9 kwietnia o godz. 19.27 czasu lokalnego japoński samolot wielozadaniowy 5. generacji F-35A Lightning II zaginął nad Oceanem Spokojnym podczas rutynowych ćwiczeń. Pierwsze doniesienia potwierdziło Ministerstwo Obrony Japonii. W chwili utraty łączności radiowej, w 7 minut po starcie, samolot znajdował się w odległości około 135 km na północny-wschód od bazy lotniczej Misawa w prefekturze Aomori na wyspie Honsiu. Zaginiony samolot wystartował wraz z trzema innymi tego typu.
Japonia zamówiła łącznie 147 samolotów 5. generacji, w tym 105 konwencjonalnych F-35A oraz 42 krótkiego startu i pionowego lądowania F-35B. Pierwszy F-35A zmontowany w Japonii zaprezentowano 5 czerwca 2017 / Zdjęcie: Lockheed Martin
Japońskie służby rozpoczęły akcję poszukiwawczo-ratowniczą. W rejon katastrofy zostały wysłane samoloty patrolowe i trzy okręty morskich sił samoobrony (Kaijō Jieitai) oraz jeden okręt Straży Wybrzeża (Kaijō Hoan-chō), które wyszły z portu Hachinohe około godz. 21.00.
W późnych godzinach nocnych 9 kwietnia służby poszukiwawcze odnalazły resztki szczątek samolotu. Według nich większa część wraku spoczywa na dnie Oceanu Spokojnego na głębokości około 1500 m. Ujawniono, że w akcji brały udział dwa samoloty U-125, dwa śmigłowce UH-60J i jeden SH-60J, jeden samolot P-3C Orion oraz jeden amerykański samolot P-8A Poseidon. Los pilota F-35A pozostaje nieznany. Rozbity egzemplarz nosił nr rej. 79-8705 i nr płatowca AX-5. Został zmontowany w Japonii i zaprezentowany 5 czerwca 2017. Po oblocie został przebazowany do bazy lotniczej Luke w Arizonie i tymczasowo przypisany do 44. Grupy Operacyjnej USAF (44th OG). Do Japonii powrócił w maju 2018.
Samolot należał do 302. Eskadry (Hikotai) japońskich powietrznych sił samoobrony (Kōkū Jieitai), pod koniecmarca ogłosiła wstępną gotowość operacyjną Lightningów. Według japońskich mediów, w bazie Misawa w chwili zdarzenia znajdowało się 13 F-35A. Pierwszy z nich o nr rej. 89-8706 i nr płatowca AX-6 wylądował w Japonii 26 stycznia 2018
Na początku grudnia 2018 Ministerstwo Obrony Japonii zwiększyło zamówienie do łącznie 147 samolotów, w tym na 105 konwencjonalnych F-35A oraz 42 krótkiego startu i pionowego lądowania F-35B. Pierwotnie deklarowano bowiem zamówienie tylko 42 F-35A. Strategiczny partner Lockheed Martin, japoński koncern Mitsubishi Heavy Industries (MHI) zajmuje się montażem samolotów w zakładach FACO (Final Assembly and Check Out) w miejscowości Nagoja (Honsiu). Jest to jedna z trzech takich placówek, obok Fort Worth (Teksas) i Cameri (Włochy) (Japońskie F-35 z JSM, 2019-03-12).
Analiza
Jest to pierwsza utrata w wyniku rozbicia konwencjonalnego wariantu oraz druga w historii eksploatacji F-35. Wcześniej skreślono dwa samoloty ze stanu z powodu pożarów na ziemi. Do 20 grudnia 2018 Lockheed Martin zanotował, że wyprodukowano łącznie 358 seryjnych samolotów wszystkich wariantów.
23 czerwca 2014 zapalił się F-35A z 58. Eskadry Myśliwskiej USAF. Zdecydowano o spisaniu go na straty. 23 września 2016 zapalił się F-35A z 61. Eskadry USAF, ale nadal trwa ocena rentowności jego naprawy. Z kolei 27 października 2016 doszło do pożaru F-35B z 501. Eskadry Szkoleniowej USMC Warlords (VMFAT-501). W czerwcu 2018 zdecydowano o skreśleniu go ze stanu.
Jednak 28 września 2018 doszło do pierwszej katastrofy z udziałem wariantu krótkiego startu i pionowego lądowania F-35B z VMFAT-501 w odległości 8 km (5 mil) od bazy lotniczej MCAS Beaufort w hrabstwie Beaufort w Karolinie Południowej. Pilot zdołał się katapultować (Katastrofa japońskiego F-35A, 2019-04-09).