W niedzielę, 20 kwietnia 2025, chiński dziennik South China Morning Post (SCMP) poinformował, że Instytut Badawczy nr 705 z siedzibą w Kunmingu, w prowincji Junnan, należący do państwowego koncernu stoczniowego China State Shipbuilding Corporation (CSSC), przeprowadził test nienuklearnego urządzenia wybuchowego, opartego na wodorku magnezu.
Zdjęcie: SCMP via Instytut Badawczy nr 705
Zgodnie z ujawnionymi informacjami opisanymi w Journal of Projectiles, Rockets, Missiles and Guidance, urządzenie wybuchowe wykorzystuje wspomniany wodorek magnezu (MgH₂), czyli związek chemiczny składający się z magnezu (Mg) i wodoru (H₂). Jest to biały, krystaliczny proszek w stanie stałym, który charakteryzuje się wysoką gęstością przechowywania wodoru, co czyni go obiecującym materiałem w technologiach energetycznych i militarnych.
Chińskim inżynierom udało się wygenerować trwałą kulę ognia o ultra-wysokiej temperaturze przekraczającej 1000°C przez ponad dwie sekundy. Bomba o masie 2 kg wytworzyła kulę ognia trwającą 15 razy dłużej niż równoważny wybuch trójnitrotoluenu (TNT), z nadciśnieniem 428,43 kilopaskali w odległości 2 metrów – około 40% siły TNT – ale z większym promieniem uszkodzeń termicznych. Technologia ta, pierwotnie badana dla zastosowań w czystej energii, takich jak ogniwa paliwowe, wykorzystuje zdolność wodorku magnezu do gęstego przechowywania wodoru i szybkiego uwalniania go po uruchomieniu konwencjonalnymi materiałami wybuchowymi, wywołując intensywne reakcje chemiczne.
Przetestowane urządzenie nie jest klasyczną bombą termonuklearną (wodorową), która opiera się na fuzji jądrowej, lecz chemicznym materiałem wybuchowym, który nie powoduje opadu radioaktywnego, co w przypadku zastosowań wojskowych czyni go odpowiednim do scenariuszy wymagających wysokiej temperatury na dużym obszarze np. celów o wysokiej wartości.
Zakład w Shaanxi, który produkuje wodorek magnezu na skalę przemysłową, może dostarczać 150 ton tego materiału rocznie. Chociaż, jak wskazuje SCMP, badania prowadzone przez Instytut Badawczy nr 705 nie określa scenariuszy użycia militarnego, podwójny charakter tej technologii budzi obawy o jej rolę w nowoczesnej wojnie, zwłaszcza w kontekście 7,2% wzrostu budżetu obronnego Chin do około 249 mld USD w 2025, z naciskiem na integrację odnawialnych źródeł energii, takich jak wodór (Chiny zwiększają wydatki na obronę kolejny rok z rzędu).
Reakcje międzynarodowe, zwłaszcza opinii publicznej, wskazują na fascynację, ale i obawy nową technologią, przy czym niektórzy komentatorzy zwracają uwagę na jej potencjał jako broni do niszczenia celów bez konsekwencji znanych z użycia ładunków nuklearnych.
Badania te wpisują się w szersze postępy Chin w dziedzinie energii i technologii militarnych, takich jak reaktor torowy czy badania nad fuzją, co sugeruje strategiczne dążenie do innowacyjnych systemów o dużym wpływie.
Jeśli chodzi o badania nad dużymi konwencjonalnymi ładunkami wybuchowymi w Chinach, to warto wspomnieć przetestowanej po raz pierwszy pod koniec 2018, opracowanej przez państwowy koncern NORINCO (China North Industries Corporation), konwencjonalnej bomby lotniczej dużego wagomiaru, zrzuconej z bombowca strategicznego Xi’an H-6K. Bomba miała 6 m długości oraz masę kilku ton (5-10 t). Co ciekawe, NORINCO potwierdziło, że bomba nie jest termobaryczna (paliwowo-lotnicza) jak np. rosyjska AWBPM (Awiacionnaja bakuumnaja bomba powyszennoj moszcznosti), co oznacza, że nie wykorzystuje gazu do tworzenia długotrwałej kuli ognia, lecz opiera się na konwencjonalnym ładunku wybuchowym, generującym potężną falę uderzeniową. Jest bardziej odpowiednikiem amerykańskiej 11-tonowej GBU-43/B MOAB (Massive Ordnance Air Blast).
705 Research Institute, działający w ramach China State Shipbuilding Corporation (CSSC), to jeden z kluczowych ośrodków badawczych. Założony w 1992, specjalizuje się w zaawansowanych technologiach związanych z inżynierią systemów, inżynierią mechaniczną, elektroniką, automatyką, technologią komputerową, precyzyjnymi instrumentami oraz technologiami morskimi i podwodnymi. Instytut odgrywa istotną rolę w rozwoju zarówno cywilnych, jak i wojskowych technologii, ze szczególnym naciskiem na projekty związane z przemysłem stoczniowym i zaawansowanym uzbrojeniem.
Instytut jest uznawany za kluczowy dla chińskiego przemysłu obronnego, co potwierdzają sankcje nałożone przez USA w grudniu 2020. Został dodany do listy podmiotów Departamentu Handlu USA (Entity List) za pozyskiwanie i próbę pozyskiwania przedmiotów pochodzenia amerykańskiego na potrzeby programów Ludowej Armii Wyzwoleńczej.
Jego badania nad technologiami wodorowymi i podwodnymi sugerują potencjalne zastosowania w wojnie morskiej, np. w rozwoju cichych systemów napędowych dla okrętów podwodnych.