GBU-57A/B MOP (Massive Ordnance Penetrator), znana jako niszczyciel bunkrów (ang. bunker buster) to amerykańska bomba penetrująca zaprojektowana do niszczenia silnie ufortyfikowanych, głęboko położonych celów, takich jak podziemne bunkry, instalacje nuklearne czy centra dowodzenia. Prace nad bombą rozpoczęły się na początku XXI wieku w odpowiedzi na doświadczenia z wojny w Iraku (2003), gdzie bomby takie jak GBU-28 okazały się niewystarczające do niszczenia głębokich celów.
Makieta GBU-57A/B MOP w symulatorze komory bombowej samolotu B-2A Spirit / Zdjęcie: USAF
W 2002 Northrop Grumman i Lockheed Martin rozpoczęły prace nad bombą o masie 13 600 kg, nazwaną Big BLU. Projekt napotkał trudności, ale został wznowiony w 2004 pod auspicjami Defense Threat Reduction Agency (DTRA). Pierwsze testy przeprowadzono w 2007 w tunelu na poligonie White Sands Missile Range. W latach 2008–2010 wykonano zrzuty próbne z B-52H Stratofortress, a od 2009 testowano integrację z B-2A Spirit. Bomba weszła do służby w 2011.
Program finansowała DTRA, a w 2009 Kongres przyspieszył jego realizację. W 2011 koszt jednostkowy wynosił ok. 3,5 mln USD. W 2012 zainwestowano 82 mln USD w zwiększenie penetracji bomby. Do 2015 wyprodukowano co najmniej 20 bomb, w 2018 zakończono czwartą modernizację, a w 2019 zamówiono kolejne egzemplarze.
Testowy zrzut z B-52H Stratofortress w 2009 / Zdjęcie: USAF
GBU-57A/B MOP ma masę ok. 12 304 kg, długość 6,2 m i średnicę 0,8 m. Przenosi głowicę bojową BLU-127 o masie 2423,5 kg (w tym 2083 kg AFX-757 i 340,5 kg PBXN-114, czyli mieszanki HMX z proszkiem aluminiowym).
Korpus ze stopu stali o wysokiej wytrzymałości stanowi 80% masy całkowitej bomby. System naprowadzania zapewnia sygnał GPS GNSS, wspomagany nawigacją inercyjną, co skutkuje celnością rzędu kilku metrów. Stabilizację i korektę trajektorii zrzutu zapewniają kratowe stery.
Bombę wyposażono w programowalny zapalnik LPSF (Large Penetrator Smart Fuze) z opóźnieniem czasowym i głębokościowym. GBU-57A/B MOP może penetrować do 61 m betonu o wytrzymałości 34 MPa, do 8 m betonu o wytrzymałości 69 MPa lub do 40-100 m litej skały.
Testowy zrzut z B-2A Spirit / Zdjęcie: USAF
Jedynym certyfikowanym nosicielem jest bombowiec strategiczny Northrop Grumman B-2A Spirit, który może przenieść dwie bomby jednocześnie, choć jak wspomniano była też testowana na B-52H Stratofortress. W przyszłości nosicielem bomby ma być B-21A Raider.
Debiut bojowy nastąpił 22 czerwca br. Podczas operacji Midnight Hammer, gdy siedem B-2A zrzuciło łącznie 14 bomb na cele nuklearne w Iranie, w tym 12 na Ośrodek Nuklearny Szahida Alego Mohammadiego w Fordow oraz 2 na Ośrodek Nuklearny Szahida Ahamadiego Roszana w Natanz (wcześniejsze doniesienia o użyciu przeciwko proirańskim Huti nie zostały potwierdzone).
GBU-57A/B MOP to najpotężniejsza konwencjonalna bomba penetrująca w amerykańskim arsenale, kluczowa dla niszczenia strategicznych celów podziemnych. Warto w tym miejscu dodać, że jest ona często mylona z bombą paliwowo-powietrzną GBU-43/B MOAB (Massive Ordnance Air Blast), która służy jednak do rażenia celów powierzchniowych. Ma ona 9190 mm długości, 1028 mm średnicy, 9850 kg masy całkowitej, z czego 8482 kg to głowica bojowa H-6 elaborowana tritonalem – mieszaniną w 80% trotylu i 20% sproszkowanego aluminium, charakteryzująca się ekwiwalentem mocy wybuchu 11 ton TNT. Po raz pierwszy GBU-43/B została użyta 13 kwietnia 2017 w dystrykcie Achin w prowincji Nangarhar we wschodnim Afganistanie.