Defence & Space

MINERVA: Włochy zainteresowane lotniskowcem o napędzie nuklearnym

Szefa sztabu Marynarki Wojennej Włoch adm. Enrico Credendino ujawnił, że w ramach planów rozwoju sił morskich do 2040, rozważane jest pozyskanie lotniskowca o napędzie…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 5 minut

Agencja Uzbrojenia podpisała porozumienie grantowe w programie EDIRPA

Agencja Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej porozumienie grantowe w sprawie przyznania Polsce środków finansowych w ramach europejskiego programu wspólnych zakupów wojskowych EDIRPA.

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Ukraińskie specoperacje w Rosji lekcją dla NATO

Ukraińcy nie mają szwadronu likwidatorów Kidon. Nie używają wybuchających krótkofalówek ani pułapek wbudowanych w telefony komórkowe. Ale od dwóch lat pokazują, że w planowaniu i przeprowadzaniu operacji specjalnych…

2025-06-06 | Sławek Zagórski | 6 minut

Na Mi-2 pilotów Apache nie wyszkolimy…

Modernizacja Sił Zbrojnych ładnie wygląda na prezentacjach i konferencjach. Gdy się przyjrzeć bliżej, to okazuje się w wielu aspektach robiona jest chaotycznie i bez szerszego spojrzenia na cały…

2025-05-30 | Sławek Zagórski | 7 minut

Szef MON na kongresie Impact’25

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz uczestniczył w kongresie Impact’25 i wziął udział w fireside chat – Nowe zagrożenia, nowe odpowiedzi: Polska strategia…

2025-05-14 | Redakcja | 6 minut

Rohde & Schwarz prezentuje najnowsze innowacje w walce radioelektronicznej na targach AOC Europe

Niemiecka spółka Rohde & Schwarz zaprezentowała nową generację systemów zwiadu/walki radioelektronicznej (SIGINT/WRE), rozwiązań do łączenia czujników i analizy sygnałów, zaprojektowanych tak, aby…

2025-05-12 | Redakcja | 2 minuty

ZM Tarnów na obchodach w Dąbrowie Tarnowskiej

Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz wziął udział w Dąbrowie Tarnowskiej w obchodach 140. rocznicy urodzin generała Mariana Kukiela. Na wydarzeniu nie zabrakło też…

2025-06-02 | Redakcja | 4 minuty

Chrobry, Kraków i Drużyna Krak – video odcinek specjalny

Kraków, to od wieków jedno z najważniejszych miast w Polsce. Ale nie zawsze znajdował się w kręgu wpływów polskich władców. O tym jak to się zmieniało i co – poza…

2025-05-20 | Tomasz Świątkowski | 4 minuty

Hanwha Systems i BAE Systems zbudują satelitę rozpoznawczego nowej generacji

Południowokoreańska spółka Hanwha Systems (część grupy Hanwha) podpisała protokołu ustaleń (Memorandum of Understandings, MoU) z brytyjską BAE Systems w celu wspólnego opracowania…

2025-06-10 | Redakcja | 2 minuty

Czeska URC Systems dostarczy system zakłócania nawigacji satelitarnej Heliotrop

Agencja Uzbrojenia wybrała ofertę czeskiej spółki URC Systems na dostawę zestawów do zakłócania systemów nawigacji satelitarnej o kryptonimie Heliotrop.

2025-06-05 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Izrael przekazał Ukrainie zestawy Patriot

Ambasador Izraela w Kijowie Michael Brodsky potwierdził w wywiadzie na kanale YouTube dziennikarki Mariji Dowbenko, że państwo żydowskie przekazało walczącej Ukrainie zestawy wycofanego systemu…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Malezji z czołgami PT-91M Pendekar w tle

Prezydent Andrzej Duda z Małżonką Agatą Kornhauser-Dudą rozpoczęli oficjalną wizytę w Malezji. Wśród tematów rozmów będzie współpraca przemysłów obronnych obu państw w kontekście…

2025-06-09 | Redakcja | 5 minut

MINERVA: Włochy zainteresowane lotniskowcem o napędzie nuklearnym

Szefa sztabu Marynarki Wojennej Włoch adm. Enrico Credendino ujawnił, że w ramach planów rozwoju sił morskich do 2040, rozważane jest pozyskanie lotniskowca o napędzie…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 5 minut

Niemieckie A400M otrzymają zestawy samoobrony DIRCM

Niemiecki Urząd do spraw zakupów obronnych Bundeswehry BAAINBw udzielił zamówienia europejskiej spółce Airbus Defence and Space na integrację systemów samoobrony DIRCM izraelskiej…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Hełmy Busch AMP-1X dla FBI

Niemiecki hełm Busch AMP-1X wybrany przez FBI dla funkcjonariuszy Departamentu Sprawiedliwości USA (DOJ).

2025-06-10 | Dariusz Borkowski | 6 minut

Galvion dostarczy do FBI hełmy balistyczne Hellbender FE

Spółka Galvion ogłosiła otrzymanie kontraktu od Federalnego Biura Śledczego (FBI) na dostawy hełmów balistycznych Galvion Hellbender Federal Edition (FE) (wcześniej znanych jako…

2025-06-09 | Redakcja | 4 minuty

MINERVA: Włochy zainteresowane lotniskowcem o napędzie nuklearnym

Szefa sztabu Marynarki Wojennej Włoch adm. Enrico Credendino ujawnił, że w ramach planów rozwoju sił morskich do 2040, rozważane jest pozyskanie lotniskowca o napędzie…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 5 minut

Agencja Uzbrojenia podpisała porozumienie grantowe w programie EDIRPA

Agencja Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej porozumienie grantowe w sprawie przyznania Polsce środków finansowych w ramach europejskiego programu wspólnych zakupów wojskowych EDIRPA.

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 3 minuty

MINERVA: Włochy zainteresowane lotniskowcem o napędzie nuklearnym

Szefa sztabu Marynarki Wojennej Włoch adm. Enrico Credendino ujawnił, że w ramach planów rozwoju sił morskich do 2040, rozważane jest pozyskanie lotniskowca o napędzie…

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 5 minut

Agencja Uzbrojenia podpisała porozumienie grantowe w programie EDIRPA

Agencja Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej porozumienie grantowe w sprawie przyznania Polsce środków finansowych w ramach europejskiego programu wspólnych zakupów wojskowych EDIRPA.

2025-06-10 | Rafał Muczyński | 3 minuty

III Międzynarodowa Konferencja „Women of NATO”

Ponad 300 uczestników spotkało się 7 czerwca w Ciechanowie na III Międzynarodowej Konferencji „Women of NATO”, organizowanej przez 5. Mazowiecką Brygadę Obrony Terytorialnej. Wydarzenie…

2025-06-09 | Redakcja | 5 minut

Śmigłowcowa amunicja krążąca UVision Hero-120

Izraelska spółka UVision Air zaprezentuje na nadchodzącej międzynarodowej wystawie lotniczej Paris Air Show 2025, koncepcję wystrzeliwanej ze śmigłowców amunicji krążącej Hero-120.

2025-06-09 | Rafał Muczyński | 3 minuty
Shooting

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Streamlight TLR-7 HL-X – świetlny bagnet dla twojej broni

Nie taki diabeł straszny, jak go oświetlisz, a już na pewno w blasku łatwiej go zneutralizować. Latarka na broń to właściwie must have dla profesjonalistów, ale też…

2025-06-09 | Anna Mielczarek | 6 minut

Streamlight TLR-7 HL-X – świetlny bagnet dla twojej broni

Nie taki diabeł straszny, jak go oświetlisz, a już na pewno w blasku łatwiej go zneutralizować. Latarka na broń to właściwie must have dla profesjonalistów, ale też…

2025-06-09 | Anna Mielczarek | 6 minut

Naftochem – polskie preparaty do broni wchodzą na rynek

Spółka Naftochem świętuje jubileusz 60 lat działalności na rynku wprowadzeniem do dystrybucji linii preparatów do broni: Akorinall NX, Antykall N oraz Cleanall. Preparaty powstały…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Czerwcowa dostawa w RP Arms – nowości dużego kalibru

W połowie czerwca do RP Arms dotrze kolejna dostawa broni. Oprócz marek Ruger oraz Marlin, w dostawie znajdą się również liczne modele pistoletów Desert…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 14 minut

Karabiny Anschütz limitowanej edycji dostępne w Incorsa

Incorsa, oficjalny dystrybutor Anschütz, wprowadza do oferty dwa karabiny powtarzalne linii APR (Anschütz Precision Rifle) limitowanej edycji – 1782 APR  (.308…

2025-06-05 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Strzelectwo od podstaw cz. 3 – Od egzaminu po WPA

Egzamin na patent strzelecki mamy już za sobą? Świetnie, ale droga do pozwolenia na broń jest długa. Biorąc pod uwagę czas, wysiłek i poniesione koszty, nie jesteśmy jeszcze…

2025-04-30 | Tomasz Karasiński | 21 minut

UF PRO wprowadza do oferty pasy Waist/Flex

UF PRO, słoweński producent odzieży dla profesjonalistów wchodzący w skład Mehler Systems, wprowadza do oferty nowe akcesorium – minimalistyczny pas Waist/Flex, który dzięki…

2025-06-06 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Strzelectwo od podstaw, cz. 4 – Wniosek o pozwolenie i plan B

W poprzedniej części cyklu „Strzelectwo od podstaw” skupiłem się na gromadzeniu dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku o pozwolenie na broń, więc teraz pora na kolejny etap – wizytę…

2025-06-09 | Tomasz Karasiński | 23 minuty

Minister Sportu i Turystyki uchyla uchwałę PZSS

Minister Sportu i Turystyki Sławomir Nitras uchylił uchwałę Zarządu Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego 27/2025 z dnia 26 marca 2025 roku w sprawie wprowadzenia…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

SprawdzaMY za zaświadczeniem do nabycia broni w mObywatel

Zespół SprawdzaMY, założony przez Rafała Brzoskę, zgłosił kolejny pomysł w najnowszym pakiecie usprawnień – wprowadzenie zaświadczenia upoważniajacego do nabycia broni do aplikacji mObywatel.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Streamlight TLR-7 HL-X – świetlny bagnet dla twojej broni

Nie taki diabeł straszny, jak go oświetlisz, a już na pewno w blasku łatwiej go zneutralizować. Latarka na broń to właściwie must have dla profesjonalistów, ale też…

2025-06-09 | Anna Mielczarek | 6 minut

Kamizelka ratownika, która chroni – BC Arms Archangel

Kamizelka ratownika Archangel to efekt współpracy firm Currahee oraz BC Arms. Powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku w zakresie ochrony osobistej zespołów ratownictwa medycznego. Na papierze…

2025-05-16 | Mariusz Rams | 7 minut

Relacja z Kaliber Shooting Festival 2025

W dniach 17-18 maja na strzelnicy Bellona w Maryninie odbyła się impreza Kaliber Shooting Festival 2025. Dla amatorów broni palnej i osób mocno wkręconych…

2025-06-03 | Tomasz Karasiński | 15 minut

Delta Long Range Weekend 2025 za nami

10 i 11 maja br. na poligonie Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia w podwarszawskiej Zielonce odbyła się kolejna edycja Delta Long Range Weekend. To impreza, która zyskała…

2025-05-15 | Grzegorz Sobczak | 5 minut
Adventure

Recenzja systemu oświetlania Wisport Sunfibre

Widoczność na drodze jest motywem przewodnim niezliczonych kampanii informacyjnych. Zwłaszcza kiedy napotkamy niespodziewane trudności, takie jak mgła, śnieżyca czy deszcz, ryzyko wypadków…

2025-06-06 | Natalia Kozłowska | 1 minut

Recenzja Ruike LD51-B – Scyzoryk prawie idealny

W branży kieszonkowych narzędzi największy udział należy się nożom składanym czołowych marek, wykonanych z kosmicznie drogiej stali. Klasyczne scyzoryki, narzędzia wielofunkcyjne, znak…

2025-05-26 | Michał Ihnatów | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk,…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe.…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Lynx Custom Knives – masywny taktyk z polskiej stajni

Czasem trafia w ręce coś, co od razu zdradza, że nie powstało na taśmie produkcyjnej. Nie przez przypadek, nie bo się sprzeda, tylko dlatego, że ktoś po drugiej stronie blachy i szlifierki…

2025-05-13 | Mateusz Sułek | 1 minut

Torba Helikon-Tex Field Tote już dostępna!

Nowości z Enforce Tac 2025 stopniowo pojawią się w ofercie Helikon-Tex. Field Tote to torba z linii Urban, która łączy cywilny styl z militarnym zacięciem.

2025-05-08 | Michał Ihnatów | 1 minut

Koszula hawajska od Helikon-Tex już w sklepach

Do dystrybucji trafia kolejna nowość Helikon-Tex z Enforce Tac 2025. Koszule hawajskie łączą klasyczny, tropikalny styl z militarnymi akcentami wplecionymi we wzór.

2025-05-15 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Tracer — anorak zamiast bluzy mundurowej?

Kurtka Tracer to kolejny anorak (czy też kangurka) od Helikon-Tex. Od pozostałych różni się tym, że należy do linii Patrol i zaprojektowany został do użytku wojskowego — dlatego też…

2025-04-11 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

„Zabić Ukrainę. Alfabet rosyjskiej agresji” – wojna oczami reportera

Marcin Ogdowski to jeden z najbardziej cenionych polskich korespondentów wojennych, znany z bezkompromisowych, rzetelnych i często brutalnie szczerych relacji z frontów wojennych. Jego najnowsza książka,…

2025-02-18 | Mateusz Sułek | 1 minut

Między historią a fikcją – czy warto przeczytać „Wojnę Wschodnią. Kroniki”?

Co by było, gdyby zimna wojna przerodziła się w otwarty konflikt zbrojny?
Piotr Langenfeld w swojej książce „Wojna Wschodnia. Kroniki” zabiera nas do alternatywnej wersji historii…

2025-02-14 | Mateusz Sułek | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji,…

2024-11-07 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Testy naziemne nowych silników T901 z UH-60M Black Hawk

Amerykańska spółka Sikorsky Aircraft Corp. (część Lockheed Martin) rozpoczęła testy naziemne nowych silników turbowałowych General Electric T901-GE-900 zintegrowanych ze śmigłowcem wielozadaniowym UH-60M Black Hawk.

W środę, 29 stycznia 2025, amerykańska spółka Sikorsky Aircraft Corp. (część Lockheed Martin) poinformowała, że rozpoczęła testy naziemne nowych silników turbowałowych General Electric T901-GE-900 (oznaczenie producenta: GE3000), zintegrowanych ze śmigłowcem wielozadaniowym UH-60M Black Hawk. Nowy silnik będzie będzie następcą serii T700-701C w ramach programu ITEP (Improved Turbine Engine Program).

Zdjęcia: Lockheed Martin

Podczas testu dokonano rozruchu obu silników T901-GE-900 na biegu jałowym bez połączenia z przekładnią i ze zwolnionym hamulcem wirnika, co nadzorował połączony zespół testowy US Army i przemysłu, a na pokładzie śmigłowca obecni byli piloci US Army i Sikorsky. Zweryfikowano funkcjonalność systemu, stan silników i konfigurację testową. Zespół teraz weryfikuje, czy wszystkie krytyczne systemy, w tym układy paliwowe, elektryczne, hydrauliczne i sterowania lotem, działają zgodnie z oczekiwaniami (Sikorsky zaprezentuje USMC system autonomicznego lotu MATRIX).

Żołnierze będą polegać na śmigłowcach Black Hawk jeszcze długo w przyszłości, a dzisiejsze ulepszenia śmigłowców będą przynosić korzyści przez dziesięciolecia, umożliwiając nowe misje, takie jak bezzałogowce Air-Launched-Effects — powiedział Hamid Salim, wiceprezes działu Army and Air Force Systems w Sikorsky. Zmodernizowana flota Black Hawk stworzy nowe możliwości operacyjne dla US Army poprzez rozszerzenie możliwości sprawdzonej, wystawionej na próbę floty, aby mogła podróżować dalej przy mniejszej ilości paliwa i z większą liczbą żołnierzy i ładunków.

Odbiór silników na testy został zatwierdzony 27 czerwca 2024 o czym informował producent, spółka GE Aerospace. Zostały przekazane na terenie zakładów Sikorsky Development Flight Center w West Palm Beach na Florydzie.

Wcześniej, w październiku 2023 GE Aviation przekazała pierwsze dwa silniki w konfiguracji prototypowej. W kwietniu 2024 jeden z nich został zintegrowany z prototypem śmigłowców rozpoznawczo-uderzeniowego Sikorsky Raider X, opracowanego dla programu FARA (Future Attack Reconnaissance Aircraft), co zakończono rozruchem. Dzięki temu uzyskano niezbędne dane i informacje przed integracją ze wspomnianymi śmigłowcami UH-60M (jak i UH-60V), oraz uderzeniowymi AH-64E Apache Guardian. Przy czym warto mieć na uwadze, że w lutym 2024 US Army anulowała dalszy rozwój programu FARA.

T901 będzie silnikiem uniwersalnym i trafi również, na drodze modernizacji, także w dalszej kolejności do nowych zmiennowirnikowców Bell V-280 Valor, wybranych w programie FLRAA (Future Long Range Assault Aircraft), który jest częścią FVL-M (Future Vertical Lift – Medium), na następcę Black Hawka.

T901-GE-900

Nowy napęd ma gwarantować o 50% więcej mocy wyjściowej (3000 KM), 25% mniejsze zużycie paliwa i 20% wyższą trwałość użytkową, niż dotychczasowy silnik T700. Program ITEP był wcześniej znany pod nazwą Advanced Affordable Turbine Engine (AATE), realizowanym od 2009. Miał na celu zwiększenie promienia działania śmigłowców US Army do 500 km.

W 2016 Dowództwo Zamówień US Army (Army Contracting Command, ACC) przyznało spółce GE Aviation (obecnie Aerospace) kontrakt w wysokości 102 mln USD (wówczas 403,39 mln zł) na realizację 24-miesięcznej fazy wstępnego przeglądu projektu (Preliminary Design Review, PDR). Silnik testowy zbudowano w 2016. Był testowany do października 2017.

Oferta GE Aviation została wybrana do fazy produkcyjno-inżynieryjnej (Engineering & Manufacturing Development, EMD) 1 lutego 2019 otrzymując 517 mln USD (wówczas 2,045 mld zł) na budowę silników z terminem do sierpnia 2024, zanim rozpocznie się produkcja seryjna. Pokonała kontrofertę spółki joint venture Advanced Turbine Engine Company (ATEC), którą utworzyły Honeywell Aerospace oraz Pratt & Whitney Military Engines. ATEC oferowała silnik HPW3000, który otrzymał oznaczenie US Army jako T900.

Od 2009 GE zainwestowała w rozwój wszystkich technologii dla nowej jednostki napędowej około 9 mld USD (wówczas 35,59 mld zł) oraz dodatkowe ponad 300 mln USD (wówczas 1,186 mld zł) w celu opracowania i przetestowania technologii specyficznych dla wałów turbosprężarek. Ponadto w ciągu ponad dekady spółka zainwestowała w swój łańcuch dostaw ponad 10 mld USD (wówczas 39,55 mld zł), w tym osiem nowych obiektów, dziesięć działek pod infrastrukturę i 1,5 mln m kw. nowej powierzchni produkcyjnej. Produkcja i montaż wszystkich komponentów silników będą odbywać się w zakładach GE Aerospace i jej poddostawców w Lynn (Massachusetts), Auburn i Huntsville (Alabama), Norwich (Connecticut), Newark (Delaware), Loves Park (Illinois), Jacksonville (Floryda) Madisonville (Kentucky), Grand Rapids i Muskegon (Michigan), Hooksett (New Hampshire), Asheville (Karolina Północna) West Chester, Evendale i Dayton (Ohio) oraz Rutland (Vermont).

W projekcie nowego silnika zachowano pojedynczą komorę spalania z T700, wykonaną z kompozytów z matrycą ceramiczną (CMC), znanych z silników turbowentylatorowych CFM International LEAP i GE9X. Komponenty są wytwarzane metodą przyrostową, co redukuje masę i minimalizuje liczbę mocowań, dzięki czemu zachowują one bardziej aerodynamiczne kształty dla wyższej wydajności, niezawodności i trwałości. Elementy CMC wymagają także mniejszego chłodzenia.

Źródło: Lockheed Martin
X