W czwartek, 9 maja 2024, amerykańska agencja prasowa Bloomberg poinformowała, że Departament Obrony USA we współpracy ze spółką SpaceX zablokowały siłom zbrojnym Federacji Rosyjskiej dostęp do satelitarnego systemu łączności Starlink poprzez terminale naziemne.
Z usług Starlink korzystają Siły Zbrojne Ukrainy / Zdjęcie: Ministerstwo Obrony Ukrainy
Zastępca sekretarza ds. polityki kosmicznej John Plumb z Departamentu Obrony USA poinformował agencję Bloomberg, że USA aktywnie współpracowały z rządem Ukrainy i SpaceX, aby przeciwdziałać nielegalnemu korzystaniu przez Rosję z terminali Starlink.
Jak dotąd skutecznie przeciwstawialiśmy się rosyjskiemu wykorzystaniu, ale jestem pewien, że Rosja będzie w dalszym ciągu próbować znaleźć sposoby wykorzystania Starlink i innych komercyjnych systemów komunikacji – powiedział Plumb.
Nie poinformowano w jaki sposób zablokowano dostęp terminali naziemnych używanych przez rosyjskich żołnierzy w Ukrainie do megakonstelacji satelitów spółki SpaceX.
11 lutego 2024 Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy (HUR MO) informował, że rosyjskie wojsko używa systemu Starlink na okupowanych terytoriach ukraińskich.
Z przechwyconej przez wywiad łączności radiowej rozmów rosyjskich żołnierzy wynika, że terminale Starlink używano m.in. w jednostkach 83. Samodzielnej Brygady Powietrznodesantowej (WDW) Sił Zbrojnych Rosji w celu zapewnienia dostępu do Internetu. Jednostki te działały w rejonie Kliszczyjówki i Andrijiwki w obwodzie donieckim.
Rzecznik prasowy HUR MO Andrij Jusow, w komentarzu dla RBK-Ukraina stwierdził, że skala wykorzystania terminali Starlink przez Rosjan podczas wojny rośnie. Tak, to prawda. Odnotowano przypadki użycia wymienionych urządzeń przez okupantów rosyjskich. To zaczyna nabierać charakteru systemowego – stwierdził.
Pojawiły się doniesienia ukraińskich mediów, że Rosjanie mieli otrzymać terminale Starlink ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich lub prywatnych rosyjskich podmiotów, ale SpaceX zaprzeczyła temu. Jednak pojawiły się nagrania wideo z niszczenia przez siły ukraińskie terminali naziemnych w rękach Rosjan.
27 lutego 2022, w czwartym dniu pełnoskalowej wojny rosyjsko-ukraińskiej, prezes SpaceX, Elon Musk informował o uruchomieniu usług Starlink na terytorium Ukrainy. Już następnego dnia minister transformacji cyfrowej Ukrainy Mychajło Fedorow informował o pierwszej darowiźnie w postaci zestawów odbiorczo-nadawczych (terminali) od producenta. Same usługi były początkowo zapewniane nieodpłatnie. Wśród donatorów urządzeń była Polska: 22 sierpnia 2022 Fedorow informował, że Ministerstwo Cyfryzacji przekazało 5000 terminali.
14 października 2022 Elon Musk informował, że SpaceX nie może kontynuować dalszego finansowania usług Starlink dla Ukrainy. Dzień później Departament Obrony USA informował, że ocenia opcje utrzymania tych usług, a sam Musk zadeklarował, że będzie nadal wspierał finansowanie oraz zaoferował możliwość wsparcia finansowania przez podmioty trzecie. Do listopada 2022 Ukraina otrzymała 22 tys. terminali (20 grudnia ogłoszono dostawy kolejnych 10 tys. od Niemiec).
Podczas ukraińskiej kontrofensywy w obwodzie charkowskim w październiku 2022 notowano przerwy w dostępie do usług, jak również w rejonie Morza Czarnego: Musk miał odmówić włączenia sygnału na Krymie celem wsparcia ukraińskich ataków.
1 czerwca 2023 SpaceX porozumiała się z Departamentem Obrony USA, który odtąd będzie finansował usługi dla Ukrainy, co według spółki kosztuje 20 mln USD miesięcznie z powodu nakładów na modernizację oprogramowania, w związku z próbami blokowania usług przez Rosję (która także groziła zestrzeleniem satelitów systemu, a Musk zostanie pociągnięty do odpowiedzialności).
Zasięg pokrycia usług Starlink (ciemno szary) i tereny, w tym okupowane, z zablokowanym dostępem (żółty) / Mapa: CodemWiki via Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0)
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.