W czwartek, 24 kwietnia 2025, podczas wystawy produktów polskich producentów bezzałogowych systemów uzbrojenia w 1. Warszawskiej Brygadzie Pancernej w podwarszawskiej Wesołej, wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej (PGZ), Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 2 z Bydgoszczy (WZL-2) zaprezentowały bezzałogowy system powietrzny Wizjer, zamówiony dla Wojska Polskiego.
Zdjęcia: Jakub Link-Lenczowski, MILMAG
BSP został opracowany przez konsorcjum składające się z PGZ, Wojskowych Zakładów Lotniczych Nr 2 oraz Wojskowych Zakładów Lotniczych Nr 1 z Łodzi (WZL-1) w ramach umowy z Agencją Uzbrojenia – Skarbem Państwa z 29 grudnia 2021 25 zestawów bezzałogowych systemów powietrznych klasy mini o kryptonimie Wizjer, liczących łącznie 100 samolotów wraz z pakietem logistycznym i szkoleniowym (Setka bezzałogowych Wizjerów dla Wojska Polskiego).
Umowa zawiera prawo opcji w ramach, którego przewidziane jest pozyskanie systemu komputerowego do szkolenia teoretycznego (CBT) oraz systemu zarządzania szkoleniem (SZS). W skład każdego zestawu wchodzą 4 platformy powietrzne wraz z głowicami elektrooptycznymi EO/IR, 1 zestaw naziemnej stacji kontroli (NSK), 1 naziemny terminal danych (NTD) oraz 1 przenośny terminal wideo (PTV).
20 marca br. konsorcjum poinformowało o zakończeniu testów systemu BSP Wizjer, które potwierdziły spełnienie wymagań zamawiającego, czyli Agencji Uzbrojenia.
Bezzałogowy system powietrzny klasy mini kr. Wizjer przeznaczony będzie do prowadzenia działań, na potrzeby Wojsk Lądowych oraz Wojsk Specjalnych, w zakresie rozpoznania obrazowego (IMINT) poprzez wykorzystanie głowic optoelektronicznych. Ponadto system realizować ma zadania związane ze wskazywaniem celów i określaniem danych do rażenia ogniowego, oceną skutków uderzeń oraz wsparciem działań w zakresie ochrony wojsk. Charakteryzuje go niski współczynnik emisji hałasu, czas lotu przewyższający 3 godziny oraz zasięg operacyjny do 35 km. Do jego głównych zadań należy prowadzenie obserwacji w tym wykrycia, rozpoznania, identyfikacji i wskazywania współrzędnych obiektów. Bezzałogowiec startuje automatycznie z wykorzystaniem kompozytowej wyrzutni startowej oraz wykonuje manewr lądowania w trybie automatycznym wykorzystując przy tym spadochron oraz poduszkę powietrzną. Cały system został opracowany zgodnie z porozumieniami standaryzacyjnymi NATO oraz obowiązującymi Normami Obronnymi.
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami, w ramach programu Wizjer, konsorcjum PGZ zaoferowało opracowany przez Zakład Kompozytowych Konstrukcji Lotniczych Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych (ITWL) bezzałogowiec NeoX 2 (Duch). Jest to wersja rozwojowa bsl NeoX, skonstruowana w celu spełnienia rygorystycznych wymagań stawianych wobec systemów bezzałogowych klasy mini do prowadzenia rozpoznania obrazowego. Charakteryzuje się automatycznym startem oraz lądowaniem za pomocą spadochronu i poduszki powietrznej.
Statek ma rozpiętość skrzydeł 3 m, długość 1,27 m i maksymalną masę startową 12 kg (masa całego zestawu nie przekracza 50 kg). Napędzany silnikiem elektrycznym osiąga prędkość minimalną 60 km/h i maksymalną 140 km/h, pułap do 4000 m (wysokość operacyjna wynosi od 100 do 1000 m). Zapewnia to maksymalny czas lotu ponad 210 min lub promień działania ponad 35 km. Czas przygotowania do lotu trwa do 15 minut, a loty mogą być wykonywanie z dopuszczalną prędkością wiatru do 12 m/s. Dane zebrane podczas lotu są przekazywane do dwóch operatorów za pomocą cyfrowego, szyfrowanego łącza danych AES-256. Statek wykonano z kompozytów węglowo-epoksydowych i szklano-epoksydowe oraz stopów metali lekkich.
NeoX 2 może być wykorzystywany do obrazowania terenu i obiektów w wysokiej rozdzielczości w świetle widzialnym (1920×1080 px) i termowizji (640×480 px) za pomocą głowicy dwuczujnikowej Zjawa-1, określania współrzędnych celów, obrazowania pozwalającego na bieżące korekty i ocenę skutków użycia broni, rozpoznania zmian w zadanym obszarze czy obrazowania przemieszczania się sił przeciwnika. Bsl może poruszać się w kierunku wskazanym przez głowicę obserwacyjną, po ustalonej trasie lub krążyć wokół wskazanego obiektu.
8 grudnia 2021 ITWL informował, że NeoX 2 przeszedł pozytywne sprawdzenia weryfikacyjne. Testy przeprowadzono na terenie 21. Centralnym Poligonie Lotniczym Nadarzyce, na lotnisku w Sochaczewie oraz na poligonie w Wojskowym Instytucie Techniki Uzbrojenia (WITU). Podczas weryfikacji systemu obecni byli przedstawiciele ówczesnego Inspektoratu Uzbrojenia MON, konsorcjum PGZ i gestorów.