Defence & Space

Ugoda NHIndustries z Norwegią w sprawie NH90 NFH

Europejskie konsorcjum NHIndustries poinformowało o ugodzie sądowej z rządem norweskim w sprawie przedwczesnego zakończenia eksploatacji czternastu śmigłowców morskich NH90 NFH przez Marynarkę Wojenną Norwegii.

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

ZM Dezamet dostarczą wojsku amunicję 40 mm x 53

Wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Zakłady Metalowe Dezamet z Nowej Dęby podpisały z Agencją Uzbrojenia umowę dotycząca produkcji i dostaw amunicji średniokalibrowej 40…

2025-11-04 | Redakcja | 2 minuty

Kreml kupi Ukrainie samoloty? To może być przełomowa decyzja

Czy Rosjanie zapłacą za myśliwce dla Ukrainy? Wiele na to wskazuje. Szwecja otwarcie rozważa użycie zamrożonych aktywów rosyjskich jako źródła finansowania dla potencjalnego zakupu…

2025-10-31 | Sławek Zagórski | 5 minut

Toporna rosyjska propaganda. A jednak ludzie w nią wierzą

Jak poprzednio przy okazji przekazywania każdej zachodniej broni, tak i w przypadku BGM-109 rosyjska propaganda aktywnie manipuluje informacjami. A, że czasem są tak głupie i toporne, że można…

2025-10-17 | Sławek Zagórski | 7 minut

Rohde & Schwarz przejęła Munich Innovation Labs GmbH, specjalizującą się w rozwiązaniach białego wywiadu

Z dniem 31 października 2025 niemiecka spółka Rohde & Schwarz przejęła Munich Innovation Labs GmbH, spółkę specjalizującą się w oprogramowaniu na rzecz tzw.…

2025-11-03 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Nowoczesne systemy bezpieczeństwa w erze zagrożeń hybrydowych – Genetec wspiera infrastrukturę wojskową

W obliczu rosnącej liczby incydentów sabotażowych, takich jak podpalenia magazynów, czy ataki na infrastrukturę krytyczną, ochrona obiektów wojskowych i strategicznych staje się jednym z kluczowych…

2025-10-30 | Redakcja | 6 minut

Nieśmiertelna pamięć – 100 lat Grobu Nieznanego Żołnierza

Na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, odbyła się uroczysta zmiana posterunku honorowego z okazji 100. rocznicy ustanowienia Grobu Nieznanego Żołnierza. W wydarzeniu uczestniczyli…

2025-11-03 | Redakcja | 8 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zakończenie szkolenia akademickiego operatorów systemu POLEOS w Airbus Space Academy

W Tuluzie zakończył się 9-tygodniowy etap akademicki szkolenia operatorów Satelitarnego Systemu Optoelektronicznego Rozpoznania Obrazowego Wysokiej Rozdzielczości POLEOS z Agencji Rozpoznania Geoprzestrzennego i Usług…

2025-11-03 | Redakcja | 6 minut

Hanwha Systems dostarczyła ostatniego satelitę SAR dla koreańskiego programu zwiadu kosmicznego

Południowokoreańska spółka Hanwha Systems dostarczyła ostatniego satelitę z radarem z syntetyczną aperturą (SAR) na potrzeby koreańskiego programu zwiadu kosmicznego o kryptonimie 425 Reconnaissance Satellite.

2025-11-03 | Rafał Muczyński | 4 minuty

SKW bada rosyjskie drony Gerbera które naruszyły polską przestrzeń powietrzną

Eksperci ze Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz prokuratura prowadzą badania rosyjskich dronów, które wtargnęły do Polski 9 i 10 września br. Efekty dotychczasowych prac przedstawiono premierowi i ministrowi-koordynatorowi…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Kreml kupi Ukrainie samoloty? To może być przełomowa decyzja

Czy Rosjanie zapłacą za myśliwce dla Ukrainy? Wiele na to wskazuje. Szwecja otwarcie rozważa użycie zamrożonych aktywów rosyjskich jako źródła finansowania dla potencjalnego zakupu…

2025-10-31 | Sławek Zagórski | 5 minut

Ugoda NHIndustries z Norwegią w sprawie NH90 NFH

Europejskie konsorcjum NHIndustries poinformowało o ugodzie sądowej z rządem norweskim w sprawie przedwczesnego zakończenia eksploatacji czternastu śmigłowców morskich NH90 NFH przez Marynarkę Wojenną Norwegii.

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

ZM Dezamet dostarczą wojsku amunicję 40 mm x 53

Wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Zakłady Metalowe Dezamet z Nowej Dęby podpisały z Agencją Uzbrojenia umowę dotycząca produkcji i dostaw amunicji średniokalibrowej 40…

2025-11-04 | Redakcja | 2 minuty

SKW bada rosyjskie drony Gerbera które naruszyły polską przestrzeń powietrzną

Eksperci ze Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz prokuratura prowadzą badania rosyjskich dronów, które wtargnęły do Polski 9 i 10 września br. Efekty dotychczasowych prac przedstawiono premierowi i ministrowi-koordynatorowi…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 4 minuty

Direct Action na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe…

2025-11-03 | Redakcja | 3 minuty

ZM Dezamet dostarczą wojsku amunicję 40 mm x 53

Wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Zakłady Metalowe Dezamet z Nowej Dęby podpisały z Agencją Uzbrojenia umowę dotycząca produkcji i dostaw amunicji średniokalibrowej 40…

2025-11-04 | Redakcja | 2 minuty

Pozostałe eks-niderlandzkie F-16 stały się własnością Rumunii

Ministerstwo Obrony Rumunii porozumiało się z Ministerstwem Obrony Królestwa Niderlandów w sprawie transferu ostatnich 18 samolotów wielozadaniowych F-16AM/BM do Europejskiego Centrum Szkolenia F-16…

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 5 minut

Ugoda NHIndustries z Norwegią w sprawie NH90 NFH

Europejskie konsorcjum NHIndustries poinformowało o ugodzie sądowej z rządem norweskim w sprawie przedwczesnego zakończenia eksploatacji czternastu śmigłowców morskich NH90 NFH przez Marynarkę Wojenną Norwegii.

2025-11-04 | Rafał Muczyński | 3 minuty

ZM Dezamet dostarczą wojsku amunicję 40 mm x 53

Wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Zakłady Metalowe Dezamet z Nowej Dęby podpisały z Agencją Uzbrojenia umowę dotycząca produkcji i dostaw amunicji średniokalibrowej 40…

2025-11-04 | Redakcja | 2 minuty

Direct Action na targach Milipol Paris 2025 – misja, nie rutyna

Direct Action zaprasza na targi Milipol 2025, które odbędą się w dniach 18–21 listopada w Paryżu. Producent najwyższej klasy sprzętu taktycznego zaprezentuje premierowe…

2025-11-03 | Redakcja | 3 minuty

Praktyka, współpraca, bezpieczeństwo – Targi PROTEGA 2025

Podczas Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA odbędzie się Kongres PROTEGA – dwudniowe forum wiedzy i wymiany doświadczeń dla przedstawicieli administracji…

2025-11-03 | Redakcja | 2 minuty
Shooting

RP ARMS dystrybutorem sprzętu Savior Equipment

RP ARMS, renomowany sklep z bronią palną oraz akcesoriami, staje się dystrybutorem kolejnej marki. Savior Equipment to amerykański producent toreb, pokrowców oraz innych środków do przenoszenia…

2025-11-04 | Michał Ihnatów | 6 minut

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

RP ARMS dystrybutorem sprzętu Savior Equipment

RP ARMS, renomowany sklep z bronią palną oraz akcesoriami, staje się dystrybutorem kolejnej marki. Savior Equipment to amerykański producent toreb, pokrowców oraz innych środków do przenoszenia…

2025-11-04 | Michał Ihnatów | 6 minut

Mantis Mastermind Course – poznaj program od podszewki

Mantis to amerykański producent rozwiązań do treningu bezstrzałowego, łączący specjalne adaptery do broni z oprogramowaniem umożliwiającym śledzenie swoich osiągnięć. Nowością w ofercie jest Mastermind Course…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 4 minuty

CZ 457 Hunter Strata & Veil – 22-ka w myśliwskim wydaniu

CZ wprowadza do oferty dwie kolejne wersje swoich czterotaktowych karabinków sportowych. CZ 457 Hunter Strata oraz CZ 457 Hunter Veil wyróżniają się…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Marlin 1894 Trapper od teraz także w 10 mm Auto

Marlin, kultowy producent karabinów dźwigniowych, wprowadza do oferty kolejny modeli w linii Trapper. Tym razem to poręczny 1894 zasilany nietypową dla „lewarów” amunicją…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Mantis Mastermind Course – poznaj program od podszewki

Mantis to amerykański producent rozwiązań do treningu bezstrzałowego, łączący specjalne adaptery do broni z oprogramowaniem umożliwiającym śledzenie swoich osiągnięć. Nowością w ofercie jest Mastermind Course…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Szkolenie strzeleckie z Madleaf w Centrum Strzeleckim Jammas

Poznaj podstawy strzelectwa dynamicznego pod okiem doświadczonego instruktora Mad LEAF (Liściu) — były operator jednostki antyterrorystycznej, strzelec wyborowy. Wielokrotny zwycięzca zawodów strzeleckich…

2025-10-23 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

UF PRO poszerza kolekcję zimową o kurtkę Delta ML Gen.3 Tactical

Słoweński producent odzieży wchodzący w skład grupy Mehler Systems – UF PRO – wprowadza do oferty nową kurtkę zimową. Delta ML Gen.3 Tactical…

2025-10-27 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Noszenie broni: nieortodoksyjnie, bez taktycznej napinki

Pewnego dnia, czyniąc wysiłki w celu pozyskania możliwie najniższym kosztem potrzebnych wówczas wiktuałów, miałem nieprzyjemność spotkania osobnika, któremu przy każdym ruchu spod…

2025-10-02 | Bartosz Szymonik | 18 minut

Urządzenia wylotowe Strike Industries – moc pod kontrolą

Zająłem się tym tematem nieprzypadkowo. Jakiś czas temu na łamach MILMAG ukazał się obszerny poradnik  „Wszystko o gwizdkach – Urządzenia wylotowe w broni…

2025-07-17 | Tomasz Karasiński | 33 minuty

Czasowy zakaz noszenia broni w dniu 11 listopada 2025 roku w Warszawie

Minister Marcin Kierwiński polecił służbom podjęcie działań zapewniających bezpieczeństwo podczas Marszu Niepodległości w Warszawie oraz innych wydarzeń odbywających się 11 listopada. Szef…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 5 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

CZ 600 Trail 7,62 mm x 39 – Czterotaktowy kałach?

Nie jestem strzelcem precyzyjnym ani wielbicielem strzelania na odległości, gdzie do celu jest dalej niż parę minut spaceru wolnym krokiem. Albo strzelanie, albo maszerowanie: taka…

2025-10-29 | Bartosz Szymonik | 14 minut

Latarka sygnalizacyjna Mactronic Flagger – sprawdźmy ją w praktyce

Mactronic Flagger to nowoczesna następczyni kultowych latarek sygnalizacyjnych wykorzystywanych w kolejnictwie. Przypominająca rozmiarami komórkę z klawiszami, wyposażona we wbudowany akumulator i diody emitujące światło w trzech…

2025-10-23 | Michał Ihnatów | 1 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w dniu 11 listopada 2025 roku w Warszawie

Minister Marcin Kierwiński polecił służbom podjęcie działań zapewniających bezpieczeństwo podczas Marszu Niepodległości w Warszawie oraz innych wydarzeń odbywających się 11 listopada. Szef…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 5 minut

Szkolenie strzeleckie z Madleaf w Centrum Strzeleckim Jammas

Poznaj podstawy strzelectwa dynamicznego pod okiem doświadczonego instruktora Mad LEAF (Liściu) — były operator jednostki antyterrorystycznej, strzelec wyborowy. Wielokrotny zwycięzca zawodów strzeleckich…

2025-10-23 | Michał Ihnatów | 2 minuty
Obrona Cywilna

Praktyka, współpraca, bezpieczeństwo – Targi PROTEGA 2025

Podczas Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA odbędzie się Kongres PROTEGA – dwudniowe forum wiedzy i wymiany doświadczeń dla przedstawicieli administracji…

2025-11-03 | Redakcja | 2 minuty

Od dronów po schrony – praktyczne rozwiązania dla ochrony ludności na PROTEGA 2025

W dniach 24–25 listopada 2025 roku odbędzie się pierwsza edycja Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA – wydarzenia, które w jednym miejscu…

2025-10-22 | Redakcja | 2 minuty

MSPO 2025: Internet w każdym miejscu z C-COM Satellite Systems

C-COM Satellite Systems Inc., firma specjalizująca się od 1997 roku w projektowaniu, rozwoju i produkcji komercyjnych, w pełni zautomatyzowanych, samonaprowadzających się mobilnych anten (iNetVu)…

2025-08-28 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Cyberbezpieczne urzędy – wspólny cel resortów obrony i cyfryzacji

Ministerstwo Cyfryzacji oraz Ministerstwo Obrony Narodowej zawarły porozumienie, które wzmocni poziom cyberbezpieczeństwa w sektorze publicznym. Dzięki współpracy obu resortów odbędą się specjalistyczne…

2025-07-25 | Redakcja | 4 minuty

Streamlight Portable Scene Light od teraz z mocą 10 000 lumenów

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, niemalże dwukrotnie zwiększył moc najaśnic Portable Scene Light i Portable Scene Light EXT – z 5 300 do 10…

2025-10-17 | Michał Ihnatów | 5 minut

MON: Rewolucja w inwestycjach obronnych. Polska uruchamia „tryb turbo” dla bezpieczeństwa państwa

Sejm i Senat niemal jednogłośnie przegłosowały projekt ustawy o strategicznych inwestycjach dla obronności państwa, który Rada Ministrów przedłożyła 8 kwietnia.

2025-07-26 | Redakcja | 4 minuty

ICEYE prezentuje Flood Rapid Impact – narzędzie wykorzystujące AI do szybkiego reagowania na powodzie

Polsko-fińska spółka ICEYE, specjalista w zakresie satelitarnych rozwiązań wspomagających zarządzanie skutkami katastrof naturalnych, ogłosiła wprowadzenie produktu Flood Rapid Impact (FRI).

2025-07-15 | Redakcja | 6 minut

MON: Ochrona ludności cywilnej to priorytet. Wojsko gotowe do pomocy

Żołnierze Wojska Polskiego obecni są już na terenach, gdzie mogą wystąpić w najbliższych godzinach podtopienia i już pomagają mieszkańcom. Żołnierze ze 133. batalionu lekkiej piechoty…

2025-07-09 | Redakcja | 4 minuty

Poradnik bezpieczeństwa już dostępny – przygotuj się na każdą sytuację

W Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej szefowie MON i MSWiA wraz z zastępcą dyrektora RCB zaprezentowali „Poradnik bezpieczeństwa”.

2025-08-28 | Redakcja | 6 minut
posiłek liofilizowany przy kuchence turystycznej

Stalkerem być – plecak ucieczkowy posiadacza broni

O plecakach ucieczkowych zrobiło się ostatnio głośno. Nic w tym dziwnego, sytuacja geopolityczna oraz niedawne powodzie skłaniają do myślenia o bezpieczeństwie swoim i swoich najbliższych w kontekście…

2024-12-07 | Tadeusz Jakliński | 33 minuty

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty

MON: Rewolucja w inwestycjach obronnych. Polska uruchamia „tryb turbo” dla bezpieczeństwa państwa

Sejm i Senat niemal jednogłośnie przegłosowały projekt ustawy o strategicznych inwestycjach dla obronności państwa, który Rada Ministrów przedłożyła 8 kwietnia.

2025-07-26 | Redakcja | 4 minuty

Streamlight Portable Scene Light od teraz z mocą 10 000 lumenów

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, niemalże dwukrotnie zwiększył moc najaśnic Portable Scene Light i Portable Scene Light EXT – z 5 300 do 10…

2025-10-17 | Michał Ihnatów | 5 minut

MSPO 2025: Nowe osłony BC Arms i kamizelki dla ratowników

Firma BC Arms po raz kolejny zaprezentowała swoją ofertę na targach MSPO. Wśród nowości: kamizelka Templars Gear CIBV 2 z wkładami BC Arms dla…

2025-09-15 | Michał Ihnatów | 1 minut

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty

Szefowie MON i MSWiA o Ustawie o ochronie ludności i obronie cywilnej

W Warszawie odbyła się konferencja prasowa wicepremiera Władysława Kosiniaka-Kamysza i ministra spraw wewnętrznych i administracji, koordynatora służb specjalnych Tomasza Siemoniaka, dotycząca prac nad ustawą…

2024-12-18 | Redakcja | 5 minut
Adventure

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

Streamlight Wedge SL – nowy, „ultra-cienki” model

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, wprowadza do oferty latarkę ręczną Wedge SL. Model ten to ultra-cienka, ładowana przez port USB-C latarka inspekcyjna, zaprojektowana…

2025-10-29 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk, co uważam…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe. Jedną ze składowych…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Kostka powraca, czyli kilka słów o nowej wersji nieśmiertelnego klasyka

Kostka to jeden z nieśmiertelnych klasyków, które w latach 90 rozpalały naszą wyobraźnię. To plecak, który nosiło bardzo wielu z nas i był ważnym symbolem. Teraz Wisport…

2025-11-01 | Krzysztof Rudek | 1 minut

Streamlight Wedge SL – nowy, „ultra-cienki” model

Streamlight, renomowany producent rozwiązań oświetleniowych, wprowadza do oferty latarkę ręczną Wedge SL. Model ten to ultra-cienka, ładowana przez port USB-C latarka inspekcyjna, zaprojektowana…

2025-10-29 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Helikon-Tex Patriot PRO – lżejszy i bardziej wszechstronny

Helikon-Tex wprowadza do oferty nową bluzę polarową w kultowej już rodzinie Patriot. Patriot PRO wykonana została z nowego materiału, który czynić ma bluzę lżejszą i zarazem…

2025-10-21 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Woodsman Shirt – wierzchnia koszula do biwakowania

Wybierając się na krótki czy dłuższy wypad z planowanym ogniskiem, w moim mniemaniu warto zaopatrzyć się w roboczą warstwę do pracy z drewnem oraz przy ogniu. Szkoda przecież…

2025-10-01 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

Helikon-Tex Traveler Enlarged – terenowy tron?

Ktoś może twierdzić, że survival, bushcraft i w ogóle lasobuszowanie „liczy się” tylko wtedy, kiedy znosimy niewygody, hartujemy się, planowo marzniemy i w ogóle. W porządku, szanuję…

2025-07-13 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

„Gracz” z cyklu „Vesper” Magdaleny Kozak w sprzedaży

Wydawnictwo WarBook poinformowało o premierze powieści Gracz – najnowszego, niepublikowanego do tej pory, piątego tomu kultowego cyklu Vesper Magdaleny Kozak.

2025-06-18 | Redakcja | 3 minuty

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Z pamiętnika wędrownika: Karpacka Troja i Festiwal Dwa Oblicza

Skansen, czyli muzeum na wolnym powietrzu, to forma wystawiennictwa zapoczątkowana w Szwecji w XIX wieku. Jeszcze 20-30 lat temu, znaliśmy głównie skanseny etnograficzne oraz techniki…

2025-09-14 | Tomasz Świątkowski | 1 minut
Kalendarium

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia oraz wyzwania,…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

Konfigurujemy plate carrier – FCPC od Ferro Concept

Trzecia zasada dynamiki Newtona mówi, że każda akcja wywołuje reakcje. Obserwujemy to dosłownie wszędzie. Jednym w tego przykładów jest ewolucja broni i środków ochrony. Najpierw remedium na miecz była tarcza, potem zbroja. Gdy okazało się, że przez zbroje nie da się tak łatwo przebić, wymyślono kuszę, potem broń palną. Naturalnie i na pociski miotane najpierw przy użyciu broni czarnoprochowej, a potem z nowoczesnej próbowano znaleźć sposób. To doprowadziło do wynalezienia płyt ochrony balistycznej. Jeszcze trochę wody w Wiśle musi upłynąć, by ochrona ta była wygodna, a jej noszenie nieodczuwalne, jednak już dziś możemy spróbować poprawić nasz komfort. Jednym z rozwiązań są właśnie tzw. plate carriery, czyli noszaki na płyty.

Plate carrier i inne rodzaje oporządzenia

Rynek w ostatnich latach jest wręcz przesycony przez producentów różnego rodzaju oporządzenia taktycznego. Koncepcji jest kilka – szelki z pasem, kamizelki typu chest rig oraz noszaki osłon balistycznych – plate carriery. Istnieje oczywiście możliwość swobodnego mieszania wyżej wymienionych. Najprościej jednak przyjąć, że zestaw ma służyć do przenoszenia tego, co na polu walki najważniejsze. Zabawny podział, który kiedyś usłyszałem to taki, że sprzęt dzielimy na ten, którego zadaniem jest dziury robić (amunicja), dziury zatrzymywać (balistyka), lub dziury łatać (apteczka indywidualna). Dziś skupimy się na konfiguracji tych dwóch pierwszych.
Zdjęcia: Karol Szczęśniak

Nadzienie plate carrierów, czyli osłony balistyczne

Klasy odporności balistycznej

Płyty balistyczne występują w wielu klasach i odmianach. To one definiują, jaką ochronę zapewnia dana osłona. Najbardziej popularną klasyfikacją jest oczywiście amerykańka NIJ 0108.01 wyróżniająca 5 poziomów:

Grafika: International Armored Group

Są oczywiście inne klasyfikacje, jednak ta jest najczęściej stosowana. Wybór poziomu ochrony stanowi zawsze swego rodzaju kompromis. Wraz ze wzrostem odporności idzie zazwyczaj wzrost masy, a zawsze ceny. Idąc tym tropem wybrałem zestaw płyt od firmy Protection Group Danmark. O innym produkcie tej firmy możecie poczytać tu – Hełm ARCH HIGH – CUT z Danii produkcji Protection Group DK.

Dostępność osłon balistycznych

I nie wybrałem wcale najwyższej grupy a poziom określany jako III++. Kompromis spowodowany był właśnie masą pojedynczej płyty oraz, nie ukrywajmy, ceną i dostępnością. W ramach dygresji dodam, że największym problemem z płytami jest właśnie dostępność. Wypływające czasem na portalach aukcyjnych płyty SAPI są na ogół po terminie i nie wiadomo jak były przechowywane. Osobną kwestią jest temat paserstwa, bo przecież one musiały gdzieś z ciężarówki wypaść. Problem może nieistotny z punktu widzenia szarego obywatela, ale już lansowanie się ze zdobycznymi celownikami EOTech z polskiej armii sprowadziło na paru ludzi prokuratora.

Cechy osłon Protection Group Danmark (PGD)

Płyty PGD są w każdym razie dostępne od ręki u polskiego przedstawiciela, czyli w Strefie Celu (Spółka Jammas). Do ich największych zalet zaliczam następujące cechy:

  • multicurve, czyli wyprofilowanie dopasowane do kształtu ciała w dwóch płaszczyznach – płyty single curve są po prostu diabelnie niewygodne,
  • przyzwoity stosunek masy do zapewnianej ochrony,
  • co chyba najważniejsze fakt, że są one nowe, wyjęte z wyściełanego opakowania i mam pełną kontrolę nad warunkami przechowywania.

Niestety super tanio nie jest, ale życie to sztuka kompromisu.

W czym przenosić płyty balistyczne?

Mając już płyty, mamy coś, co chroni przed powstawianiem dziur. Jednak trzeba tę ochronę jakoś zamocować. Tutaj wybór jest wprost obłędnie szeroki, a bezdyskusyjnie kluczem jest też… moda. Powodowany taką właśnie myślą wybrałem FCPC od kanadyjskiego Ferro Concept. Firmę pamiętam jeszcze z czasów, gdy właściciel był samojeden i we własnym domu prowadził manufakturę, produkując kopie kamizelek SEAL. To było całe wieki temu, a od tamtej pory firma znacząco się rozrosła i nieźle wylansowała.

Ale do rzeczy. FCPC w wersji już 5 to bardzo modułowy system noszaka na balistykę. Tak bardzo modułowy, że praktycznie każdy element trzeba kupić osobno, a czasem tylko przedmioty przychodzą parami – kieszeń na płytę przód i tył, dwie poduszki na ramiona, cummerband (tzw. pas boczny lub też skrzydło) lewy i prawy. Pozwala to jednak na dobór wg własnego widzimisię.

Dobór rozmiaru

Mój wybór finalnie padł na pokrowiec na płyty w rozmiarze L i jest to większy z dwóch rozmiarów. Z tym oczywiście wiąże się pewna historia i kłopot, bo kamizelkę dowoził mi ze sklepu kolega, który – biorąc na przymiarkę płytę PGD – stwierdził, że skoro wlazła, to będzie ok. A i nie doszacował mnie, bo wziął cummerbandy w rozmiarze M. Niestety okazało się, że nic nie jest OK, bo płyta PG ma piankowe krawędzie osłaniające ceramikę i przez to jest minimalnie szersza niż standardowe SAPI. W wyniku tego szwy w kamizelce M trochę się rozciągają, a o założeniu backera z Kevlaru (czyli umieszczanej pod płytą dodatkowej, miękkiej osłony) można tylko pomarzyć. W skrócie – kieszeń na płytę w tym wariancie noszaka jest za ciasna dla planowanej konfiguracji dwóch osłon.

Różnica wg Ferro nie jest wcale znacząca, ale jeśli nie macie płyt SAPI w rozm. M albo mniejszych, lepiej wziąć ten większy model. Nad faktem, że cummerbandy M okazały się za krótkie, spuśćmy litościwie zasłonę milczenia. Tu wielki ukłon w stronę chłopaków z MEX Armory, które jest dystrybutorem na Polskę, bo naprawili naszą pomyłkę i jako klient czułem się zaopiekowany w najwyższym stopniu.

Wyposażenie noszaka w płyty

Wkładamy płyty

Po właściwym dobraniu rozmiaru pora na umieszczenie płyt w pokrowcach. Jest to banalnie proste – wystarczy otworzyć umieszczoną na spodzie klapę na rzep i wsunąć płyty do środka.

Drobne modyfikacje

W przypadku tylnej kieszeni klapa jednocześnie pełni rolę osłony systemu mocowania cummerbandu i to akurat trochę niedoróbka ze strony producenta. Do regulacji w obwodzie trzeba ją otworzyć i nic nie trzyma wtedy płyty w środku, stwarzając ryzyko jej wypadnięcia. Sentyment, jakim darzę jednak twórcę marki Ferro, bierze się z tego, że i mi maszyna do szycia nie jest obca, więc po prostu dorobiłem sobie brakującą taśmę. Sam rzep zamykający jest też dość oryginalnie zaprojektowany i polega na wszyciu szerokiego prostokąta z taśmy z rzepem Velcro na środku rozciągliwego softshella (cienki, szybkoschnący materiał) i spełnia swoje zadnie.

Konfiguracja Plate Carriera - spięcie zestawu

Przód i tył

Tylną i przednią kieszeń z płytami łączymy ze sobą przy pomocy obecnych w zestawie ramionek, kółeczka oraz małej klamry Cobra. Regulacja odbywa się poprzez odpowiednie dobranie rozstawu rzepów i przeplecenie wspomnianego kółka i klamry. System prosty, zapewniający pełną dowolność ustawienia. Trochę kłopotu sprawia zamontowanie ich do przedniego panelu, ale jest to jednorazowa czynność po dokonaniu wyboru, z której strony ma być Cobra.

Cummerband, czyli pas boczny

W pasie kamizelkę scala jakiś rodzaj cummerbandu. Specjalnie piszę jakiś, bo jest ich kilka. Do wyboru mamy gumowy, wysoki na 10 centymetrów cummerband z miejscem na magazynki, gumowy 5 cm (choć niedostępny w polskiej dystrybucji) oraz 3-calowy usztywniany z systemem montażowym MOLLE/PALLS. I na ten ostatni właśnie padł mój wybór. Model ten jest podszyty rzepem od spodu, a pomiędzy taśmami zastosowano z kolei wycinany materiał usztywniający (sztywnik). Elementy sztywne połączone są z mocującymi panelami rzepa za pomocą szerokiej gumy, która zapewnia pracę całości. Jak się jednak rzekło, rozmiar otrzymanego cummerbanda nie był adekwatny, a MEX akurat nie miał większego na wymianę, więc z konieczności obecny na zdjęciach egzemplarz jest customem. Ale znów zbaczam z tematu. Cummerbandy mocuje się do tylnej kieszeni na płytę za pomocą rzepa. Znów plus, bo to pozwala na dokładną i stopniową regulację. Minus za to jest taki, że ze względu na wykrój klapy zamykającej dostęp do tejże regulacji, cummerbandy szersze niż 10 cm raczej nie będą pasować.

Comfort pads - poduszki naramienne do plate carrierów

Warianty poduszek

Nie można również nie napisać o poduszkach. Ferro oferuje dwa modele: tańsze z wykonanymi z softshella rękawami z wypełnieniem oraz droższe – wykonane z laminatu, z charakterystycznymi wycięciami.

Które wybrać?

Ze względu na większą uniwersalność tych drugich wybrałem właśnie je. Pozwalają one na szybkie schowanie w nich rurki od systemu hydracyjnego lub kabli systemu łączności. Przy zakładaniu poduszek warto zwrócić uwagę na to, by od strony szyi dać krawędź bez rzepa w celu uniknięcia dyskomfortu spowodowanego ostrymi haczykami.

MOLLE, wszędzie MOLLE

Podział systemu

Sokole oko czytelnika na pewno zdążyło już zauważyć podział taśm MOLLE na kamizelce. Na cummerbandzie są to klasyczne taśmy 1-calowe przeszywane ryglem co 1,5 cala. Przednia i tylna kieszeń na płyty pokryta jest zaś warstwą laserowej wycinanki w laminacie, z charakterystycznym zaciągnięciem w górę na krańcach otworu. Jak się to będzie spisywać – zobaczymy, ale póki co materiał ani się nie potargał, ani nie zaczął strzępić.

Tylny panel ma wymiar 10×6 komórek, a przedni 3×4, i jest dodatkowo obszyty rzepem do przyczepiania naszywek. Oprócz tego mamy dostępne boczne sloty na przypięcie PTT (Push-to-Talk). Panel zszyty z laminatu i nylonu jest niejako warstwowy – pod nim znajduje się płaska kieszeń zamykana wąskim rzepem. Właśnie w tej przestrzeni możliwe jest ukrycie kabla od radia.

Modułowość

Z innych bajerów w kamizelce nie można nie wspomnieć o pętelkach z taśmy z rzepem OneWrap na krawędziach przedniego panelu oraz nie mniej znaczącym systemie zamka na pokrowcu tylnym. Pozwala on na szybkie wpinanie jednego z kilku paneli dobieranego zależnie od potrzeb użytkownika. System jest prosty i rzeczywiście skraca znacząco czas przez eliminację konieczności przewlekania pasków PALS. Oczywiście, rozwiązanie to zaprojektowano raczej dla operatorów, którzy w zależności od danego zadania będą potrzebować innego zestawu na plecach. Dla mnie nie wydaje się to być potrzebne, ale dobrze wiedzieć, że taka opcja jest.

Przenoszenie amunicji na plate carrierze

Rozmieszczenie magazynków

Tak przedstawia się więc temat sprzętu do zatrzymywania dziur w ciele. Pora przejść do drugiego zagadnienia, czyli amunicji. Moja konfiguracja jest raczej standardowa na obecne czasy. Całość składa się bowiem z pasa, na którym zamontowałem kaburę Safariland z pistoletem SFP9, dwa dodatkowe magazynki do tegoż oraz magazynki do karabinka. Właśnie ładownice na pasie są obecnie moim pierwszym źródłem uzupełnienia amunicji w karabinku. Jednak kamizelka zapewnia dodatkowe możliwości noszenia amunicji.

Klapa z ładownicami

W tym przypadku osiągam to dzięki zastosowaniu klapy na 3 magazynki od Ferro Concepts. Tutaj oczywiście dostępne są różne rodzaje, a wybór akurat tej był podyktowany ceną. Przez długą chwilę zastanawiałem się nad modelem z Kydexowymi wkładkami, ale mój wewnętrzny Krakus zwyciężył. Poza tym akurat nie mieli w magazynie 😉 Klapa mocowana jest do kamizelki przez dwie klamry typu G-Hook, zaczepiane o taśmy pod przednią płaską kieszenią. Rozwiązanie fajne, bo haczyki są płaskie i ukryte pod warstwą materiału, więc magazynki nie stukają w nie, inaczej niż ma to miejsce w przypadku klap mocowanych na klasyczne klamry (jak np. Fastex). W środku magazynki utrzymuje customowa ładownica z gumy 10 cm. Rozwiązanie proste i eleganckie.

Dodatkowe możliwości

Oprócz trzech magazynków w klapie wykorzystuje także wykonane z elastycznej taśmy skrzydełka. Są to proste tunele wrzepiane między klapę a noszak, w których można przenosić radio lub dodatkowy magazynek. Takie ładownice robi w zasadzie większość producentów.

Bonusy i inwencja twórcza przy konfigurowaniu noszaka

System chwytu ewakuacyjnego

Nie byłbym jednak sobą, gdybym nie wprowadził paru własnych pomysłów do tego zestawu. I teraz o nich opowiem. Pierwszym i chyba najciekawszym z nich jest system chwytu ewakuacyjnego. W kamizelce oryginalnie go nie ma i w sumie ma to sens. Wszywane uchwyty w ogóle się nie nadają do niczego innego niż wieszania kamizelki na haku. Rannego ciągnie się przy ich użyciu nieergonomicznie, a podjeżdżająca do góry kamizelka dusi go dodatkowo płytami. Amerykańscy żołnierze oczywiście cenią sobie komfort i pojawiła się oddolna inicjatywa, mająca im go zapewnić. Patent jest prosty: taśma o większej długości, mocowana do pasa. Dzięki temu kamizelka pełni funkcję tylko swego rodzaju prowadnicy, a delikwenta ratownicy ciągną za pas. Nadmiar taśmy jest odpowiednio zwijany, co umożliwia bezawaryjne wyplatanie. Resztę przeplatamy przez otwory MOLLE, a na dole spinamy karabinkiem, który łączymy z pasem.

Ratownik, ciągnąc za uchwyt, wyciąga taśmę na jej pełną długość, kamizelka nie podjeżdża pod szyję, a ratownik może założyć pętlę przez ramię, zwiększając efektywność ciągnięcia.

Szybkie wypięcie kamizelki

Drugim pomysłem jest system szybkiego wypięcia, bo nie tylko amerykanie są leniwi. Osiągnąłem to przez zamontowanie szerokich klamer ROC. Jedna część zaczepiona jest o taśmy cummerbunda, druga o klapę Ferro. Szczęśliwie się złożyło, że posiada ona wycięcia akurat w prawie idealnych miejscach. Innym rozwiązaniem byłoby wrzepianie klamry między klapę, a panel. Jednak w tym wypadku klamra dociąga klapę, co likwiduje irytujące odrzepianie na krawędziach.

Ściereczka do optyki

Ostatnim elementem na kamizelce, którą obecnie użytkuje jest mały, ale naprawdę fajny detal. Chodzi tu o ściereczkę do optyki. Umieszczona w softshellowym pokrowcu szmatka od Svarowskiego pozwala na szybkie przetarcie zabrudzonych soczewek. Umiejscowiłem ją na lewym cummerbundzie i spokojnie sięga do soczewek optyki osadzonej na broni wiszącej na pasie nośnym.

O Quick Release słów kilka

Teoria…

Ostatnią funkcjonalnością, o której chcę napisać, jest powstały w tej konfiguracji system szybkiego wypięcia (Quick Release – QR). Kamizelki z QR powstały jako remedium na problem masy po wpadnięciu operatora do wody. Opinie, że przyspieszają one dostęp przy opatrywaniu rannego, można raczej między bajki włożyć.

…a praktyka

Ewakuowanemu śmigłowcem żołnierzowi medyk raczej po prostu rozetnie szelki kamizelki. Z kolei specjalsa czy zwiadowcę za liniami wroga medyk w jego kamizelkę ubierze na powrót po zaopatrzeniu rany – co skomplikowany system QR mógłby utrudniać lub wydłużać. Dla cywila jednak jest to po prostu kwestia komfortu i szybkości zakładania. A w tym przypadku proces jest szybki – wystarcz rozpiąć klamrę Cobra, a następnie szarpnąć pętlę z linki paracord na klamrze ROC po tej samej stronie. Kamizelka rozpadnie się i jedyne co trzeba zrobić, to strzepnąć ją z ramienia. Na plus zaliczam zdecydowanie łatwość ponownego złożenia kamizelki.

Noszenie plate carriera Ferro Concepts

Ferro FPCP jest noszakiem bardzo wygodnym. Zastosowanie sztywnego cummerbanda dobrze wpływa na rozłożenie masy, a sam projekt w świetny sposób radzi sobie z problemem opadającej tylnej kieszeni z płytą. Dobrze dopasowana kamizelka samoistnie ustawia płyty na właściwych wysokościach zarówno z przodu jak z tyłu. Softshell zastosowany od spodu po pierwsze jest rozciągliwy, co pozwala na pewne dopasowanie do rozmiaru płyt, a po drugie miły w dotyku. Szwy są – jak można oczekiwać po kamizelce za takie pieniądze – równe i odpowiednio zakończone. Jedyny mankamentem, do którego można, a nawet trzeba się przyczepić, jest opisany na początku brak blokady tylnej płyty.

Podsumowanie

Konfiguracja jest jak racja (i miejsce, gdzie kończą się plecy) – każdy ma swoją. Dostępność sprzętu, której nawet nie wyobrażałem sobie jeszcze 25 lat temu, gdy zaczynałem moją przygodę z militariami, pozwala jednak na sprawdzanie i rozwijanie swoich zestawów. Czasem jest to metoda prób i błędów, czasem warto podpatrzeć, czego używają inni.

Dziękujemy Mex Armory za udostępnienie noszaka Ferro Concepts FCPC do testów. Tekst zawiera lokowanie produktu – osłon balistycznych Protection Group Danmark, dostępnych w Strefie Celu (Spółka Jammas),

Dziękujemy Małopolskiemu Centrum Strzelectwa w Bochni za udostępnienie strzelnicy do zdjęć.

Współpraca reklamowa. Testy produktów prowadzimy niezależnie, opinie są wyłączną oceną autorki lub autora. Reklamodawca nie ma możliwości ingerencji w treść recenzji.