24 kwietnia szwedzka spółka Saab Defence and Security poinformowała, że w powietrze po raz pierwszy wzbił się samolot wielozadaniowy JAS 39D Gripen (nr seryjny 800), który został wyposażony w stację radiolokacyjną PS-05/A Mark 4 z nową anteną z aktywnym skanowaniem elektronicznych AESA (Active Electronically Scanned Array), pracującą w paśmie X.
Antena nowego radaru Gripena C/D składa się z około tysiąca modułów nadawczo-odbiorczych TRM, zbudowanych w oparciu o technologię azotku galu / Zdjęcie: Saab Defence and Security
Lot próbny, trwający około 90 minut, został przeprowadzony 8 kwietnia z przyzakładowego lotniska Saaba w Linköping-Vårdsberg. Podczas testu zweryfikowano parametry taktyczno-techniczne dotyczące wykrywania celów powietrznych i naziemnych. Zgodnie z oświadczeniem Saaba, antena działała prawidłowo pod kątem wydajności i stabilności. Przez kolejne trzy-cztery miesiące planowane są kolejne testy. Podczas 15 lotów próbnych stacja zostanie przetestowana m.in. podczas symulowanej walki powietrznej z innym samolotem bojowym.
Antena składa się z około tysiąca modułów nadawczo-odbiorczych TRM, zbudowanych w oparciu o technologię azotku galu (GaN). Technologię tą wcześniej zastosowano w radarach naziemnych i morskich z rodziny Giraffe 3D, systemów walki radioelektronicznej oraz radarów lotniczych Erieye ER, pracujących w paśmie S i opracowanych na potrzeby samolotów wczesnego ostrzegania i dowodzenia GlobalEye (GlobalEye oferowany Finlandii, 2020-02-07; DSEI2019: Debiut Giraffe 1X, 2019-09-10).
Jej konstrukcja jest modułowa i skalowalna, dlatego może zostać zaadaptowana do samolotów różnego typu. Nowy radar będzie oferowany obecnym użytkowników samolotów w wariancie C/D (Czechy, RPA, Szwecja, Tajlandia i Węgry). Nie podlega obostrzeniom ustawy o międzynarodowym handlu uzbrojeniem ITAR (International Traffic in Arms Regulations). Dostawy mogą rozpocząć się w 12-18 miesięcy od złożenia zamówienia teraz. Wymagany jest dodatkowy czas na testy, ewentualne modyfikacje i certyfikację.
Co ciekawe, Saab nie przewiduje wyposażenia, przynajmniej według obecnych planów, w nową antenę najnowszego wariantu rodziny JAS 39, czyli wariantu E/F, który został zamówiony przez wojska lotnicze Szwecji (Flygvapnet) i Brazylii (Força Aérea Brasileira). Samoloty te otrzymują włoskie stacje radiolokacyjne Leonardo ES-05 Raven z anteną z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA, ale opartą o technologię arsenku galu (GaAs) (Brazylijski Gripen E oblatany, 2019-08-27).
Analiza
Próby naziemne nowego radaru rozpoczęto ponad rok temu w należących do spółki zakładach projektowych Ericsson w Göteborgu. W obecnej konfiguracji zdecydowano, że antena jest stała, a koncepcja zastosowania repozycjonera do zmiany jej położenia odrzucono. Uznano, że zaawansowane przetwarzanie elektroniczne rozwiązuje większość problemów dotyczących wydajności radaru na krańcowych wartościach zasięgu skanowania. Jednak jeśli próby wykażą, że to jest jednaj niewystarczające, antena zostanie przeprojektowana.
Co ciekawe, taki sam radar został zamówiony przez nieujawnionego odbiorcę ze Stanów Zjednoczonych 26 października 2019. Zbiegło to się z ogłoszeniem przez dowództwa NAVAIR (Naval Air Systems Command) dotyczącym zakupu anteny z aktywnym skanowaniem z przeznaczeniem dla biura badawczego amerykańskiej marynarki wojennej ONR (Office of Naval Research). Saab miał zainstalować antenę w innym samolocie testowym i dostarczył urządzenie zamawiającemu na początku 2020. Budżet zamówienia to 8,2 mln USD (34,2 mln zł).
Wcześniej, Saab prowadził testy zmodernizowanego radaru PS-05/A Mark 5 z anteną AESA w ramach programu Saab Ericsson NORA (Not Only a RAdar), który był testowany na samolocie JA 37 Viggen. NORA był związany z programem MIDAS (Multifunction Integrated Defensive Avionics System), mającym na celu opracowanie zainteresowanego systemu nowej awioniki, walki radioelektronicznej i datalinku.
Nowa antena jest również osobnym projektem w stosunku do programu badawczego na potrzeby południowokoreańskiego programu samolotu wielozadaniowego nowej generacji KF-X. Makieta tamtego urządzenia została zaprezentowana 19 października 2015 podczas 10. targów lotniczych i obronnych ADEX (International Aerospace & Defense Exhibition) w Seulu. Wykorzystuje ona wcześniejsze doświadczenia w programie NORA (KF-X z Meteorami, 2019-11-24).