Śmigłowcowa katastrofa

Odpowiedź Ministerstwa Obrony Narodowej na interpelację posła Stanisława Żmijana daje prawdziwy obraz śmigłowcowej katastrofy w Siłach Zbrojnych. Zgodnie z informacją MON, od 2007 wycofano z użytku aż 95 wiropłatów zastępując je jedynie nielicznymi nowymi modelami. 



18 grudnia 2018 inżynier Stanisław Żmijan, poseł z okręgu chełmińskiego numer 7 w swojej interpelacji do Ministra Obrony Narodowej w sprawie zakupu śmigłowców zadał ciekawe pytanie, dotyczące liczby nowych śmigłowców dostarczonych do Sił Zbrojnych RP w latach 2015-2018, a jednocześnie liczby wycofanych w tym samym czasie wiropłatów.

Po blisko trzech miesiącach, 1 lutego 2019 sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz udzielił odpowiedzi. Pominął najważniejsze kwestie wspominając jedynie informacje o umowie z 25 stycznia 2019 na zakup czterech śmigłowców S-70i Black Hawk dla Wojsk Specjalnych za 683,4 mln zł brutto (Umowa na Black Hawki podpisana, 2019-01-25).

Ponieważ poseł Żmijan uznał odpowiedzić za niezadowalającą, 12 lutego 2019 powtórzył swoje pierwotne pytanie. Minął ponad miesiąc, zanim przedstawiciel okręgu chełmińskiego doczekał się odpowiedzi. Ponowie udzielił jej sekretarz stanu Wojciech Skurkiewicz.

Napisał: w latach 2015-2018 ze względu na stan techniczny wycofano z użytkowania 26 śmigłowców, z czego 4 śmigłowce zostały zdjęte z ewidencji i wykreślone z Rejestru Wojskowych Statków Powietrznych. Z własnej inicjatywy, poza pytaniem posła przedstawiciel MON rozszerzył zagadnienie i dodał, że: w latach 2007-2015 wykreślono z Rejestru Wojskowych Statków Powietrznych 69 egzemplarzy śmigłowców. Tym samym od 2007 wycofano aż 95 wiropłatów.

4 marca 2019 ten sam przedstawiciel MON odpowiedział na interpelację poseł Joanny Muchy z 12 grudnia 2018, dotyczącą zakupu nowych śmigłowców. Poinformował, że w 2018 w ramach budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej pozyskano dla Lotniczej Akademii Wojskowej cztery śmigłowce szkolno-treningowe: 2 Guimbal Cabri G2 i 2 Robinson R44.

R44 Raven II trafiły 17 grudnia 2018 do Akademickiego Centrum Szkolenia Lotniczego (ACSL) Lotniczej Akademii Wojskowej. Kosztowały 5,95 mln zł brutto. Jednak odpowiedź jest błędna – w 2018 żadnych nowych śmigłowców Guimbal Cabri G2 nie kupiono. Ostatnia dostawa, zwiększająca liczbę tych wiropłatów w ACSL LAW do ośmiu miała miejsce w maju 2018, gdzie za dwa zapłacono za 3,21 mln zł.

W pierwszej połowie 2019 zamówiono, oprócz czterech Sikorsky S-70i Black Hawk (dostawy do końca roku), także cztery 15,4-tonowe śmigłowce morskie Leonardo AW101 w konfiguracji zwalczania okrętów podwodnych (ZOP) i do operacji poszukiwawczo-ratowniczych (SAR) o wartości 1,65 mld zł brutto dla Marynarki Wojennej. Trafią do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej (BLMW) do końca 2022 (Umowa na zakup AW101 podpisana, 2019-04-26).

Jednocześnie w marcu rozpoczęto negocjacje z WSK PZL-Świdnik dotyczące remontów pozostałych w służbie czterdziestu Mi-2. Są wykorzystywane w Wojsku Polskim już od 52 lat.

Analiza
Dla porównania według stanów ewidencyjnych w połowie 2015 w Wojsku Polskim znajdowało się 244 śmigłowce: 26 Mi-8, 19 Mi-17, 60 Mi-2, 28 Mi-24D/W, 10 Mi-14PŁ/PS, 69 W-3 Sokół, 23 SW-4, 4 SH-2G i 5 Cabri G2. (Powstanie zmodernizowany W-3WA WPW, 2018-09-10; MW wycofa śmigłowce SH-2G, 2018-05-15).

Warto przypomnieć, że w 2008 planowano zakupić dwanaście kolejnych śmigłowców uderzeniowych Mi-24 oraz trzy kolejne transportowe Mi-17. Nie doszło jednak do realizacji tego planu, natomiast we wrześniu 2009 ogłoszono przetarg na pięć Mi-17. Rok później podpisano umowę na wiropłaty w wariancie Mi-17W-5, które trafiły do Polski z Rosji na przełomie 2010/2011. Zakup miał związek nie z planowana modernizacją, ale pilną potrzebą operacyjną na rzecz Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie.

Łącznie w latach 2006-2011 kupiono dwanaście Mi-17, w tym siedem używanych i pięć nowych, co stanowi ekwiwalent jednej eskadry transportowej. Do 2012 zawarto umowy na dostawy 43 śmigłowców, w tym 24 SW-4 i 7 W-3.