Dodatkowe E-11A BACN dla USAF

1 czerwca Air Force Life Cycle Management Center (AFLCMC) Dowództwa Logistycznego Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych (Air Force Materiel Command, AFMC) z bazy lotniczej Hanscom w Massachusetts podpisało umowę o wartości 464 851 645 USD (1,71 mld zł) ze spółką Learjet Inc. na dostawę maksymalnie sześciu płatowców Bombardier Global 6000, które zostaną zabudowane w samoloty powietrznego terminalu komunikacyjnego pola walki E-11A BACN (Battlefield Airborne Communications Node).

Departament Obrony USA zamówił sześć płatowców Bombardier Global 6000, które zostaną zabudowane jako samoloty powietrznego terminalu komunikacyjnego pola walki E-11A BACN / Zdjęcie: USAF

Zawarta umowa przewiduje dostawę pierwszego egzemplarza za równowartość 70 mln USD (257,69 mln zł) w ramach budżetu na rok fiskalny 2021 (pierwotnie planowano zawarcie umowy w marcu i dostawę już w czerwcu). Prace będą realizowane w Wichita w Kansas, gdzie należąca do kanadyjskiej spółki Bombardier, Learjet zajmuje się konwersją cywilnych samolotów dyspozycyjnych na wersje zmilitaryzowane i wyspecjalizowane. Termin obowiązywania całej umowy minie w maju 2026.

Plany zakupu pierwszego z sześciu samolotów AFLCMC upubliczniło 5 lutego br., przy okazji przyznania 21 stycznia kontraktu o wartości 3,6 mld USD (13,25 mld zł) dla spółki Northrop Grumman (głównego wykonawcy zabudowy specjalistycznej) na wsparcie operacyjne i techniczne floty samolotów BACN, złożonych z trzech załogowych E-11A o nr seryjnych 11-9001, 11-9335 i 12-9506 (czwarty o nr seryjnym 11-9358 został utracony w katastrofie 27 stycznia 2020 w afgańskim w dystrykcie Dih Yak w prowincji Ghazni) i czterech bezzałogowych EQ-4B Global Hawk. Styczniowa umowa obejmuje także zabudowę specjalistyczną dla kolejnych samolotów.

Zakup sześciu E-11A jest podyktowany planami wycofania wszystkich EQ-4B, w związku z wprowadzeniem w dalszej perspektywie nowego przekaźnika wymiany danych o kryptonimie gatewayONE w ramach rozproszonego systemu dowodzenia polem walki ABMS (Advanced Battle Management System) (GatewayONE przesyła dane pomiędzy F-22 i F-35).

Opis

System BACN był testowany w latach 2005-2008 na pokładach dwóch należących do agencji kosmicznej NASA samolotów WB-57F Canberra, następnie na zmodyfikowanym samolocie Bombardier BD-700 Global 5000, który otrzymał wówczas oznaczenie RC-700A. Ostatecznie ten drugi otrzymał nowe oznaczenie E-11A. Początkowo złożono zamówienie na dwa E-11A i dwa EQ-4B. Następnie zakupiono kolejne statki powietrzne. Pierwszy E-11A został przebazowany do Kandaharu w październiku 2008 w ramach 430. Ekspedycyjnej Eskadry Walki Elektronicznej (430th Expeditionary Electronic Combat Squadron).

Nowe oznaczenia dla obu typów statków powietrznych formalnie wprowadzono w 2011. 20 sierpnia 2011 również w Afganistanie rozbił się EQ-4B, dlatego też zamówiono dodatkowy samolot, który został dostarczony w lipcu 2018. Do 2017 flota tylko samych E-11A wykonała 10 tysięcy misji operacyjnych – są kluczowe podczas realizacji operacji powietrze-ziemia przez siły koalicyjne. W październiku 2020 samoloty zostały z niejasnych przyczyn przeniesione do bazy lotniczej Al Dhafra w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Samoloty regularnie wracają do USA, gdzie przechodzą przeglądy i ewentualne naprawy (Kolejny Global Hawk dostarczony USAF).

Powietrzny terminal komunikacyjny pola walki (BACN) wykorzystuje protokół internetowy (IP) i pozwala na łączność pomiędzy wojskowymi i cywilnymi systemami komunikacyjnymi. Dzięki temu żołnierze mogą np. połączyć się z sieciami wojskowymi za pomocą cywilnych telefonów komórkowych. BACN pozwala na łączenie różnych częstotliwości radiowych i łączy przesyłu danych, takich jak VHF-FM, VHF-AM, UHF-AM, UHF SATCOM, SINCGARS, HAVE QUICK I/II, DAMA, EPLRS, SADL, Link 11/16/22, TTL, TDCL, CLIP czy Northrop Grumman 802.11b JXF.