27 stycznia minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak poinformował na mediach społecznościowych o planowanej dacie podpisania umowy na zakup 32 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II oraz jej wynegocjowanej wartości. Będzie to druga najwyższa podpisana umowa w historii Wojska Polskiego, tuż po zakupie dwóch baterii systemu przeciwlotniczego i przeciwrakietowego MIM-104 Patriot.
 Polska zdecydowała się na zakup 32 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II, co oznacza o dwa samoloty mniej, niż Belgia. Pakiet dla obu państw jest zbliżony, poza większą liczbą silników zamówionych przez Belgów / Zdjęcie: Remigiusz Wilk

Polska zdecydowała się na zakup 32 samolotów wielozadaniowych Lockheed Martin F-35A Lightning II, co oznacza o dwa samoloty mniej, niż Belgia. Pakiet dla obu państw jest zbliżony, poza większą liczbą silników zamówionych przez Belgów / Zdjęcie: Remigiusz Wilk

Umowa międzyrządowa (LoA) zostanie podpisana w piątek, 31 stycznia o godz. 15.00 w Dęblinie na terenie 4. Skrzydła Lotnictwa Szkolnego. Minister poinformował, że Polska zapłaci za amerykańskie samoloty równowartość 4,6 mld USD (17,7 mld zł), co oznacza redukcję ceny o 1,9 mld USD (7,3 mld zł) w porównaniu z kwotą maksymalną 6,5 mld USD (25 mld zł), zgodnie z informacją amerykańskiej Agencji Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) z 11 września 2019. Do tego będzie trzeba doliczyć 23-procentowy podatek VAT, czyli nieco ponad 1 mld USD (3,85 mld zł) (Zgoda USA na F-35A do Polski, 2019-09-11).

Warto tu porównać zakup 34 samolotów tego typu przez Belgię, która tak samo jak Polska zrezygnowała z negocjowania umów offsetowych, aby przyspieszyć procedurę zakupową. Zgodnie z informacją DSCA ze stycznia 2018, maksymalna wartość pakietu belgijskiego wyniosła 6,53 mld USD (25,12 mld zł), ale udało się wynegocjować obniżenie jej o 2,28 mld USD (8,77 mld zł) do 4,25 mld USD (16,35 mld zł). W Belgii obowiązuje 21-procentowy podatek VAT, a więc wyniósł on dodatkowe niecałe 900 mln EUR (3,82 mld zł) (Zakup F-35 bez offsetu, 2020-01-11).

W związku z powyższym, w przypadku prostego podzielenia wartości umowy netto przez liczbę samolotów otrzymalibyśmy kwoty jednostkowe 143,75 mln USD (553,1 mln zł) dla Polski i 125 mln USD (481 mln zł) dla Belgii. Jednak w rzeczywistości ceny jednostkowe za płatowce z silnikami są prawdopodobnie zbliżone, jeśli nie identyczne, a różnica wartości obu umów na niekorzyść Polski może wynikać z innych wybranych części składowych obejmujących pakiet dodatkowy ( F-35B dla Singapuru, 2020-01-10).

Oba państwa otrzymały zgodę na zakup samolotów z wybranym pakietem dodatkowym, ale na drodze negocjacji cenowych mogły z części wyposażenia i usług zrezygnować. Polska wnioskowała o zakup 33 silników turbowentylatorowych Pratt & Whitney F135-PW-100 (jeden zapasowy), natomiast Belgia – o 38 (cztery zapasowe). Pozostałe elementy pakietu wyposażenia były zgodne i objęły systemy walki radioelektronicznej i samoobrony BAE Systems ASQ-239, systemy dowodzenia, kontroli i komunikacji, komputery pokładowe, systemy nawigacji i identyfikacji, globalny system wsparcia autonomicznej logistyki (ALGS), symulator lotu, możliwość integracji uzbrojenia i inne podsystemy oraz wyrzutnie flar. Oba państwa nie zdecydowały się póki co na zakup uzbrojenia (F-35A dla Belgii?, 2018-10-22).

W obu przypadkach należy będzie także doliczyć koszty modernizacji infrastruktury. Belgia planuje dostosować bazy lotnicze Florennes w prowincji Namur i Kleine-Brogel w Limburgii do nowych samolotów za nie więcej, niż 275 mln EUR (1,17 mld zł). Podobne prace muszą zostać przeprowadzone w Polsce, a najbardziej optymalne pod tym kątem wydają się 31. Baza Lotnictwa Taktycznego Poznań-Krzesiny i 32. Baza Lotnictwa Taktycznego Łask, obecnie goszczące łącznie 46 samolotów F-16C/D Block 52+. Decyzje w tej sprawie jeszcze nie zapadły, ale nie należy przy tym porównywać ewentualnych kosztów prac w obu przypadkach, gdyż zakres prac zapewne będzie różnił się. Warto również doliczyć dodatkowe 12,4 mld EUR (52,65 mld zł), które według Belgów zostanie przeznaczonych na przewidywaną przez nich 40-letnią eksploatację tychże samolotów (Infrastruktura dla belgijskich F-35A, 2019-07-10).