6 kwietnia br. siódmy kanał chińskiej telewizji państwowej (CCTV 7) zaprezentował nagranie wideo, prezentujące załadunek, start a następnie zrzut ze spadochronem ładunków z ładowni zmodernizowanego ciężkiego samolotu transportowego Xi’an Y-20B Kunpeng, w którym rosyjskie silniki Sołowiew D-30KP-2 zastąpiono chińskimi Shenyang WS-20 – sugeruje ono, że wariant ten wszedł do służby operacyjnej w Siłach Powietrznych Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej (PLAAF).
Prototyp Y-20A oblatano 20 stycznia 2013, a PLAAF wprowadziły do służby w 2016 wariant Y-20A, napędzany rosyjskimi silnikami turbowentylatorowymi o ciągu 117,68 kN (12,5 tony). 21 listopada 2020 oblatano wariant Y-20B, wyposażony w nowe, rodzime silniki turboodrzutowe WS-20 (WS-188) o ciągu szacowanym na 140-160 kN każdy (13-16 ton). Według stanu na początek 2023 (z raportu World Air Forces) w PLAAF służyło 32 seryjnych egzemplarzy Y-20A w składzie 4. i 13. Dywizji Transportowej (z łącznie 58 zbudowanych).
Spółka Xi’an Aircraft Industrial Corporation, wchodząca w skład państwowej Aviation Industry Corporation of China (AVIC) opracowała, jeszcze na bazie Y-20A, również samolot tankowania powietrznego YY-20 (wcześniej oznaczony jako Y-20U), który ujawniono publicznie 1 sierpnia 2022 jako następcę trzech Ił-78 i dziesięciu HY-6U (przebudowanych bombowców strategicznych Xi’an H-6). Trwają też prace wariantem dowodzenia i wczesnego ostrzegania, oznaczonym roboczo Y-20 AEW, a docelowo prawdopodobnie KJ-3000 (zgodnie z chińską nomenklaturą wojskową). Producent prezentował również model cywilnego wariantu Y-20F-100, już z silnikami WS-20.
Zdjęcia: 军I 名, Weibo
WS-20 wywodzi się z silników rodziny WS-10: opracowano początkowo WS-10A, następnie wariant WS-10B o większym ciągu, który miał być pozbawiony chorób wieku dziecięcego, później wariant WS-10B-3 ze sterowanym wektorem ciągu (TVC, thrust vector control), WS-10C o lepszych parametrach termicznych i WS-10G o jeszcze większym ciągu (152-155 kN) jako docelowy silnik samolotów 5. generacji Chengdu J-20 (WS-10C jest obecnie rozważany jako silnik przejściowy dla tych samolotów).
China's Y-20B with the WS-20 high-bypass engine
Now officially confirmed to be in service with the Chinese air force.
In terms of engine variety and sophistication, China's aerospace engine industry for the most part have entered top tier status, previously occupied by the US pic.twitter.com/ItoTNSBL75
— Zhao DaShuai 东北进修🇨🇳 (@zhao_dashuai) April 6, 2023
Pierwsze testy w tunelu aerodynamicznym modeli silnika WS-20 przeprowadzono 21 września 2010, natomiast testy prototypów rozpoczęto w 2013, a za platformę testową służył doświadczalny samolot transportowy Ił-76. Prace rozwojowe nad nowym napędem były kontynuowane do 2021.
Earliest Y-20 wind tunnel model with WS-20 engine on Sep. 21, 2010.
(Image via weibo@JETJETJETJETJET) pic.twitter.com/rTMvMrmMR6— Hao Gao (@HaoGao12) November 24, 2020
Ił-76 z prototypem silnika WS-20 / Zdjęcie: Dingsheng Junshi
Y-20 został opracowany jako następca Ił-76, których w służbie PLAAF pozostaje jeszcze 26 egzemplarzy. Chiński samolot charakteryzuje się większym deklarowanym maksymalnym udźwigiem rzędu 55-66 ton, w porównaniu do 42-48 t rosyjskiego odpowiednika (w wersji Ił-76M/MD, także z silnikami D-30KP-2). Prace nad Y-20 rozpoczęto, gdy Rosja nie zgodziła się sprzedać zmodernizowanych Ił-76MD-90 z silnikami Awiadwigatiel PS-90A-76 o ciągu 142 kN każdy oraz o udźwigu do 60 ton. Dla porównania: amerykański odpowiednik Ił-76 i Y-20, czyli Boeing C-17A Globemaster III dysponuje maksymalnym udźwigiem wynoszącym 77,5 tony.