Umowy offsetowe w II fazie programu Wisła

W piątek, 25 sierpnia, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak podpisał dwie umowy offsetowe w II fazie programu pozyskania przeciwlotniczych i przeciwrakietowych zestawów rakietowych średniego zasięgu Wisła, obejmujące 13 zobowiązań o wartości ok. 1 mld zł.

Zdjęcia: Ministerstwo Obrony Narodowej

Odpowiedzią rządu polskiego na zagrożenia wynikające z agresywnej polityki rosyjskiej jest wzmacnianie Wojska Polskiego poprzez rozwijanie liczebne wojska i modernizację wyposażenia. Bardzo cieszymy się z tego, że współpraca ze Stanami Zjednoczonymi odbywa się tak płynnie, że możemy modernizować wyposażenie Wojska Polskiego, przede wszystkim w oparciu o współpracę z armią Stanów Zjednoczonych, z siłami zbrojnymi Stanów Zjednoczonych, gdyż armia Stanów Zjednoczonych jest po prostu najsilniejsza na świecie. Zarówno doświadczenie, jak i wyposażenie, które trafia do Wojska Polskiego jest najlepsze na świecie – powiedział Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej.

Doświadczenia z wojny na Ukrainie wskazują, że bardzo ważna jest obrona przeciwlotnicza i przeciwrakietowa. Dlatego bardzo się cieszę, że możemy ponownie po 5 latach sfinalizować umowy offsetowe, które poprzedzają kolejną fazę naszej współpracy odnośnie pozyskania kolejnych baterii systemu Patriot na wyposażenie Wojska Polskiego. Dziękuję Agencji Uzbrojenia. Dziękuję panom prezesom – zarówno Polskiej Grupy Zbrojeniowej, jak i firmy Raytheon i Lockheed Martin za bardzo dobrą współpracę, której efektem jest 13 zobowiązań offsetowych o wartości miliarda złotych – mówił podczas spotkania minister Błaszczak.

Jak wspomniano, podpisane z Lockheed Martin Global Inc. oraz Raytheon Company umowy offsetowe obejmują łącznie 13 zobowiązań o sumarycznej wartości ok. 1 mld zł (odpowiednio 8 z pierwszą i 5 z drugą). Termin ich realizacji został określony na okres do 5 lat.

W ramach przedmiotowych umów offsetowych przewidywane jest pozyskanie zdolności do produkcji i serwisowania komponentów systemu Wisła, jak np. nowy zaawansowany radar dookólny dolnej warstwy systemu obrony powietrznej (Lower Tier Air and Missile Defense Sensor) zwany również radarem LTAMDS GhostEye, czy innego sprzętu wojskowego ważnego z punktu widzenia obronności państwa. Realizacja tego offsetu pozwoli m.in. na dalszy rozwój Laboratorium HWIL budowanego w oparciu o projekty offsetowe Lockheed Martin, a samo Laboratorium będzie wykorzystywane przy modernizacji i opracowywaniu nowych polskich rakiet lub w projektach rakietowych, które będą uruchamiane w kooperacji z podmiotami zagranicznymi. Offset LM to też transfer zdolności do projektowania i produkcji silników na paliwo stałe do rakiet większego kalibru.

Zdjęcie: PGZ

Wśród beneficjentów offsetu znajdują się zweryfikowane przez stronę amerykańską pod względem posiadanych zdolności takie polskie spółki jak: Mesko, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej, PCO, PIT-Radwar, Polska Grupa Zbrojeniowa, Wojskowe Zakłady Elektroniczne, Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 1 Oddział w Dęblinie, Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2, Wojskowe Zakłady Łączności Nr 1 i Wojskowe Zakłady Uzbrojenia.

Naszym celem było pozyskanie nowoczesnego uzbrojenia, ale naszym celem jest również zapewnienia bezpieczeństwa jeżeli chodzi o dostawy sprzętu i serwisowanie tego sprzętu. W związku z tym, polski przemysł zbrojeniowy będzie współprodukował pewne elementy do radarów dookólnych, radarów super nowoczesnych. Dotychczas korzystaliśmy z radarów strefowych. Teraz będą to radary dookólne, które trafią na wyposażenie razem z systemem Patriot. Polski przemysł zbrojeniowy będzie mógł rozwijać techniki rakietowe. W Zielonce, w WZE Zielonka, już rozpoczęliśmy budowę laboratorium. W związku z kolejnym zobowiązaniem offsetowym będziemy mogli rozwijać kompetencje polskiego przemysłu zbrojeniowego właśnie w tej jakże ważnej dziedzinie. Kolejne z zobowiązań offsetowych dotyczy możliwości produkcji paliwa na rzecz rakiet HIMARS. Teraz negocjujemy kolejną umowę w sprawie wyposażenia Wojska Polskiego w rakiety HIMARS, które fantastycznie sprawdzają na polu walki w ręku dzielnych Ukraińców. Czwarte zobowiązanie offsetowe dotyczy możliwości serwisowania, wsparcia eksploatacyjnego jeśli chodzi o samoloty F-16 i C-130. To wszystko jest niezwykle istotne dla bezpieczeństwa Polski. Jeszcze raz dziękuję, że mogliśmy to wszystko osiągnąć. To jest korzystne również dla Stanów Zjednoczonych. Włączenie polskiego potencjału w łańcuch dostaw tego nowoczesnego sprzętu, możliwość rozwoju tego sprzętu przez polskich naukowców, również sam fakt wzmocnienia bezpieczeństwa naszej Ojczyzny poprzez właśnie te działania stanowią bardzo ważny etap na drodze naszej współpracy – zaznaczył szef MON.

Wykorzystujemy możliwości do inwestycji w polski przemysł zbrojeniowy zawsze wtedy, kiedy one są. W przypadku naszej współpracy z Lockheed Martin i Raytheonem mamy możliwości zainwestowania w polski przemysł zbrojeniowy, mamy możliwości włączenia polskiego przemysłu zbrojeniowego do łańcucha dostaw tych firm. Korzystamy z tych możliwości, inwestując w ten sposób w bezpieczeństwo naszej Ojczyzny – dodał szef resortu obrony narodowej.

Dzięki budowie tarczy antyrakietowej, której program Wisła jest jednym z fundamentów, także polska zbrojeniówka zyskuje nowe kompetencje, co jest możliwe dzięki umowom offsetowym i zagwarantowanemu transferowi technologii od takich firm jak Raytheon Technologies czy Lockheed Martin. To nie tylko konkretne rozwiązania, ale także wymiana doświadczeń i współdziałanie przy dużych programach o znaczeniu globalnym. Patrząc na pierwsze dwie baterie Patriot dla polskich Sił Zbrojnych widać namacalne dowody na ich polonizację. W kolejnych bateriach stopień polonizacji będzie jeszcze większy, co tylko potwierdza, że dobrze wykorzystujemy szanse, jakie stwarzają nam umowy offsetowe – powiedział prezes zarządu Grupy PGZ, Sebastian Chwałek. Jak dodał, to dzięki realizacji pierwszej fazy programu Wisła udało się polskim firmom wejść do łańcuchów dostaw światowych liderów przemysłu zbrojeniowego, stając się ich ważnym partnerem.

Dzięki powyższym działaniom Skarb Państwa zapewni częściową niezależność od zagranicznych dostawców, ustanawiając lokalnie zdolności obsługowo-naprawcze i produkcyjne. Zaangażowanie – poprzez offset – podmiotów polskiego przemysłu obronnego pozytywnie wpłynie na zwiększenie wskaźników dostępności operacyjnej zestawów Wisła ze względu zapewnienie niezbędnego wsparcia technicznego.

24 maja 2022 Polska przekazała stronie amerykańskiej zapytanie ofertowe – Letter of Request na dostawę 3 dywizjonów, czyli 6 kolejnych baterii, systemu Patriot/IBCS w ramach realizacji II fazy programu Wisła ( Drugi etap programu Wisła rozpoczęty). 28 czerwca Departament Stanu USA wyraził zgodę na pozyskanie przez Polskę przedmiotowego uzbrojenia ( Zgoda USA na sprzedaż Polsce kolejnych Patriotów)

Z kolei 12 czerwca Polska Grupa Zbrojeniowa (PGZ) informowała, że w ramach II fazy programu Wisła, nawiązała współpracę z amerykańską spółką Raytheon  w zakresie produkcji komponentów i podzespołów do radarów LTAMDS GhostEye oraz kompetencji do ich serwisowania ( Polska Grupa Zbrojeniowa w II fazie programu Wisła) .

W zakresie realizacji II fazy programu Wisła przewidywane jest zawarcie w bieżącym roku umów ze stroną amerykańską na dostawy sprzętu wojskowego w ramach amerykańskiego programu Foreign Military Sales (FMS), co poprzedzone jest zawarciem umów offsetowych.

W ramach umów zawartych ze stroną amerykańską pozyskany zostanie sprzęt wojskowy na potrzeby 3 dywizjonów, czyli 6 kolejnych baterii, obejmujący: 48 wyrzutni M903, 644 rakietowych pocisków przechwytujących PAC-3 MSE (Patriot Advanced Capability-3 Missile Segment Enhancement), 48 zestawów sieciowych interfejsów wyrzutni LINK (Launcher Interface Network Kits) do integracji ze Zintegrowanym Systemem Dowodzenia Obroną Przeciwlotniczą i Przeciwrakietową (Integrated Battle Command System, IBCS), 12 trójścianowych radarów LTAMDS GhostEye z anteną AESA wraz z 12 mobilnymi elektrowniami LTPS (Large Tactical Power Systems) do nich. Zakontraktowany zostanie również pakiet szkoleniowy i logistyczny.

Jak skomentował John D Green, Dyrektor odpowiedzialny za Globalne Rozwiązania Patriot na Europę i Indo-Pacyfik, Raytheon:
Firma Raytheon z dumą będzie kontynuować partnerską współpracę z polskim Ministerstwem Obrony Narodowej oraz przemysłem obronnym reprezentowanym przez PGZ. Dzisiejszy dzień otwiera drugi etap pozyskania przez Polskę i rozwoju zintegrowanej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. Już w pierwszej fazie programu WISŁA wspólnie osiągnęliśmy sukces, produkując i dostarczając system Patriot i wiele kluczowych elementów jego architektury. Dzięki współpracy polskie firmy sektora obronnego dołączyły już do grona globalnych dostawców systemu Patriot i pozyskały kompetencje w zakresie utrzymania i serwisowania systemu, a firma Raytheon udowodniła, że jest zaufanym partnerem dla przemysłu obronnego. W drugiej fazie programu WISŁA będziemy kontynuować i pogłębiać współpracę z polskim przemysłem oraz transfer technologii, obejmujący jeden z najbardziej zaawansowanych na świecie radarów w systemach obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej – radar LTAMDS. Polska pozyskuje te technologie oraz stała się naszym partnerem w wyjątkowym momencie historii. Firma Raytheon z zaangażowaniem będzie wspierać Polskę na drodze do wprowadzenia do służby systemu Patriot. Jesteśmy wdzięczni za zaufanie i gotowi na współpracę w realizacji tego zadania.

Podobnie jak w I fazie, polski przemysł obronny odpowiedzialny będzie za dostarczenie wszystkich pojazdów specjalistycznych, w tym samochodów transportowo-załadowczych, kabin dowodzenia, a także mobilnych węzłów łączności, radarów wstępnego wykrywania celów P-18PL i radarów pasywnej lokacji PET/PCL. Do produkcji elementów II fazy wykorzystana zostanie technologia pozyskana przez polski przemysł w ramach offsetu I fazy.

II faza realizacji programu zakłada również kontynuację współpracy przemysłowej, w ramach której polskie podmioty przemysłowe odpowiedzialne będą m.in. za produkcję i dostawę wyrzutni rakiet, elementów rakiet PAC-3 MSE oraz komponentów zabezpieczenia logistycznego.

Budowa polskiego systemu zintegrowanej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej we wszystkich jego warstwach, przede wszystkim w oparciu o rozpoczętą w marcu 2018 r. realizację programu Wisła oraz zawartą we wrześniu 2021 r. umowę ramową na realizację programu Narew, a także na podstawie podpisanej umowy wykonawczej w październiku 2022 r. na pozyskanie wstępnych elementów systemu efektora w ramach projektu Mała Narew oraz zawartych umów z marca i kwietnia dotyczących realizacji programu Pilica+, stanowi priorytet w obszarze modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP ( Umowa wykonawcza na radary Bystra dla zestawów Pilica+ , Wzmocnienie programu Pilica+: Dwie umowy za 15 mld zł).

Realizacja powyższych programów i pozyskane w ich ramach wyposażenia zapewni Siłom Zbrojnym RP nie tylko zdolności stanowiące odpowiedź na zagrożenia współczesnego i przyszłego pola walki, ale przełoży się również na interoperacyjność z innymi armiami państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, a w szczególności z Armią Stanów Zjednoczonych.

Na podstawie informacji prasowych