Zmiany w ustawie

10 sierpnia 2018 w środowisku strzeleckim kolejny raz w tym roku zawrzało. Po zmianach ustawy – Prawo łowieckie, które weszły w życie 1 kwietnia, a także po czerwcowym wycieku proponowanej ustawy o broni i amunicji, który rzekomo okazał się tylko niewartą uwagi wprawką, przyszła kolejna burza.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało projekt ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. W jej ramach nagle, po roku prac nad projektem, pojawiły się przepisy zmieniające m.in. ustawę o broni i amunicji. Zmian można było się spodziewać, bowiem termin implementacji dyrektywy broniowej Unii Europejskiej upływa 14 września 2018. Jednak skala projektowanych restrykcji, a przede wszystkim planowana konfiskata własności prywatnej przerosła najbardziej pesymistyczne oczekiwania.

Badania
Projektowane zmiany art. 15 ust. 4 ustawy nakładają na wszystkich posiadających pozwolenie na broń obowiązek przedstawiania właściwemu organowi orzeczeń lekarskich i psychologicznych raz na 5 lat. Co ciekawe, z uzasadnienia projektu wynika, że motywowane jest to przepisami wynikającym z dyrektywy, która mówi o obowiązku okresowego przeglądu pozwoleń w odstępach nieprzekraczających 5 lat. Wszystko wskazuje jednak na to, że autorzy projektu nie przeczytali dyrektywy ze zrozumieniem. Wskazany w art. 6 ust. 7 dyrektywy obowiązek okresowych przeglądów pozwoleń dotyczy bowiem wyjątkowych przypadków, w których państwa członkowskie mogą wydawać pozwolenia na broń kategorii A. To właśnie te pozwolenia mają podlegać okresowym przeglądom, choć dyrektywa w żadnym miejscu nie mówi, że pod tym pojęciem kryją się właśnie badania lekarskie. Moim zdaniem przeglądom mają podlegać te szczególne okoliczności, które były podstawą wydania takiego pozwolenia na broń co do zasady niedozwoloną, ujętą w kategorii A.

Czarnoprochowa
Broń czarnoprochową, a ściślej – broń palną rozdzielnego ładowania przystosowaną do strzelania wyłącznie przy wykorzystaniu prochu czarnego, wytworzoną przed rokiem 1900 lub reprodukcje takiej broni według projektu będzie trzeba zarejestrować (art. 9 ust. 2). Potwierdzenie rejestracji dokonywane będzie w karcie rejestracyjnej broni (projektowany art. 13 ust. 1 i ust. 6). Niestety to nie wszystko. Zgodnie z art. 13 ust. 7 – broń taka nie będzie mogła być zarejestrowana na rzecz osoby, która poza ukończeniem 18 roku życia nie przedstawi orzeczenia lekarskiego i psychologicznego (art. 13 ust. 8 pkt 2 lit. a w zw. z art. 15 ust. 3) oraz informacji z Krajowego Rejestru Karnego stwierdzającej, że nie była ona skazana prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo przeciwko życiu, zdrowi lub mieniu. Jeszcze wisienka na torcie. Zgodnie z projektowanym art. 15 ust. 8a – do wydania kart rejestracyjnych broni stosuje się odpowiednio m.in. art. 15 ust. 4 – czyli badania raz na 5 lat. Dotyczy to zarówno czarnoprochowców, jak i posiadaczy broni pneumatycznej.

Noszenie
Projektowana ustawa za noszenie uznaje każde przemieszczanie się z bronią, w tym jej przewożenie w pojeździe (projektowany art. 10 ust. 9). W przeciwieństwie do aktualnego brzmienia ustawy, w której za noszenie uznano przemieszczenie broni załadowanej. Zgodnie z projektem noszenie broni załadowanej możliwe będzie tylko przez posiadaczy pozwolenia do celów ochrony osobistej. Broń posiadaną na podstawie pozwolenia do celów łowieckich, kolekcjonerskich, sportowych, szkoleniowych oraz broń czarnoprochową będzie można nosić tylko rozładowaną, co oczywiście nie dotyczy strzelnicy, a w przypadku myśliwych – także polowań (art. 10 ust. 11 i 12).

Definicje
Pojawia się także definicja broni rozładowanej (art. 10 ust. 15), za którą uznaje się broń bez naboju w komorze nabojowej, jak również z niezaładowanym bębnem lub urządzeniem ładującym lub bez podpiętego magazynka. Przy braku definicji urządzenia ładującego i magazynka, rodzi się pytanie, czy magazynek mieści się w zbiorze urządzeń ładujących, czy też jest to rzecz zupełnie odrębna? Jest to o tyle istotne, że zgodnie z proponowanymi zmianami urządzenie ładujące nie będzie mogło być załadowane. Ale co z magazynkiem? Tylko nie będzie mógł być podpięty (ale będzie mógł być załadowany w ładownicy czy kieszeni), czy też magazynek również nie będzie mógł być załadowany, gdyż jest rodzajem urządzenia ładującego?

Pojemność magazynków
Art. 5 ust. 3 dyrektywy zawiera słynny już przepis zakazujący posiadania mechanizmów ładujących mogących pomieścić ponad 20 nabojów lub w przypadku długiej broni palnej – ponad 10 nabojów. Przepis ten zawiera jednak furtkę – możliwość wprowadzenia pewnych wyjątków przez państwa członkowskie. Autorzy projektu z tej furtki nie skorzystali. Projektowany art. 18 ust. 1 pkt 5 ustawy mówi, że właściwy organ cofa pozwolenie (tj. musi cofnąć), jeżeli osoba, której takie pozwolenie wydano posiada mechanizmy ładujące do samopowtarzalnej broni palnej centralnego zapłonu lub do powtarzalnej broni palnej centralnego zapłonu, który to mechanizm może pomieścić ponad 20 nabojów, a w przypadku długiej broni palnej – ponad 10 nabojów. Tylko tyle. Posiadanie takich mechanizmów oznacza cofnięcie pozwolenia.

Konfiskata
Projektowana ustawa zawiera także szereg przepisów przejściowych, a wśród nich art. 156 ust. 5: Osoby posiadające pozwolenie na broń, które w dniu wejścia w życie ustawy nowej posiadały mechanizmy ładujące, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 5 ustawy zmienianej w art. 135 w brzmieniu nadanym nową ustawą, zobowiązane są w terminie 90 dni od dnia wejścia w życie ustawy nowej zwrócić te mechanizmy do organu właściwego do wydania pozwolenia na broń.

Zgodnie z Konstytucją RP i art. 64:
1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.
2. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej.
3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.

Zgodnie z konstytucyjną zasadą proporcjonalności – ograniczenie konstytucyjnych wolności i praw możliwe jest tylko wtedy, gdy jest to konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób (art. 31 ust. 3 Konstytucji), a wywłaszczenie dopuszczalne jest jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem (art. 21 ust. 2 Konstytucji).