17 kwietnia europejska spółka Airbus Defence and Space poinformowała, że przeprowadzono pierwsze w historii w pełni automatyczne tankowanie w locie samolotu bojowego przez samolot-cysternę za pomocą systemu Automatic Air-to-Air Refuelling (A3R). W operacji uczestniczył samolot wielozadaniowy F-16AM-20, portugalskich wojsk lotniczych (Força Aérea Portuguesa, FAP) i należący do Airbusa samolot transportowo-tankujący A310 MRTT (Multi Role Tanker Transport).

Komputer systemu A3R automatycznie wykrywa położenie sondy paliwowej względem samolotu za pomocą algorytmów przetwarzania obrazu. System precyzyjnie, z dokładnością do kilku centymetrów, steruje wysięgnikiem i utrzymuje go na sondzie, aby wybrać optymalny moment do wysunięcia złącza teleskopowego w celu uzyskania połączenia i przetoczenia paliwa w locie. W czasie działania systemu A3R, operator ARO jedynie monitoruje przebieg operacji / Zdjęcie: Airbus Defence and Space

Komputer systemu A3R automatycznie wykrywa położenie sondy paliwowej względem samolotu za pomocą algorytmów przetwarzania obrazu. System precyzyjnie, z dokładnością do kilku centymetrów, steruje wysięgnikiem i utrzymuje go na sondzie, aby wybrać optymalny moment do wysunięcia złącza teleskopowego w celu uzyskania połączenia i przetoczenia paliwa w locie. W czasie działania systemu A3R, operator ARO jedynie monitoruje przebieg operacji / Zdjęcie: Airbus Defence and Space

Seria prób została zrealizowana nad Oceanem Atlantyckim na początku bieżącego roku. Samoloty spędziły w powietrzu łącznie 45 godzin. Podczas prób, bez przetaczania paliwa, portugalski myśliwiec połączył się ze sztywnym przewodem paliwowym A310 MRTT aż sto dwadzieścia razy. Co istotne, po raz pierwszy same połączenia w locie odbyła się bez udziału operatora przewodu sztywnego (ARO). Odbyły się w całym zakresie przewidzianych dla takiego zadania prędkości i pułapu. Etap certyfikacji A3R rozpocznie się w 2021, po zakończeniu którego rozpocznie się produkcja seryjna.

System A3R nie wymaga instalowania w samolocie odbierającym paliwo dodatkowego wyposażenia i ma na celu zmniejszenie obciążenia pracą operatora ARO, poprawę bezpieczeństwa i optymalizację szybkości tankowania w powietrzu w warunkach operacyjnych. Celem projektu prowadzonego przez Airbusa jest opracowanie technologii, które pozwolą na w pełni autonomiczne tankowanie samolotów w powietrzu.

Analiza
Pierwsza operacja z udziałem A3R została przeprowadzona z udziałem operatora ARO, który sterował teleskopowym mechanizmem wysięgnika sztywnego przewodu paliwowego. Zrealizowano ją 21 marca 2017 z udziałem A310 MRTT i portugalskiego F-16AM-20. Informacja o operacji została ujawniona 9 maja 2017. Sam lot trwał łącznie godzinę i 15 minut. W tym czasie myśliwiec podłączył się sześć razy pod sztywny przewód, także bez przetaczania paliwa. Prędkość wynosiła 270 w./500 km/h, operacja była realizowana na wysokości 7620 m (25 000 stóp) w różnych warunkach oświetleniowych.

12 lipca 2018 Airbus poinformował, że również z udziałem operatora ARO dokonano siedmiokrotnego połączenia tankowca A310 MRTT z australijskim samolotem transportowo-tankującym KC-30A (lokalne oznaczenia A330 MRTT) (Automatyczne tankowanie KC-30A, 2018-07-14).

Z kolei 12 lutego 2020 poinformowano, że do programu o kryptonimie SMART MRTT, który ma na celu wdrożenie systemu A3R, zostały zaproszone wojska lotnicze Republiki Singapuru (Angkatan Udara Republik Singapura). W 2014 Singapur zamówił sześć najnowszych samolotów transportowo-tankujących A330-300 MRTT, z którymi system A3R ma być docelowo zintegrowany (Automatyczne tankowanie KC-30A, 2018-07-14).