W środę, 29 maja 2024, norweska spółka Kongsberg Defence and Aerospace (KDA) poinformowała o podpisaniu umowy o wartości około 410 mln EUR (1,753 mld zł) z Dyrekcją Generalną Zakupów Wojskowych DGAM (Dirección General de Armamento y Material) Ministerstwa Obrony Hiszpanii na dostawy kolejnych zestawów przeciwlotniczych NASAMS (National/Norwegian Advanced Surface-to-Air Missile System) w najnowszej konfiguracji (NASAMS III) w ramach programu modernizacji obrony powietrznej hiszpańskich sił zbrojnych.
Zdjęcie: KDA
Jesteśmy zachwyceni możliwością wzmocnienia długotrwałych relacji z armią hiszpańską oraz hiszpańskimi siłami powietrznymi i kosmicznymi poprzez dostawy, które znacznie zwiększą istniejący potencjał NASAMS w Hiszpanii i jeszcze bardziej wzmocnią współpracę między Hiszpanią a Norwegią – powiedział Eirik Lie, prezes KDA.
Hiszpania, jeden z pierwszych użytkowników NASAMS, polega na tym zaawansowanym i sprawdzonym w walce systemie w celu obrony przed obecnymi i pojawiającymi się zagrożeniami – powiedział Tom Laliberty, prezes działu Land & Air Defense Systems w Raytheon, spółce amerykańskiej korporacji RTX. Dzięki temu kontraktowi Hiszpania wzmocni swoje istniejące zdolności w zakresie obrony powietrznej, przyczyniając się jednocześnie do zbiorowego bezpieczeństwa europejskiego.
Podpisanie kontraktu następuje po powiadomieniu o przyznaniu kontraktu złożonym 19 kwietnia przez DGAM i przekazanym przez KDA. Nie poinformowano o liczbie zamówionych jednostek ogniowych.
NASAMS to wiodący na świecie system obrony powietrznej średniego zasięgu, oferowany wspólnie przez KDA i Raytheon. Hiszpania była pierwszym międzynarodowym użytkownikiem NASAMS, a kraj ten obsługuje NASAMS od ponad 20 lat. Hiszpańskie zestawy NASAMS są obecnie rozmieszczone w państwach bałtyckich w ramach wsparcia misji NATO wzmocnienia flanki wschodniej Sojuszu. Obecnie w grupie użytkowników NASAMS znajduje się 13 krajów NATO i krajów partnerskich, w tym Ukraina, która otrzymała zestawy w ramach międzynarodowej pomocy wojskowej.
Wyrzutnia NASAMS II na podwoziu Iveco serii M250 z 73. Pułku Obrony Przeciwlotniczej / Zdjęcie: Outisnn via Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)
Bateria NASAMS składa się z sześciu wyrzutni, trójwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej AN/MPQ-64F1 Improved Sentinel, pojazdu dowodzenia i kierowania ogniem z systemem transmisji danych Link 16 i pojazdu z obserwacyjno-celowniczą głowicą optoelektroniczną. Jedna bateria, działająca w ramach zintegrowanego systemu obrony powietrznej, może zwalczać maksymalnie do 36 celów powietrznych jednocześnie, takich jak samoloty, śmigłowce i pociski manewrujące.
Hiszpania zamówiła cztery jednostki ogniowe NASAMS II w 2003. Niewykluczone, że nowe zestawy zastąpią starszy system MIM-23 HAWK Phase III, którego sześć baterii obiecano przekazać Ukrainie. Ponadto z zasobów wojsk lotniczych i kosmicznych (Ejército del Aire y del Espacio) przekazano zestawy Aspide 2000.
W ramach dowództwa obrony powietrznej wojsk lądowych Hiszpanii (Mando de Artillería Antiaérea, MAA), zestawy NASAMS są zgrupowane w III Grupie Obrony Przeciwlotniczej z Marines, wchodzącej w skład 73. Pułku Obrony Przeciwlotniczej (Regimiento de Artillería Antiaérea n.º 73) z Kartageny oraz Generalnym Dowództwie Kanaryjskim w 94. Pułku Obrony Przeciwlotniczej (Regimiento de Artillería Antiaérea n.º 94).
W ramach wspomnianej modernizacji obrony powietrznej Hiszpanii, 5 października 2023, Departament Stanu USA wydał zgodę na potencjalną sprzedaż czterech zestawów ogniowych systemu przeciwlotniczego i przeciwrakietowego MIM-104F Patriot PAC-3+ za maksymalnie 2,8 mld USD (wówczas 12,19 mld zł).