gripena. Dla Szwecji oznacza to zabezpieczenie i inwestowanie w produkcję i badania myśliwców. Większa liczba partnerów oznacza, że program Gripen może się jeszcze bardziej rozwijać.
Szwecja i Kolumbia nawiązały stosunki na wczesnym etapie. W 1820 roku król Karol XIV Jan wysłał hrabiego Fredrika Adlercreutza do Kolumbii, aby wsparł Simona Bolívara w walce o niepodległość. Odegrał on ważną rolę w wyzwoleniu Kartageny w 1821 roku. Dzięki dołączeniu Kolumbii do rodziny Gripen E odnawiamy współpracę w zakresie obronności w erze nowoczesnej.
Gripen dla Kolumbii
Przypomnijmy, że 3 kwietnia br. prezydent Republiki Kolumbii Gustavo Petro ogłosił wybór oferty szwedzkiej z samolotami JAS 39E/F Gripen, co zakończyło trwający niemal sześć lat proces wyboru następcy pozostających w służbie 12 samolotów myśliwskich IAI Kfir (w wersjach C.10, C.12 i TC.12), będących głęboką modyfikacją francuskich Dassault Mirage 5.
Fuerza Aérea Colombiana są obecnie jednym z dwóch na świecie użytkowników izraelskich wielozadaniowych samolotów myśliwskich IAI Kfir, obok Sri Lanki (5 egz. Kfir C-2). Według dostępnych informacji, 12 z jeszcze kilka lat temu sprawnych 21 egzemplarzy pozostaje na wyposażeniu 111. Eskadry Lotnictwa Bojowego Dardos, w 11. Grupie Bojowej, podlegającej 1. Dowództwu Lotnictwa Bojowego (CACOM 1) w bazie lotniczej Captain Germán Olano Moreno w Palanquero w departamencie Cundinamarca.
Przypomnijmy, że jeszcze w 2015 Francja proponowała Kolumbii sprzedaż 18 myśliwców Dassault Mirage 2000 pochodzących z nadwyżek swoich sił zbrojnych, ale oferta została wówczas odrzucona. Formalny przetarg na 15 nowych samolotów bojowych został uruchomiony 23 lipca 2019. Z początkowego zapotrzebowania na 24 nowe samoloty, zredukowano je do 18, a następnie do 15 (biorąc pod uwagę także samoloty używane). Otrzymano oferty z Francji (Dassault Rafale), USA (Lockheed Martin z nowymi F-16C/D Block 70/72 lub USAF z używanymi F-16C/D starszych wersji), Szwecji (z używanymi JAS 39C/D Gripen lub nowymi JAS 39E/F Gripen) i z Europy (z nowymi Eurofighter Typhoon Tranche 3).
I tak, 21 grudnia 2022, ówczesny minister obrony Kolumbii Iván Velásquez Gómez informował o wstępnym wyborze oferty na pozyskanie 16 Rafale. Jednakże już 3 stycznia 2023 negocjacje w tej sprawie z Dassault Aviation zostały zerwane, gdy obie strony poinformowały, że nie mogą porozumieć się w sprawie ceny oferty, która według władz w Bogocie była zbyt wysoka (na zakup zarezerwowano maksymalnie 3,15 mld USD, czyli wówczas 13,81 mld zł). 1 kwietnia tego samego roku Ministerstwo Obrony opublikowało nowe zapytania ofertowe w tej sprawie (RFP, Request For Proposals), a faworytami były ponownie Rafale, a także Gripen i F-16.
Zdjęcie: Saab Defence and Security
Sukcesy eksportowe Saaba
Po Szwecji (60 JAS 39E + 10 w ramach opcji; pierwszy odebrany), pierwszym użytkownikiem eksportowym najnowszej generacji Gripena została Brazylia, zamawiając 36 JAS 39E/F jako F-39E/F z częściową produkcją lokalną i planując dokupienie 8 kolejnych w ramach opcji na maksymalnie 72 (odebrano 10).
Kolejnym użytkownikiem tych samolotów będzie Tajlandia, która niedawno zamówiła (na razie) 4 egzemplarze z łącznie 12 planowanych, a w przyszłości zakup nawet 100-150 samolotów planuje Ukraina (o ile znajdzie odpowiednie finansowanie, np. z zamrożonych rosyjskich aktywów w UE). W ostatnim czasie rząd Szwecji i Saab złożyły ofertę sprzedaży 12 samolotów do Peru, a Gripen E/F jest także faworytem w przetargu na Filipinach (wraz z F-16C/D Block 70/72).
Wcześniej najnowsze Gripeny były bezskutecznie oferowane na innych rynkach zagranicznych, m.in. w Kanadzie, Finlandii, Indonezji, Danii, Królestwie Niderlandów, Norwegii, Polsce czy Szwajcarii.
🌤️✈️ Proteger el cielo… es proteger la vida.
17 aviones Gripen llegarán a Colombia, con sensores avanzados, radares de alta precisión, equipos de defensa electromagnética, armamento inteligente, soporte logístico integral, así como modernos sistemas de simulación y… pic.twitter.com/A31AcohgE3
— Fuerza Aeroespacial Colombiana (@FuerzaAereaCol) November 15, 2025
Desde Cali celebramos 106 años de una Fuerza que evoluciona con el país y para el país. La #FuerzaAeroespacial🇨🇴 continúa proyectando su visión hacia el aire, el espacio y el ciberespacio, impulsando capacidades que conectan a #Colombia con la defensa, la ciencia y los desafíos… pic.twitter.com/wGkZN0xYKJ
— Fuerza Aeroespacial Colombiana (@FuerzaAereaCol) November 15, 2025
SAAB 39 Gripen es el nombre de un hecho histórico para Colombia, no solo por la adquisición de unas aeronaves de última tecnología para nuestra @FuerzaAereaCol, es también la transferencia de conocimiento y tecnología para el desarrollo de proyectos en áreas de la salud, las… pic.twitter.com/EXKLY6m468
— Mindefensa (@mindefensa) November 15, 2025
¿Sabes por qué elegimos a los Gripen para que sean los encargados de proteger los cielos de nuestro país? Te lo contamos:
➡️ Son aeronaves totalmente nuevas
➡️ Son de fácil despliegue en todo el territorio nacional
➡️ Tienen bajos costos de mantenimientoAdemás, el acuerdo con… pic.twitter.com/xsJFSEw57P
— Mindefensa (@mindefensa) November 14, 2025
🇸🇪🇨🇴I’m proud that Colombia today joins the Gripen E family, alongside Sweden, Brazil and Thailand. With the Colombian purchase of 17 Gripen E/F, our defence relations will deepen significantly & Colombia will receive one of the world’s greatest fighter jets. (1/4) pic.twitter.com/g0rESq69nD
— Pål Jonson (@PlJonson) November 14, 2025
We welcome Colombia into the Gripen family 🇨🇴 🇸🇪 Saab has signed a contract with the Colombian Government and received an order for 17 Gripen E/F fighter aircraft.https://t.co/MqarDUtBZZ pic.twitter.com/UD9YlhahlA
— Saab (@Saab) November 15, 2025
Colombia has decided to acquire 17 Gripen E/F from @Saab. With Colombia joining the Gripen family, Minister for Defence @PlJonson is looking forward to deepening the defence policy cooperation with Colombia. pic.twitter.com/uhkVYbPNq5
— Försvarsdepartementet (@ForsvarsdepSv) November 15, 2025