Na początku kwietnia chińska spółka Zhongtian Feilong ujawniła, że dokonała oblotu bezzałogowego statku latającego pionowego startu i lądowania klasy VTUAV (Vertical Take-off and landing tactical Unmanned Air Vehicle), przenoszącego amunicję krążącą do różnych misji.

Chińska spółka Zhongtian Feilong ujawniła, że dokonała oblotu bezzałogowego statku latającego pionowego startu i lądowania, przenoszącego amunicję krążącą / Zdjęcie: Zrzut ekranu z prezentacji wideo prowadzonej za pomocą komunikatora WeChat przez przedstawicieli producenta

Informacja została ujawniona 1 kwietnia, a dziewiczy lot statku powietrznego o nieujawnionej nazwie miał nastąpić 20 marca br., w także nieujawnionej lokalizacji w Chinach. Podczas prezentacji wideo prowadzonej za pomocą komunikatora WeChat przez przedstawicieli Zhongtian Feilong, poinformowano, że statek-matka to stałopłat napędzany czterema śmigłami do startu i jednym do lotu poziomego. Został on określony, dosłownie, bezzałogowym systemem powietrznego roju. Oznacza to, że przenoszona przez niego amunicja krążąca ma działać w tzw. roju.

Według dostępnych informacji i deklaracji producenta, statek może przenosić pod kadłubem do dziewięciu mniejszych bsl, lecz na prezentacji wideo były tylko cztery. Amunicja krążąca może być wykorzystywana do różnych zadań: od uderzeniowych, dzięki zastosowaniu niewielkich głowic bojowych, poprzez zwiad, rozpoznanie, walkę radioelektroniczną i zagłuszanie po rolę przekaźników sygnałów elektromagnetycznych (data-linków).

Podczas prezentacji, statek-matka wystartował i dotarł do wyznaczonego punktu, po czym uwolnił przenoszone bsl, które zostały uruchomione i utworzyły rój. Według konstruktorów, system ten charakteryzuje się dużym zasięgiem, odpornością na zakłócenia elektromagnetyczne, dwukierunkowym łączem wymiany danych, stosunkowo małymi wymogami logistycznymi i łatwością w obsłudze.

Nie poinformowano, czy po zakończeniu przez amunicję krążącą misji niewymagającej zniszczenia celu, może ona powrócić do statku-matki (zostać odłowiona), czy jest po prostu jednorazowego użytku i spisywana na straty po przesłaniu zebranych danych lub wykonaniu zadania. Według komentatorów, próby z dość niedużym statkiem-matką klasy taktycznej mają utorować drogę do budowy większych statków powietrznych klasy strategicznej, które będą przenosić w przyszłości dużą liczbę mniejszych bsl.

Co ciekawe, mniej więcej w tym samym czasie, bo 26 marca laboratorium badawcze amerykańskich Sił Powietrznych AFRL (Air Force Research Laboratory) wraz ze spółkami Kratos Defense & Security Solutions i Area-I dokonało próby z wypuszczaniem niewielkiego rozpoznawczego bsl ALTIUS-600 z wewnętrznej komory uzbrojenia niskokosztowego, odrzutowego bezzałogowca XQ-58A Valkyrie. O ile amerykański system wydaje się być dużo bardziej zaawansowany, niż chiński statek-matka, to koncepcja wykorzystania mniejszych bsl przenoszonych przez większe bezzałogowce, jest taka sama (XQ-58A Valkyrie z bsl ALTIUS-600).

Z kolei w lutym br. indyjska spółka Hindustan Aeronautics Ltd (HAL) zaprezentowała makiety trzech typów bsl, opracowywanych w ramach koncepcji tzw. lojalnego skrzydłowego w inicjatywy o kryptonimie CATS (Combat Air Teaming System). Jeden z nich CATS-ALFA (Air Launched Flexible Asset), ma być szybującym zasobnikiem o zasięgu około 100 km, przenoszonym przez samolot załogowy, który sam będzie przenosił mniejszą amunicję krążącą służącą do atakowania celów powierzchniowych (CATS: Lojalni skrzydłowi z Indii).

Analiza

Chiński przemysł, jak i siły zbrojne, stawiają na rozwój systemów bezzałogowych działających w roju, co nie jest ani zaskoczeniem, ani nowością. We wrześniu 2020 ujawniono 48-prowadnicową wyrzutnię amunicji krążącej, posadowioną na lekkim pojeździe opancerzonym Dongfeng Mengsh CSK-131 w wersji napędowej 6×6. Zastosowane bsl to prawdopodobnie Ch-901 o masie 9 kg z głowicą bojową (kumulacyjną) o masie 3 kg. Prace nad systemem prowadzi spółka CAEIT (China Academy of Electronics and Information Technology).

Spółka ta, wcześniej znana jako CETC (China Electronics Technology Group Corporation), przeprowadziła w listopadzie 2016 rekordową demonstrację działania w roju 67 miniaturowych bsl, startujących samodzielnie z ziemi. 10 czerwca 2017 rekord pobito i wystartowało jednocześnie 119 bsl, by jeszcze w tym samym roku przetestować współdziałanie 200 statków.

Warto dodać, że 26 października 2016 amerykańskie dowództwo NAVAIR (Naval Air Systems Command) wraz z biurem Strategic Capabilities Office (SCO) Departamentu Obrony, przeprowadziło demonstrację działania w roju 103 miniaturowych bsl Perdix, wypuszczonych z zasobników, przenoszonych przez trzy samoloty F/A-18F Super Hornet.

Technologia rojów miała być też w ostatnim czasie wykorzystywana komercyjnie, m.in. w czasie obchodów chińskiego Nowego Roku w Szanghaju do prezentacji na niebie widowiskowych figur i obiektów za pomocą aż 2 tys. wielowirnikowych bsl z podświetleniem, choć pojawiły się zarzuty i domniemani świadkowie, że całe wydarzenie zostało sfingowane.