Defence & Space

Pierwsze australijskie Abramsy już w Ukrainie

Departament Obrony Australii poinformował, że pierwsza partia z 49 czołgów M1A1SA Abrams jakie rząd australijski obiecał dostarczyć do Ukrainy – dotarła do odbiorcy.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Pierwszy zmodernizowany czołg C2 Ariete przekazany włoskiej armii

Konsorcjum Società CIO przekazało Wojskom Lądowym Włoch pierwszy z 90 zmodernizowanych czołgów C2 Ariete w ramach programu AMV.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Szkoleniowa dziura. Problem, którego nie widać

Stan szkolenia specjalistycznego w Siłach Zbrojnych cały czas pozostaje wyzwaniem. Wciąż w wielu aspektach brakuje odpowiedniego sprzętu i wyposażenia.

2025-07-18 | Sławek Zagórski | 6 minut

Blackout w Hiszpanii – rozmowa o energetyce z ekspertami Forum Energii

Niedawny blackout w Hiszpanii przywrócił na nagłówki mediów i usta obywateli temat bezpieczeństwa energetycznego Polski. W obecnej sytuacji geopolitycznej jest to szczególnie żywa kwestia, a brak…

2025-07-16 | Tadeusz Jakliński | 28 minut

Orion: „Mnożnik siły”, który doprowadził IDF do niezrównanej przewagi na lądzie

Orion, opracowany przez firmę Asio Technologies we współpracy z wydziałem technologicznym Sił Obronnych Izraela (IDF) i w pełni wdrożony operacyjnie przez IDF, na nowo zdefiniował współczesne pole…

2025-07-10 | Redakcja | 5 minut

Współpraca Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni z Google Cloud

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz spotkał się z Marcusem D. Jadotte, wiceprezesem ds. Relacji z Rządem i Polityki Publicznej w Google Cloud.

2025-06-27 | Rafał Muczyński | 2 minuty

Narodowy Dzień Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na ziemiach wschodnich II RP

W piątek, 11 lipca 2025, w Muzeum Wojska Polskiego na Cytadeli Warszawskiej, z udziałem wicepremiera i ministra obrony narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza, sekretarza stanu w MON Pawła…

2025-07-11 | Redakcja | 5 minut

Miecze w Karpackiej Troi

Miecz to szczególny element uzbrojenia, towarzyszący nam od epoki brązu. Karpacka Troja, skansen archeologiczny zlokalizowany w Trzcinicy koło Jasła, zaprasza na szczególne wydarzenie. W ramach…

2025-07-02 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

ICEYE prezentuje Flood Rapid Impact – narzędzie wykorzystujące AI do szybkiego reagowania na powodzie

Polsko-fińska spółka ICEYE, specjalista w zakresie satelitarnych rozwiązań wspomagających zarządzanie skutkami katastrof naturalnych, ogłosiła wprowadzenie produktu Flood Rapid Impact (FRI).

2025-07-15 | Redakcja | 6 minut

Airbus otrzymał kontrakt Hisdesat na budowę hiszpańskich satelitów PAZ-2

Spółka Airbus Defence and Space została wybrana na głównego wykonawcę w zakresie opracowania i produkcji dwóch nowych satelitów radarowych PAZ-2 dla spółki Hisdesat…

2025-07-09 | Redakcja | 3 minuty

Pierwsze australijskie Abramsy już w Ukrainie

Departament Obrony Australii poinformował, że pierwsza partia z 49 czołgów M1A1SA Abrams jakie rząd australijski obiecał dostarczyć do Ukrainy – dotarła do odbiorcy.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Spotkanie wiceszefa MON z nowym Ambasadorem Republiki Korei: Kontynuacja i przyszłość współpracy obronnej

Wiceminister obrony narodowej Paweł Bejda spotkał się w Warszawie z nowo mianowanym Ambasadorem Republiki Korei w Polsce, JE Jun Jolu Tae.

2025-07-18 | Redakcja | 3 minuty

Pierwszy zmodernizowany czołg C2 Ariete przekazany włoskiej armii

Konsorcjum Società CIO przekazało Wojskom Lądowym Włoch pierwszy z 90 zmodernizowanych czołgów C2 Ariete w ramach programu AMV.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Mosty towarzyszące DSB od KNDS UK dla Danii

Duńska agencja zakupów obronnych FMI podpisała umowę z brytyjską spółką KNDS UK na dostawę dwóch mostów towarzyszących na podwoziu samochodowym DSB (Dry Support…

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 3 minuty

FIXAR z elektrycznymi dronami na DSEI 2025 w Londynie

Założona w 2018 łotewska spółka FIXAR zaprezentuje swoje bezzałogowce o napędzie elektrycznym podczas londyńskich targów przemysłu obronnego i bezpieczeństwa DSEI 2025, zaplanowanych na 9-12…

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Dwóch dostawców nowych partii policyjnych łodzi patrolowych

Komenda Główna Policji udzieliła zamówienia spółkom Sportis oraz Parker Poland na dostawy kolejnych partii policyjnych łodzi patrolowych typu RIB (Rigid Inflatable Boat).

2025-07-17 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Pierwsze australijskie Abramsy już w Ukrainie

Departament Obrony Australii poinformował, że pierwsza partia z 49 czołgów M1A1SA Abrams jakie rząd australijski obiecał dostarczyć do Ukrainy – dotarła do odbiorcy.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Pierwszy zmodernizowany czołg C2 Ariete przekazany włoskiej armii

Konsorcjum Società CIO przekazało Wojskom Lądowym Włoch pierwszy z 90 zmodernizowanych czołgów C2 Ariete w ramach programu AMV.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Pierwsze australijskie Abramsy już w Ukrainie

Departament Obrony Australii poinformował, że pierwsza partia z 49 czołgów M1A1SA Abrams jakie rząd australijski obiecał dostarczyć do Ukrainy – dotarła do odbiorcy.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Pierwszy zmodernizowany czołg C2 Ariete przekazany włoskiej armii

Konsorcjum Società CIO przekazało Wojskom Lądowym Włoch pierwszy z 90 zmodernizowanych czołgów C2 Ariete w ramach programu AMV.

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 4 minuty

FIXAR z elektrycznymi dronami na DSEI 2025 w Londynie

Założona w 2018 łotewska spółka FIXAR zaprezentuje swoje bezzałogowce o napędzie elektrycznym podczas londyńskich targów przemysłu obronnego i bezpieczeństwa DSEI 2025, zaplanowanych na 9-12…

2025-07-19 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Aeroklub Kielecki zaprasza na pokazy lotnicze z okazji 80-lecia

Miło Nam poinformować, że Magazyn Militarny MILMAG objął Patronat Medialny nad pokazami lotniczymi z okazji 80. rocznicy powstania Aeroklubu Kieleckiego.

2025-07-18 | Redakcja | 2 minuty
Shooting

Sklep internetowy Maverick Food Package już aktywny

Maverick Food Package, marka terenowych racji żywnościowych niewymagających otwartego ognia do przygotowania, aktywuje swój własny sklep internetowy. Na chwilę obecną dostępne są już…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Numbat Small – chest pack i nerka w jednym

Helikon-Tex wprowadza do oferty kolejną nowość z Enforce Tac 2025 – torbę piersiową (chest pack) Numbat Small. Nowa, mniejsza wersja zachowuje większość…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Maverick Food Package – racje żywnościowe w wydaniu outdoorowym

Wraz z rosnącą popularnością outdoorowych wyzwań coraz więcej osób zadaje sobie pytanie o odpowiednie przygotowanie do nich. Kwestia żywienia w terenie pozostaje jednym z elementów,…

2025-07-17 | Redakcja | 2 minuty

Urządzenia wylotowe Strike Industries – moc pod kontrolą

Zająłem się tym tematem nieprzypadkowo. Jakiś czas temu na łamach MILMAG ukazał się obszerny poradnik  „Wszystko o gwizdkach – Urządzenia wylotowe w broni…

2025-07-17 | Tomasz Karasiński | 33 minuty

Nowe karabinki Smith & Wesson M&P 15 AXE

Smith & Wesson wprowadza do katalogu cywilnej broni karabinki AR-15 rodziny M&P 15 AXE. Młodsi bracia popularnych modeli linii Sport to bardziej…

2025-07-17 | Michał Ihnatów | 6 minut

Ćwierć wieku na służbie: Rosyjski pistolet maszynowy SR2 Wieriesk

Pistolet maszynowy SR2 Wieriesk, przyjęty przez Federalną Służbę Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej 25 lat temu, cieszy się nadal dużym popytem.

2025-07-17 | Dariusz Borkowski | 2 minuty

Paris Air Show 2025: Premiera Baykar TB3

55. Edycja Międzynarodowego Salonu Lotniczego i Kosmicznego, który odbywa się w stolicy Francji, stała się okazją dla firmy Baykar Technolgies do zaprezentowania pokładowego bojowego…

2025-06-19 | Radosław Niesobski | 3 minuty

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Helikon-Tex Numbat Small – chest pack i nerka w jednym

Helikon-Tex wprowadza do oferty kolejną nowość z Enforce Tac 2025 – torbę piersiową (chest pack) Numbat Small. Nowa, mniejsza wersja zachowuje większość…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 2 minuty

TEST: Maskpol Rock 3.0 – modułowa kamizelka taktyczna

Jakieś dwa lata temu miałem przyjemność poddać testom kamizelkę typu plate carrier Maskpol Rock One. Nie należała ona do najmniejszych i najlżejszych w swojej…

2025-07-17 | Michał Gaweł | 9 minut

Urządzenia wylotowe Strike Industries – moc pod kontrolą

Zająłem się tym tematem nieprzypadkowo. Jakiś czas temu na łamach MILMAG ukazał się obszerny poradnik  „Wszystko o gwizdkach – Urządzenia wylotowe w broni…

2025-07-17 | Tomasz Karasiński | 33 minuty

Bestiariusz Wędrowca: kleszcze

Kleszcze i choroby odkleszczowe, jak pogoda, mogą stanowić świetny temat do rozmów przy popołudniowej herbatce lub ognisku z kiełbaskami na szczycie góry. Mówimy: „O!…

2025-07-17 | Michał Ihnatów | 1 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

SprawdzaMY za zaświadczeniem do nabycia broni w mObywatel

Zespół SprawdzaMY, założony przez Rafała Brzoskę, zgłosił kolejny pomysł w najnowszym pakiecie usprawnień – wprowadzenie zaświadczenia upoważniajacego do nabycia broni do aplikacji mObywatel.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 3 minuty

TEST: Maskpol Rock 3.0 – modułowa kamizelka taktyczna

Jakieś dwa lata temu miałem przyjemność poddać testom kamizelkę typu plate carrier Maskpol Rock One. Nie należała ona do najmniejszych i najlżejszych w swojej…

2025-07-17 | Michał Gaweł | 9 minut

Maverick Food Package – racje żywnościowe w wydaniu outdoorowym

Wraz z rosnącą popularnością outdoorowych wyzwań coraz więcej osób zadaje sobie pytanie o odpowiednie przygotowanie do nich. Kwestia żywienia w terenie pozostaje jednym z elementów,…

2025-07-17 | Redakcja | 2 minuty

Caimany z Gdańska

Minęły dwa tygodnie od pamiętnego poniedziałku 23 czerwca bieżącego roku, opadły emocje oraz daleka podróż z południa Polski na północ i powrót. Czas na spokojną analizę…

2025-07-10 | Dariusz Borkowski | 11 minut

Diament precyzji. 100 lat celności! – Jubileuszowe zawody strzeleckie Fabryki Broni Łucznik-Radom

6 lipca 2025 na strzelnicy KSK Grot Radom w Skaryszewie odbyły się wyjątkowe zawody strzeleckie zorganizowane z okazji jubileuszu 100-lecia Fabryki Broni Łucznik-Radom.

2025-07-07 | Redakcja | 2 minuty
Adventure

Sklep internetowy Maverick Food Package już aktywny

Maverick Food Package, marka terenowych racji żywnościowych niewymagających otwartego ognia do przygotowania, aktywuje swój własny sklep internetowy. Na chwilę obecną dostępne są już…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Numbat Small – chest pack i nerka w jednym

Helikon-Tex wprowadza do oferty kolejną nowość z Enforce Tac 2025 – torbę piersiową (chest pack) Numbat Small. Nowa, mniejsza wersja zachowuje większość…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk, co uważam…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe. Jedną ze składowych…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Sklep internetowy Maverick Food Package już aktywny

Maverick Food Package, marka terenowych racji żywnościowych niewymagających otwartego ognia do przygotowania, aktywuje swój własny sklep internetowy. Na chwilę obecną dostępne są już…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Numbat Small – chest pack i nerka w jednym

Helikon-Tex wprowadza do oferty kolejną nowość z Enforce Tac 2025 – torbę piersiową (chest pack) Numbat Small. Nowa, mniejsza wersja zachowuje większość…

2025-07-18 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Promocje nawet do -50% w sklepie Helikon-Tex

Helikon-Tex ogłosił, że od dzisiaj do 21 lipca każdy klient może zgarnąć sprawdzony sprzęt z rabatem sięgającym -50%.

2025-07-08 | Redakcja | 2 minuty

Helikon-Tex przedstawia: zestawy dla strzelców szyte na miarę

Wraz z nabierającym rozpędu sezonem strzeleckim Helikon-Tex postanowił pomóc strzelcom w wyborze niezbędnego sprzętu i akcesoriów w zależności od rodzaju sportu, który uprawiają.

2025-07-01 | Mariusz Piwowar | 5 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

Helikon-Tex Traveler Enlarged – terenowy tron?

Ktoś może twierdzić, że survival, bushcraft i w ogóle lasobuszowanie „liczy się” tylko wtedy, kiedy znosimy niewygody, hartujemy się, planowo marzniemy i w ogóle. W porządku, szanuję…

2025-07-13 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

„Gracz” z cyklu „Vesper” Magdaleny Kozak w sprzedaży

Wydawnictwo WarBook poinformowało o premierze powieści Gracz – najnowszego, niepublikowanego do tej pory, piątego tomu kultowego cyklu Vesper Magdaleny Kozak.

2025-06-18 | Redakcja | 3 minuty

Miecze w Karpackiej Troi

Miecz to szczególny element uzbrojenia, towarzyszący nam od epoki brązu. Karpacka Troja, skansen archeologiczny zlokalizowany w Trzcinicy koło Jasła, zaprasza na szczególne wydarzenie. W ramach…

2025-07-02 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia oraz wyzwania,…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Finał dostaw radarów TRS-15M Odra

W Centrum Szkolenia Sił Powietrznych im. Romualda Traugutta w Koszalinie, 8 kwietnia 2025 roku dokonano uroczystego otwarcia Laboratorium TRS-15M oraz przekazano do eksploatacji ostatnią z wyprodukowanych przez PIT-Radwar stacji radiolokacyjnych TRS-15M Odra.

Otwarcie laboratorium jest ważnym wydarzeniem zarówno dla CSSP, jak i dla Wojsk Radiotechnicznych w całości. Umożliwi ono szkolenie obsług stacji radiolokacyjnych Odra bez angażowania do tego celu sprzętu rozwiniętego na posterunkach i nie wpływając tym samym na ciągłość ich pracy bojowej. Jak zwrócił uwagę szef Zarządu Wojsk Radiotechnicznych, zastępca Inspektora Sił Powietrznych gen. brygady Jerzy Kwika, wdrożenie tego laboratorium następuje zbyt późno. Powinno to nastąpić kilka lat po otrzymaniu pierwszych radarów, a nie dopiero po zakończeniu dostaw. Niestety zagadnienia szkoleniowe nie są traktowane priorytetowo i ich finansowanie jest często odkładane na później (PIT-Radwar zakończyła dostawy radarów TRS-15M Odra).

Przecięcie wstęgi przed budynkiem laboratorium stacji radiolokacyjnej NUR-15M przez szefa Zarządu Wojsk Radiotechnicznych, zastępcę Inspektora Sił Powietrznych gen. brygady Jerzego Kwika, komendanta Centrum Szkolenia Sił Powietrznych płk. Józefa Trejdera, szefa Szefostwa Dowodzenia i Łączności Agencji Uzbrojenia Macieja Strzemeckiego i prezesa zarządu PIT-Radwar Marka Borejko / Zdjęcia: Przemysław Gurgurewicz, MILMAG

Zasadniczym składnikiem laboratorium jest stacja radiolokacyjna TRS-15M wersji produkcyjnej TRS-15-7 pozbawiona oczywiście podwozi samochodowych, platformy jednostki radiolokacyjnej JBR-15, agregatów APR-15 oraz zabudowy kontenerowej. Ze względu na dydaktyczne przeznaczenie, szereg elementów zostało opracowanych lub odpowiednio dostosowanych. Przykładowo w przypadku kabin KPA i KAN umożliwiono, między innymi poprzez utworzenie otworów rewizyjnych, dostęp do elementów niewidocznych w seryjnej stacji. W przypadku segmentu antenowego SNO-15-3 oraz zestawu anten ZAI-15 dodano możliwość demontażu owiewek, aby uzyskać bezpośredni dostęp do apertury promieniującej. Istotną część laboratorium TRS-15M stanowi Dydaktyczny Zestaw Multimedialny. Zawiera on rozbudowany pakiet materiałów dydaktycznych obejmujący filmy instruktażowe, szkolenie e-learning z podstaw radiolokacji, szkolenie z obsługi i eksploatacji stacji TRS-15M oraz katalog zdjęć, opisów bloków oraz zespołów stacji.

Laboratorium umożliwia szkolenie obsług radaru w komfortowych warunkach

Laboratorium TRS-15M umożliwia prowadzenie szkoleń teoretycznych oraz praktycznych w zakresie:

  • podstaw radiolokacji,
  • budowy, eksploatacji i praktycznego wykonywania obsługi technicznej stacji radiolokacyjnej TRS-15M oraz konsoli zdalnego sterowania stacjami radiolokacyjnymi KZS-15,
  • doskonalenia umiejętności prowadzenia diagnostyki stacji radiolokacyjnej TRS-15M oraz usuwania uszkodzeń,
  • doskonalenia umiejętności praktycznego wykonywania czynności obsługowo-naprawczych, regulacyjnych i pomiarowych (z uwzględnieniem dodatkowych punktów pomiarowych nieujętych w dokumentacji stacji),
  • doskonalenia umiejętności wykonywania pomiarów i regulacji przewidzianych instrukcją eksploatacji stacji radiolokacyjnej TRS-15M oraz zakresem pomiarów przewidzianych programem szkolenia,
  • prezentacji budowy i funkcjonalności zasadniczych bloków, podzespołów oraz układów funkcjonalnych stacji radiolokacyjnej TRS-15M, radaru wtórnego (systemu IFF), zestawu konsoli KZS-15 z osprzętem,
  • ćwiczenia podłączania oraz konfigurowania interfejsów komunikacyjnych stacji TRS-15M i konsoli KZS-15 do współpracy z otoczeniem systemowym.

W sali znalazły się wszystkie zasadnicze elementy stacji, takie jak konsole stanowisk operatorskich SOP-15 oraz konsole zdalnego sterowania stacjami radiolokacyjnymi KZS-15

Przyjęty wczoraj do eksploatacji 28. radar rodziny TRS-15 jest ostatnim egzemplarzem, jednym z dwóch wyprodukowanych w ramach ostatniego zamówienia złożonego 6 grudnia 2021 roku. Jak deklarował gen. brygady Jerzy Kwika, obecnie nie ma planów zakupowych dotyczących dalszych stacji radiolokacyjnych tego typu (Dodatkowe radary TRS-15M Odra dla WP).

Aktualnie radary rodziny TRS-15 eksploatowane są w Siłach Powietrznych – 24 sztuki (2 spośród najstarszych, w tym prototyp, zostały już wycofane z eksploatacji) oraz w Morskiej Jednostce Rakietowej – 2 radary w odmianie TRS-15C. Radary TRS-15M noszące kryptonim Odra są obecnie zasadniczym urządzeniem średniego zasięgu na 17 stałych posterunkach radiolokacyjnych 3 Brygady Radiotechnicznej, a ich uzupełnienie stanowią, sukcesywnie wycofywane z eksploatacji, zestawy radiolokacyjne N-31/N-41. Radary Odra są też kluczowym środkiem służącym poprawie parametrów pola radiolokacyjnego na kierunku wschodnim, gdzie zostały rozwinięte z powodu trwającej na Ukrainie wojny.

Stacja TRS-15M Centrum Szkolenia Sił Powietrznych dysponuje specjalnym budynkiem o wysokości pozwalającej na rozwinięcie radaru w jego wnętrzu

TRS-15M Odra to mobilna trójwspółrzędna stacja radiolokacyjna pracująca w pasmie S (2-4 GHz). Należy do urządzeń średniego zasięgu dysponując zasięgiem instrumentalnym 240 km i pułapem wykrywania celów do 30 km. Dzięki podnoszeniu anteny za pomocą hydraulicznego masztu na wysokość ponad 8 metrów, ma zwiększone zdolności wykrywania i śledzenia celów niskolecących. Stacja wyposażona jest w interrogator ISZ-50 systemu swój-obcy standardu Mark XIIA działający w aktualnie obowiązującym w NATO modzie 5.

W wariancie dla Wojsk Radiotechnicznych radar składa się z dwóch zasadniczych jednostek umieszczonych na podwoziach samochodowych:

  • bezobsługowa jednostka radiolokacyjna JBR-15 – stanowiąca właściwe urządzenie radarowe z kompletnym układem nadawczo-odbiorczym oraz podnoszoną na hydraulicznym maszcie zasadniczą anteną wraz z anteną IFF;
  • ruchome stanowisko wskaźnikowe RSW-15 umieszczone w kontenerze wyposażonym w klimatyzację oraz system ochrony przed środkami masowego rażenia. Mieszczą się w nim dwa stanowiska wskaźnikowe, systemy łączności oraz interfejsy do współpracy z otoczeniem.

RSW-15 z JBR-15 połączony jest za pomocą łącza światłowodowego, co pozwala na umieszczenie ich w odległości do 1 km od siebie. Każda z jednostek dysponuje także swoim agregatem prądotwórczym ZPO 65 TDEZ umieszczonym na holowanej przyczepie, zapewniając im niezależne od źródeł zewnętrznych zasilanie.

Generał brygady Jerzy Kwik oraz prezes zarządu PIT-Radwar Marek Borejko z współpracownikami przy najnowszym nabytku CSSP

Początkowo w stacjach radiolokacyjnych TRS-15/TRS-15M stosowano podwozia czeskich zakładów Tatra (Tatra 815, Tatra 815 Armax i Tatra 815 Terr No1), której pojazdy od lat stanowiły tradycyjny nośnik polskich radarów (poza Tatrą 815 wcześniej w polskich konstrukcjach używano też starszych podwozi tej firmy: Tatra 148 i Tatra 138). Pierwsze odejście od tej zasady nastąpiło w wypadku radarów w wersji TRS-15C dla Marynarki Wojennej. W tym wypadku zostały one umieszczone na podwoziu Jelcza, wybranego jako standardowy pojazd dla wszystkich elementów składowych Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego (umieszczono na nich wyrzutnie, wozy dowodzenia, węzły łączności, czy też samochody transportowo-załadowcze). TRS-15C składa się jedynie z bezobsługowej jednostki radiolokacyjnej JBR-15-5 umieszczonej na czteroosiowym samochodzie Jelcz P882D.43. Odmiana ta pozbawiona jest ruchomego stanowiska wskaźnikowego RSW-15, gdyż stanowisko operatorskie umieszczone zostało w wozie dowodzenia systemu. Także w przypadku urządzeń dla Wojsk Radiotechnicznych ostatecznie dokonano zmiany podwozia. Począwszy od pojazdów zamówionych we wrześniu 2018 roku wykorzystywane są wyłącznie samochody polskiej produkcji: Jelcz P882D.43 dla jednostki antenowej JBR-15-4 oraz Jelcz P662D.43 dla kabiny wskaźnikowej RSW-15-4.

Jednostka antenowa JBR-15-4 rozwinięta wewnątrz obiektu szkoleniowego

Historia rodziny radarów TRS-15 sięga 1996 roku, kiedy ze strony Indii wpłynęło do Przemysłowego Instytutu Telekomunikacji zapytanie w kwestii dostawy jednostki antenowej (bez układów obróbki i zobrazowania) wysoko mobilnego radaru pracującego w pasmie S. W odpowiedzi PIT opracował urządzenie oznaczone jako CAR-1100, które dostarczono w 1999 roku. Na bazie zebranych doświadczeń powstała koncepcja, aby opracować wersję dla Wojsk Radiotechnicznych, która mogłaby zastąpić podstawowy wówczas zestaw radiolokacyjny składający się z odległościomierza N-31, N-31M lub N-31MK oraz wysokościomierza N-41. W tym samym roku, po uzyskaniu dofinansowania z Departamentu Rozwoju i Wdrożeń Ministerstwa Obrony Narodowej, rozpoczęto pracę badawczo-rozwojową, w wyniku której powstał prototyp radaru z oznaczeniem fabrycznym TRS-15. Po pozytywnym przejściu w 2006 roku badań państwowych, rozpoczęto produkcję dwóch egzemplarzy partii wdrożeniowej. Zostały one przekazane odbiorcy w grudniu 2007 roku, a rok później – w grudniu 2008 roku złożono zamówienie na dwa kolejne egzemplarze w zmodernizowanej wersji TRS-15M, uwzględniającej wnioski z eksploatacji radarów partii wdrożeniowej. Kolejne zamówienie na radary tej rodziny przyszło w 2009 roku, tym razem ze strony Marynarki Wojennej. Dwa radary w wersji TRS-15C zostały przewidziane jako źródło informacji radiolokacyjnej dla zakupionego wówczas brzegowego systemu z przeciwokrętowymi rakietami NSM, stanowiącego uzbrojenie formowanego wówczas Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego. Na pierwsze większe zamówienie dla Wojsk Radiotechnicznych przyszło poczekać do 25 stycznia 2013 roku, kiedy zamówiono 8 radarów TRS-15M. Ich dostawy zakończono w 2017 roku. Pozwoliło na złożenie kolejnego zamówienia. Tym razem 4 września 2018 roku podpisano największą jednorazową umowę opiewającą na kolejnych 11 radarów, które dostarczono w latach 2020-2023. W trakcie dostaw tej partii, 6 grudnia 2021 roku podpisano jeszcze jedną, ostatnią umowę na dostawę dwóch radarów Odra przeznaczonych do zabezpieczenia szkolenia – jeden z nich trafił na stan Centralnego Poligonu Sił Powietrznych w Ustce, zaś drugi to przekazany właśnie egzemplarz dla Centrum Szkolenia Sił Powietrznych w Koszalinie.

Ruchome stanowisko wskaźnikowe RSW-15 w klimatyzowanym kontenerze wyposażonym w system ochrony przed środkami masowego rażenia. Mieszczą się w nim dwa stanowiska wskaźnikowe, systemy łączności oraz interfejsy do współpracy z otoczeniem

PIT-Radwar od dziesięcioleci jest dostawcą sprzętu radiolokacyjnego dla polskiego wojska. Pierwsze radary Nysa-A trafiły do próbnej eksploatacji już w połowie lat 50. ubiegłego wieku. Następnie do służby w polskim wojsku trafiło 49 zestawów Nysa-B/Nysa-C, 66 zestawów Jawor/Bogota, 79 kompletów Jawor-M/Bogota-M, 71 radarów rodziny Jawor-M2 oraz 30 Jawor-ML. Ich rozwinięciem były eksploatowane do dzisiaj odległościomierze N-31, których dostarczono 48 sztuk i ich następcy czyli 29 N-31M/N-31MK wraz z 47 wysokościomierzami N-41. Kontynuacją tej linii radiolokatorów średniego zasięgu został TRS-15 wyprodukowany w 28 egzemplarzach. Teraz nadchodzi czas na kolejne, najnowocześniejsze urządzenia radiolokacyjne z PIT-Radwar.

Obecnie w trakcie realizacji jest dostawa 24 stacji radiolokacyjnych P-18PL na potrzeby programu Narew, które zamówiono 19 grudnia 2023 roku. Zgodnie z umową powinny być one dostarczone w latach 2027-2035. Dla Wojsk Radiotechnicznych powstała natomiast mobilna stacja radiolokacyjna dalekiego zasięgu Warta prezentowana podczas ostatniego MSPO. W nieodległej przyszłości powinna ona zostać zamówiona dla polskiego wojska, podobnie jak System Pasywnej Lokalizacji (PET/PCL). W opracowaniu znajdują się kolejne urządzenia, jak choćby powstający w gdańskim oddziale mały radar Tuga.

X