W środę, 23 kwietnia 2025, Europejska Organizacja jednocząca współpracę w dziedzinie uzbrojenia (Organisation conjointe de coopération en matière d’armement, OCCAR) poinformowała, że szwedzka spółka Saab Defence and Security przeprowadziła pierwszy test robota podwodnego Saab MuMNS (Multi-Shot Mine Neutralization System) klasy ROV (Remotely Operated Vehicle) do identyfikacji i neutralizacji min morskich, w ramach brytyjsko-francuskiego programu systemu przeciwminowego MMCM/SLAMF (Maritime Mine Counter Measures/Système de lutte anti-mines du futur).
Grafika: Saab Defence and Security
Jak czytamy, wraz z niedawnym rozpoczęciem dostaw pierwszych zestawów systemu MMCM do Wielkiej Brytanii i SLAMF do Francji, amunicja (efektor) typu MNS (Mine Neutralisation System) przeznaczona do zwalczania min morskich została pomyślnie wystrzelona w szwedzkim ośrodku testowym w Motala Lake, podległym pod urząd zamówień obronnych FMV (Försvarets materielverk) Ministerstwa Obrony Królestwa Szwecji.
Celem ćwiczeń testowych było przeprowadzenie demonstracji, w celu zapewnienia państw będących klientami OCCAR, Francji i Wielkiej Brytanii, o postępach w procesie produkcji efektorów MNS, które zostaną dostarczone w celu osiągnięcia ostatecznej zdolności operacyjnej systemu MMCM/SLAMF.
Amunicja MNS była przenoszona przez wspomniany zdalnie sterowany robot podwodny do celu ćwiczebnego, zgodnie z koncepcją użytkowania systemu zwalczania min MMCM/SLAMF. Zademonstrowała ona również najnowocześniejszą koncepcję bezzałogową end-to-end typu człowiek z dala od zagrożenia, która stanie się rzeczywistością dzięki temu programowi.
Ten udany test, demonstrujący doskonałą współpracę między francuską grupą Thales (jako głównym wykonawcą), Saab Defence and Security (podwykonawcą odpowiedzialnym za pojazd podwodny i system neutralizacji min) oraz OCCAR, został przeprowadzony w obecności przedstawicieli francuskich i brytyjskich organów zamawiających: Generalnej Dyrekcji ds. Uzbrojenia (Direction générale de l’Armement, DGA) Ministerstwa Sił Zbrojnych i Weteranów Francji i agencji logistycznej DE&S (Defence Equipment & Support) Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii oraz klientów końcowych: Marynarki Wojennej Francji (Marine nationale) i Królewskiej Marynarki Wojennej Wielkiej Brytanii (Royal Navy). Było to pierwsze ćwiczenie z użyciem ostrej amunicji przeprowadzone w rzeczywistym środowisku operacyjnym.
25 marca 2025 amunicja MNS pomyślnie przeszła dwa główne etapy, a mianowicie szczegółową weryfikację projektu technicznego (Critical Design Review, CDR) i przegląd gotowości testowej (Test Readiness Review, TRR), co pozwoliło rozpocząć fazę testów kwalifikacyjnych.
Przypomnijmy, że 8 stycznia 2021 spółka Saab Defence and Security otrzymała pierwsze zlecenie o wartości około 300 mln SEK (wówczas 134,68 mln zł) od grupy Thales w ramach programu MMCM/SLAMF. Do 2022 miała dostarczyć pierwsze roboty MuMNS, które będą używane z pokładu bezzałogowego/opcjonalnie załogowego niszczyciela min L3Harris ASV C-Sweep, pełniącego zadanie okrętu dowodzenia, wyposażonego opcjonalnie w sonar holowany Thales TSAM o wysokiej rozdzielczości (dwa niszczyciele na jeden zestaw w każdej z konfiguracji).
Poza wyżej wymienionymi, w skład każdego zestawu systemu MMCM/SLAMF wchodzą również trzy autonomiczne pojazdy podwodne ECA Espadon klasy AUV (Autonomous Underwater Vehicle) i autonomiczne pojazdy podwodne Exail A18-M do przenoszenia sonaru holowanego SAMDIS 600 (pojazdy A-18M są także częścią składową belgijsko-niderlandzkiego programu walki przeciwminowej rMCM (robotic Mine CounterMeasures)).
System w ramach programu MMCM/SLAMF będzie zdolny do wykrywania i identyfikacji obiektów znacznie mniejszych, niż jest to obecnie możliwe, szybkość mapowania dna morskiego wzrośnie, podobnie głębokość wykrywania zagrożeń minowych – do 300 m. Ponadto, sygnatury akustyczne, magnetyczne i elektryczne wszystkich elementów systemu zostały maksymalnie zredukowane.
Warto dodać, że francuski wariant będzie różnił się włączeniem dodatkowo pływającej bazy dla nurków-saperów nowej generacji BBPD NG (Bâtiments-bases des plongeurs démineurs de nouvelle génération) oraz systemu zbierania i analizy danych SEDGM (Système d’exploitation des données de guerre des mines), opartego na uczeniu maszynowym (sztucznej inteligencji). Natomiast w przyszłości rolę okrętu dowodzenia przejmą niszczyciele min MCMPF (Mine Counter Measures Platform) typu City, które zostaną pozyskane ze wspomnianego programu rMCM, dzięki niedawnemu porozumieniu Francji z Królestwami Belgii i Niderlandów.
System MMCF zastąpi klasyczne niszczyciele min typu Sandown, których 12 egzemplarzy w latach 1992-2001 weszło do służby jako uzupełnienie jednostek typu Hunt. W ostatnich latach 7 okrętów typu Sandown odsprzedano do sojuszników: Ukrainy (2 egz.), Rumunii (2 egz.) i Estonii (3 egz.). Ponadto, Arabia Saudyjska zakupiła trzy okręty jako nowe, a w Hiszpanii na licencji powstało sześć jednostek mocno zmodyfikowanego typu Segura. Bazowe okręty mają one po 52,5 m długości, 10,9 m szerokości, 2,3 m zanurzenia i 660 t wyporności pełnej.