Pierwszy zmodyfikowany samolot dowodzenia E-4B Nightwatch

4 marca amerykańskie Air Force Life Cycle Management Center (AFLCMC) z bazy lotniczej Wright-Patterson w Ohio poinformowało o odbiorze pierwszego zmodyfikowanego samolotu dowodzenia Boeing E-4B-BN Nightwatch (National Airborne Operations Center). Egzemplarz miał w ostatnim czasie rozpocząć próby z nowym i zmodernizowanym wyposażeniem łączności.

Zmodyfikowane zostały: system transmisji niskiej częstotliwości LFTS (Low Frequency Transmit System), złożony z wysuwanych kabli antenowych oraz zaawansowany system transmisji łączności prezydenckiej wysokiej częstotliwości APIP (Advanced Extremely High Frequency Presidential National Voice Conferencing), którego anteny są umieszczone na końcówkach skrzydeł i pionowego statecznika ogonowego. Prace przy LFTS wykonują spółki Boeing i Collins Aerospace, natomiast przy APIP – spółka Raytheon Technologies.

Wsparcie w zakresie ochrony kryptograficznej oraz oceny wydajności systemów zapewniły dyrektoriat AFPEO/C3I&N (Command, Control, Communication, Intelligence, and Networks Directorate), odpowiadający w AFLCMC za dowodzenie, łączność i wywiad, a także dyrektoriat NC3 (Nuclear Command, Control, and Communications Integration Directorate), wchodzący w skład Centrum Uzbrojenia Nuklearnego Sił Powietrznych USA (Air Force Nuclear Weapons Center) z bazy lotniczej Eglin na Florydzie.

Trzy pozostałe samoloty E-4B-BN zostaną zmodyfikowane pod tym samym kątem w ciągu najbliższych kilku lat podczas ich zaplanowanych prac konserwacyjnych, dzięki czemu zmaksymalizowana zostanie dostępność floty samolotów do realizacji operacji w tym czasie.

Analiza
Flota E-4B-BN składa się z egzemplarzy o numerach rejestracyjnych 73-1676 (nr konstrukcyjny 20682/202), 73-1677 (20683/204), 74-0787 (20684/232) oraz 75-0125 (20949/257). Wszystkie są przydzielone do 1. Eskadry Dowodzenia i Kontroli (1st Airborne Command Control Squadron; ACCS), wchodzącej w skład 595. Grupy Dowodzenia i Kontroli (595th Command and Control Group) w bazie lotniczej Offut w Nebrasce. Warto przypomnieć, że 17 czerwca 2017 dwa samoloty E-4B-BN zostały uszkodzone w wyniku przejścia trąby powietrznej przez bazę Offut. Na początku marca 2018 poinformowano, że łączne starty wyniosły 20 mln USD, obejmując także uszkodzenia 32 dachów i ośmiu innych samolotów. Naprawa samych Nightwatch kosztowała 8,3 mln USD i trwała 11 tygodni.

E-4B-BN zostały zbudowane w oparciu o szerokokadłubowe, dalekodystansowe pasażerskie Boeingi 747-200B i pełnią rolę samolotów dowodzenia dla najwyższych dowódców politycznych i wojskowych na wypadek konfliktu zbrojnego, w tym z użyciem broni nuklearnej (stąd potoczne określenie Doomsday Plane – samolot dnia zagłady). Rosyjskim odpowiednikiem tych samolotów są, także zmodernizowane w ostatnim czasie, trzy Ił-80 (znane jako Ił-86WPK) i jeden Ił-82 (Ił-76WKP wersja 65S lub Ił-76SK) (Rosja: Strategiczny samolot dowodzenia ofiarą złodziei, 2020-12-09; Ił-80 i Ił-82 zmodernizowane, 2019-06-03).

E-4B-BN zostały wyposażone w ok. 60 anten zewnętrznych, w tym dwie UHF SATCOM, dwie UHF Command, pięć UHF GEP, dwie VHF Special User oraz sześć HF – dzięki czemu łączność obejmuje spektrum radiowe o częstotliwościach od 14 kHZ do 8,4 GHz. Samoloty są odporne na skutki działania impulsu elektromagnetycznego wywołanego wybuchem jądrowym oraz zapewniają ochronę załogi i pasażerów przed promieniowaniem radioaktywnym.

Wszystkie samoloty Nichtwatch (początkowo w wersji E-4A) zostały zamówione przez USAF w 1973, dlatego lipcu 2018 informowano o planach zakupów ich następców, zastępując także E-6B Mercury, i C-32A Air Force Two w ramach inicjatywy NEAT (National Executive Airborne Take). Później ze względów finansowych program rozdzielono (NEAT: samolot specjalnego przeznaczenia, 2018-08-03).

W lutym 2020 odbyły się wstępne konsultacje z przemysłem dotyczące następcy E-4B-BN, a AFLMC miała opublikować w tym celu 4 grudnia 2020 zapytanie o informację (RFI, Request For Information) w programie Survivable Airborne Operations Center (SAOC) Weapon System (WS). Program jednak otrzymał kategorię ACAT 1D (Acquisition Category), co oznacza, iż nie jest priorytetowy i publikacja dokumentacji RFI opóźni się (stąd zapewne wynika modyfikacja obecnych E-4B-BN, celem wydłużenia ich eksploatacji oraz zwiększenia zdolności do realizacji swoich zadań – przyp. red.).