We wtorek, 30 maja br., Dowództwo Indo-Pacyficzne Stanów Zjednoczonych (USINDOPACOM) poinformowało w komunikacie prasowym, że chiński samolot wielozadaniowy Shenyang J-16 przeleciał niebezpiecznie blisko samolotu rozpoznawczego Boeing RC-135 (nie ujawniono wersji). Opublikowano nagranie wideo z incydentu nad Morzem Południowochińskim, który miał miejsce w ubiegły piątek, 26 maja br.
Zdjęcie: USINDOPACOM
Jak czytamy w komunikacie, pilot samolotu J-16 Sił Powietrznych Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej (PLAAF) wykonał niepotrzebnie agresywny manewr podczas przechwytywania samolotu RC-135 amerykańskich wojsk lotniczych (US Air Force, USAF). Chiński samolot wykonał manewr bezpośrednio przed nosem RC-135, wywołując turbulencje na trasie jego przelotu. RC-135 przeprowadzał bezpieczne i rutynowe operacje nad Morzem Południowochińskim w międzynarodowej przestrzeni powietrznej, zgodnie z prawem międzynarodowym.
Jak czytamy dalej, Stany Zjednoczone będą nadal latać, żeglować i działać – bezpiecznie i odpowiedzialnie – wszędzie tam, gdzie zezwala na to prawo międzynarodowe, a amerykańskie jednostki podległe pod USINDOPACOM będą nadal latać w międzynarodowej przestrzeni powietrznej z należytym uwzględnieniem bezpieczeństwa wszystkich statków powietrznych na mocy prawa międzynarodowego. Strona amerykańska oczekuje tego samego od wszystkim państwa leżących nad Oceanem Spokojnym, w tym Chińskiej Republiki Ludowej.
Wideo: USINDOPACOM
Analiza
Zgodnie z dostępnymi informacjami na komercyjnych mapach z ruchem lotniczym ADS-B Exchange, w dzień incydentu, 26 maja br. w rejonie Morza Południowochińskiego znajdowały się dwa amerykańskie samoloty rozpoznawcze rodziny C-135, a mianowicie zwiadu radioelektronicznego RC-135V Rivet Joint o nr seryjnym 64-14841 oraz powietrzny tankowiec KC-135T Stratotanker o nr seryjnym 59-1462 i sygnale wywoławczym PEARL70. Nie ulega wątpliwości, iż uczestnikiem incydentu był ten pierwszy.
🇺🇸Boeing RC-135V Rivet Joint
🇺🇸Boeing KC-135T Stratotanker pic.twitter.com/uKwul2F8tZ— 360°Radar (@wipljw) May 26, 2023
Z informacji z transponderów amerykańskich samolotów wynika również, że RC-135V znajdował się w odległości ok. 80 mil morskich (148 km) od chińskiego wybrzeża o godz. 5.00 czasu ZULU (UTC), gdy został przechwycony przez J-16.
J-16 to dwumiejscowy samolot wielozadaniowy (odpowiednik rosyjskiego Su-30), który powstał na bazie J-11 (w kodzie NATO Flanker-L), będącego w istocie kopią rosyjskiego Su-27 (Nowy chiński samolot walki radioelektronicznej J-16D).
Notice the video shakes as the J-16 crosses the nose possibly indicating that the RC-135V encountered wake turbulence from the J-16. It also looks like the J-16 released some flares at the the end of the video. After refueling with PEARL70 (KC-135) It looks like the RC-135V got… pic.twitter.com/BRxhfyQbcZ
— Thenewarea51 (@thenewarea51) May 30, 2023
Sprawca incydentu został prawdopodobnie zarejestrowany przez Ministerstwo Obrony Republiki Chińskiej (Tajwanu), które publikuje regularne informacje o ewentualnych naruszeniach tajwańskiej strefy identyfikacji obrony powietrznej (Taiwan Air Defense Identification Zone, TADIZ) przez chińskie lotnictwo wojskowe, zarówno sił powietrznych, jak i marynarki wojennej.
The Taiwanese Ministry of Defense released a graphic showing a single J-16 detected on the day of the intercept (May 26th). The small flight path is in the area the RC-135 was operating, which could be the same one seen in the footage from the Rivet Joint's cockpit. https://t.co/OfbDykmj66 pic.twitter.com/29KRmC1ejM
— IntelWalrus (@IntelWalrus) May 30, 2023
Najnowszy incydent nie był w istocie tak groźny, jak ten z 19 maja 2017, gdy jedyny w swoim rodzaju samolot rozpoznania pogody i wykrywania skażeń radioaktywnych Boeing WC-135W Constant Phoenix o nr seryjnym 61-2667 został przechwycony przez dwa chińskie Su-30MKK, z których jeden wykonał potencjalnie niebezpieczny lot odwrócony nad Amerykanami.
Poważnym zgrzytem międzynarodowym zakończył się incydent z samolotem zwiadu/walki radioelektronicznej EP-3E Aries II amerykańskiej US Navy. 1 kwietnia 2001 jeden z dwóch chińskich samolotów przechwytujących Shenyang J-8II zderzył się z rzeczonym EP-3E, doprowadzając do zniszczenia siebie oraz awaryjnego lądowania uszkodzonego amerykańskiego samolotu na chińskiej wyspie Hajnan. 24-osobowa załoga EP-8E była przetrzymywana w Chinach przez 10 dni.
Wcześniej w tym roku, Rosjanie doprowadzili do katastrofy amerykańskiego bojowego bezzałogowca MQ-9A Reaper. 14 marca br. Dowództwo Europejskie Stanów Zjednoczonych (US European Command, EUCOM) informowało, że nad Morzem Czarnym rosyjski samolot przewagi powietrznej Su-27SM zderzył się bezpilotowcem, który został zmuszony do rozbicia w akwenie.