Zgoda USA na samoloty do Finlandii

9 października amerykańska Agencja Współpracy Obronnej (DSCA, Defense Security Cooperation Agency) poinformowała o zgodach Departamentu Stanu USA na ewentualną sprzedaż do Finlandii 64 samolotów wielozadaniowych F-35A Lightning lub łącznie 72 F/A-18E/F Super Hornet wraz z samolotami walki radioelektronicznej EA-18G Growler. Samoloty zostały zaoferowane w ramach fińskiego programu HX, który ma wyłonić następcę 62 F/A-18 Hornet. Wśród kontroferentów są Eurofighter Typhoon, Dassault Rafale i Saab JAS 39E/F Gripen wraz z samolotami wczesnego ostrzegania i dowodzenia GlobalEye. Wybór oferty ma nastąpić do końca roku fiskalnego 2021.

F-35A Lightning
Rząd w Helsinkach zwrócił się do administracji amerykańskiej o przeprowadzenie wyceny pakietu, złożonego z 64 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II, wraz z 66 silnikami F135-PW-100, systemy dowodzenia, kontroli i komunikacji, komputery pokładowe, systemy nawigacji i identyfikacji, globalny system wsparcia autonomicznej logistyki (ALGS), globalny system informatyczny autonomicznej logistyki ODIN (co ciekawe Finlandia może być pierwszym użytkownikiem eksportowym tego systemu – przyp. red), możliwość integracji uzbrojenia i inne podsystemy, wyrzutnie flar, usługi centrum przeprogramowania, usługi z zakresu rozwoju i integracji oprogramowania, wsparcie transportowe i tankowania w powietrzu, części zamienne i naprawcze, szkolenie personelu, dokumentacje techniczne, wsparcie techniczne i logistyczne (F-35: ODIN zastąpi ALIS, 2020-01-19).

W ramach pakietu uzbrojenia Finowie wnioskowali o 500 bomb GBU-53/B SDB II, 150 pocisków rakietowych AIM-9X Block II Sidewinder, 100 pocisków szybujących AGM-154C-1 JSOW-C1, 200 pocisków manewrujących AGM-158B-2 JASSM-ER, 120 korpusów bomb ogólnego przeznaczenia BLU-117, 32 korpusy bomby ogólnego przeznaczenia BLU-109, 150 korpusów bomb ogólnego przeznaczenia BLU-111, 30 zestawów naprowadzania KMU-557 do GBU-31 JDAM, 120 zestawów naprowadzania KMU-556 do GBU-31 JDAM, 150 zestawów naprowadzania KMU-572 do GBU-38/54 JDAM, 300 zapalników FMU-139D/B, a także pociski i bomby szkolne oraz testowe. Całość została wyceniona a 12,5 mld USD (47,39 mld zł). Głównymi wykonawcami ewentualnej umowy będą Lockheed Martin, Pratt & Whitney Military Engines, Boeing i Raytheon Missiles and Defense.

F/A-18E/F Super Hornet i EA-18G Growler
Tego samego dnia pojawiła się zgoda na sprzedaż 50 jednomiejscowych samolotów wielozadaniowych F/A-18E, 8 dwumiejscowych samolotów szkolno-bojowych F/A-18F, 14 dwumiejscowych samolotów walki radioelektronicznej EA-18G Growler, 166 silników F414-GE-400, 72 radary AN/APG-79 AESA, 32 zaawansowane zasobniki celownicze w podczerwieni ATFLIR, 32 zasobniki celownicze Sniper, 14 zasobników Advanced Electronic Attack Kit dla EA-18G, 65 dbiorników systemu ostrzegania przed opromieniowaniem wiązką radaru AN/ALR-67(V)3, 65 zestawów zintegrowanego układu samoobrony AN/ALQ-214 IDECM, 74 zestawy wielofunkcyjnych terminali do transmisji danych standardu Link 16 z radiostacjami – MIDS JTRS (Multifunctional Information Distribution System Joint Tactical Radios), 89 nahełmowych wyświetlaczy JHMCS, 74 systemy celownicze AN/AYK-29 DTP-N, 25 czujników termolokacyjnych IRST oraz 8 zasobników walki elektronicznej nowej generacji pasma średniego AN/ALQ-239(V)1 NGJ-MB (Next Generation Jammer Mid-Band) – w przypadku tego ostatniego, Finlandia może być także pierwszym użytkownikiem eksportowym (Pierwszy lot Growlera z NGJ-MB, 2020-08-13).

Propozycja obejmuje także nieokreśloną liczbę gogli noktowizyjnych AN/AVS-9 i AN/AVS-11, zestawów wyrzutników flar i dipoli AN/ALE-47, radiostacji AN/ARC-210, transponderów AN/APX-111, holowanych na przewodzie światłowodowym celów pozornych AN/ALE-55 wraz w wyrzutniami LAU-115D/A, LAU-116B/A i LAU118A, zasobników celowniczych AN/AAQ-28(V) Litening, zestawów planowania misji JMPS z oprogramowaniem, zestawów nawigacji satelitarnej GPS, części zamiennych i naprawczych, a także wsparcie techniczne i logistyczne.

Pakiet uzbrojenia obejmuje z kolei 150 pocisków rakietowych AIM-9X Block II Sidewinder, 500 bomb GBU-53/B SDB II, 160 pocisków szybujących AGM-154C-1 JSOW, 200 pocisków manewrujących AGM-158B-2B JASSM ER, 120 bomb BLU-117B/B, 120 zestawów kierowania KMU-556F/B JDAM, 30 bomb BLU-109C/B, 30 zestawów kierowania KMU-557F/B JDAM, 2 bomby BLU-109 (D-1)/B, 102 bomby ogólnego przeznaczenia BLU-111B/B, 102 zestawy KMU-572F/B JDAM, 51 bomb ogólnego przeznaczenia BLU-110B/B, 50 zestawów kierowania KMU-559F/B i 300 zapalników FMU-139D/B, a także pociski i bomby szkolne i testowe, 58 działek lotniczych M61A2 Vulcan kal. 20 mm. Całość wyceniono na 14,7 mld USD (55,73 mld zł). Wykonawcami umowy, w przypadku jej zawarcia, będą Boeing, Northrop Grumman, Raytheon Company, Raytheon Missile Systems Company, General Electric oraz Lockheed Martin.

Warto nadmienić, że z uwagi na to, że wojska lotnicze Finlandii (Ilmavoimat) są użytkownikiem starszych F/A-18 Hornet, zgodnie z informacjami Boeinga, nowe samoloty będą mogły wykorzystywać około 60% istniejącej infrastruktury, dzięki czemu ostateczna wartość pakietu będzie dużo niższa. Analogiczna sytuacja jest w przypadku wyceny pakietu 40 F/A-18E/F dla Szwajcarii z 30 września br. (Zgoda na samoloty i rakiety dla Szwajcarii, 2020-10-01).

Warto dodać na koniec, że zgodnie z opublikowanym w drugiej połowie czerwca br. raportem dotyczącym audytów w ministerstwie obrony, na zakup samolotów w ramach programu HX, planowane jest przeznaczenie kwoty maksymalnie 9,3 mld EUR (41,59 mld zł) – w ubiegłym roku program szacowano na 11,4 mld EUR (50,98 mld zł). Jednak już we wrześniu br. zwiększono budżet do 10 mld EUR (44,72 mld zł). Obie oferty zatem przekraczają obecny budżet, ale ich ostateczna wartość, w toku negocjacji cenowych, powinna zmniejszyć się (Finlandia zwiększa budżet obronny o 54%, 2020-09-18; Audyt fińskiego programu HX, 2020-06-23; Fińskie próby HX Challenge, 2020-01-05).