Sposoby celowania przy zastosowaniu kropki i krzyża

Strzelanie bez powiększenia

Pierwszym i najszybszym sposobem celowania jest użycie kropki lub centralnego punktu krzyża bez powiększenia. Przede wszystkim obserwacja przedpola a tym samym odnalezienie celu jest najłatwiejsze i najszybsze. Mamy największe pole widzenia i najlepszą świadomość sytuacyjną. Znak celowniczy jest najbardziej stabilny, co ułatwia oddanie szybkiego strzału. Drgania dają się we znaki wraz ze wzrostem powiększenia, co w niektórych przypadkach wręcz uniemożliwia oddanie strzału.

Szybkie celowania w praktyce

EOTech HWS EXPS3 – szybkie i wygodne wyłapanie celu na 15 m na centralny punkt. Zarówno kropka jak i mniej więcej środek zewnętrznego okręgu da zadowalającą celność przy szybkim strzelaniu dynamicznym i bojowym.

Na dystansie 100 m cel jest już mało widoczny za znakiem celowniczym, który przy mocnym podświetleniu zakrywa cel.

Powiększalnik zdecydowanie poprawia możliwość oddania celnego strzału. Już na 100 m zmiana punktu celowania związana z poprawką jest bardzo intuicyjna.

Poniższe grafiki pokazują jak wykorzystać celownik do określenia odległości korzystając ze znaku celowniczego EOTech.

Zawahanie podczas celowania

Centralny punkt automatycznie jest wychwytywany przez oko strzelca i intuicyjnie nanoszony na cel. W przypadku kolimatorów i holografów wydaje się to oczywiste. Jednakże w przypadku celowników z bardziej skomplikowanym znakiem celowniczym sprawa nie jest już tak prosta. Tak naprawdę ilość informacji, jaką otrzymujemy w postaci punktów określających punkt trafienia na różnych dystansach, potrafi spowolnić decyzje o oddaniu strzału. Zwłaszcza, gdy strzelec zacznie szukać doskonałego ustawienia pomiędzy centralną kropką, a linią przewyższenia na osi pionowej. Dodatkowym utrudnieniem może być niepodświetlana siatka lub siatka podświetlana w całości.

Niepodświetlony krzyż ginie na tle

W pierwszym przypadku zmienne warunki terenowe w ciemnej kolorystyce czy słabe oświetlenie może wprowadzić moment zawahania, czy aby na pewno celuje się właściwym punktem. Jeśli znajdzie się już punkt celowania, może się on zlewać z samym celem. Aby się upewnić, że cel jest właściwie namierzony, strzelec poruszy celownikiem np. góra-dół, upewniając się, że dana plamka na ciemnym tle jest właśnie naszym punktem celowania.

Sytuacje zilustrowano przy użyciu lunety EOTech Vudu 1-6×24 SFP.

Niepodświetlony krzyż w poniższym przypadku jest dobrze widoczny na tle osi strzeleckiej.

Przy przeniesieniu na podstawę celu znak centralny i punkty na osi pionowej stają się słabo widoczne.

Podświetlenie może być nadmierne

W drugim przypadku, czyli przy całej podświetlonej siatce, jest zdecydowanie lepiej, ponieważ nie ma takiego problemu ze znalezieniem punku celowania. Jednakże jak już wcześniej wspomniałem, dostajemy dużo informacji w postaci całego świecącego znaku celowniczego, z którego wybieramy właściwą część. Najlepszym rozwiązaniem jest podświetlenie tylko jej centralnej części, która odznacza się na tle. W tym wypadku najszybciej ją odnajdujemy, nanosimy na cel i oddajemy strzał.

Różnice w strzelectwie sportowym

W strzelectwie sportowym czy po prostu rekreacyjnym tego typu niuanse schodzą na dalszy plan. Przede wszystkim zazwyczaj strzelamy do bardzo charakterystycznych celów, mocno odznaczających się od otoczenia. Na ich tle praktycznie wszystkie znaki celownicze są doskonale widoczne i nabierając doświadczenia, strzelec odnajduje każdy charakterystyczny punkt swojego znaku celowniczego na całej tarczy. Ponadto przed wejściem na oś mamy czas na wyszukanie tarcz i opatrzenie się z ich ustawieniem. co bardzo pomaga w szybkim namierzaniu w celowniku.

Opad pocisku

Patrząc przykładowo na tabele balistyczne amunicji .223 HBPT firmy Sellier & Bellot przy najbardziej popularnym przystrzelaniu na 100m (testowane na broni z lufą 20”, skok gwintu 1:7-11:10, masa pocisku 69 grainów) prezentuje nam się opad:

• na 50m – 9mm,
• na 100m – nasze zero czyli centralny punkt zgodny z ustawieniem kropki lub krzyża,
• na 200m – 94mm,
• na 300m – 370mm.

Jak widać, do dystansu 100 m tor lotu pocisku jest bardzo płaski. Oczywiście na bardzo bliskim dystansie, od 0 do 50 m, dojdzie dodatkowa korekta związana z wysokością montażu celownika na broni. W związku z tym weźmiemy pod uwagę różnicę pomiędzy linią celowania a osią przewodu lufy.

Na dystansie do 300 m dalej można celować w sylwetkę i skutecznie ją trafić, natomiast strzelając do małych celów lub chcąc zrobić dobre skupienie, trzeba posiłkować się dodatkowymi punktami na siatce przewyższeń naszego krzyża. Na większym dystansie sytuacja już sytuacja robi się mocno skomplikowana. Opad prezentuje się następująco:

• na 400m – 870mm,
• na 500m – 1691mm,
• na 600m – 2880mm.

Jak widać na przykładzie 600 m, branie przewyższenia równego półtorej wysokości sylwetki stojącego prosto człowieka na wyczucie celując kropką nie wydaje się najbardziej skutecznym rozwiązaniem.

Krzyż na większe dystanse

Krzyż ułatwiający strzelanie na większe dystanse zaprezentujemy na przykładzie lunety EOTech VUDU 1-6×24 FFP.

Siatka celownicza SR-1 przedstawia centralny punkt w postaci krzyża, połączony z  okręgiem do szybkiego namierzania celu.

Po powiększeniu ukazuje się pełen centralny punkt w pierwszym planie lunety do celnego strzelania na większym dystansie. W tym wypadku podświetlenie całego znaku gwarantuje doskonałą widoczność na tle celu.

Poniżej graficzna wizualizacja krzyża SR-1 wraz z objaśnieniem wyskalowania w miliradianach.

Stabilizacja to podstawa

Strzelając do oddalonych celów, przyjmujemy stabilną postawę strzelecką (leżącą lub z bronią ustabilizowaną o przesłonę), przez co dużo szybciej odnajdujemy wszystkie punkty na siatce za sprawą minimalizacji drgań. Z tego samego powodu szybciej i łatwiej można namierzyć cel odpowiednim punktem celownika lub zapracować na powiększeniu jeżeli potrzebujemy szerszego pola widzenia do odnalezienia celu i ponownego powiększenia do dokładnego oddania strzału.

Przede wszystkim zaznajomienie ze sprzętem

Dobrze przestrzelana broń na różnych dystansach i znajomość ustawienia znaku celowniczego pozwala przede wszystkim na szybkie branie poprawki, natychmiastowe ustawienie odpowiedniego punktu celowania i skuteczny strzał.

By oddać celny strzał w jak najszybszym czasie, potrzebna jest wypracowana, powtarzalna postawa strzelecka, pozwalająca na natychmiastowe wprowadzenie broni na cel i ustawienie oka dokładnie w linii oko-znak celowniczy-cel. W tym wypadku najlepszym rozwiązaniem jest celownik wyposażony w kropkę. Z kolei chcąc strzelać celnie na większym dystansie, nieocenionym narzędziem jest celownik dający odpowiednie powiększenie i krzyż z siatką, dzięki której odnajdziemy właściwy punkt trafienia. Oczywiście kolejnym faktorami jest znajomość balistyki pocisku, umiejętność określenia odległości do celu przy pomocy siatki mil-dot/MRAD lub w MOA i reagowanie na zmienne warunki strzelania, czyli wiatr, temperatura ciśnienie czy efekt Coriolisa . Jednakże te ostatnie to już kolejne elementy wyszkolenia strzeleckiego.

Artykuł zawiera lokowanie produktu: lunet linii Vudu oraz celownika holograficznego EXPS3 od EOTech. Dystrybutorem produktów EOTech w Polsce jest Griffin Group Defence.

Współpraca reklamowa