17 czerwca podczas paryskich targów Le Salon International de l’Aéronautique et de l’Espace (SIAE) 2019, turecki koncern Turkish Aerospace Industries (TAI) zaprezentował w Paryżu pełnowymiarową makietę jednomiejscowego samolotu 5. generacji TF-X. Na początku 2018 rząd turecki zadeklarował przeznaczenie kwoty 4,817 mld TRY (3,12 mld zł) na prace badawczo-rozwojowe. Zgodnie z zapowiedziami, prototyp ma zostać oblatany już w 2023. Przed końcem następnej dekady zacznie zastępować w wojskach lotniczych (Türk Hava Kuvvetleri) samoloty F-4E-2020 Terminator i F-16C/D.
Główną rolą TF-X będzie zapewnienie dominacji w powietrzu, w tym atakowanie celów powietrznych na średnich i dużych dystansach, a także atakowanie celów naziemnych
Turecki samolot, opracowywany w ramach programu TF-X (Turkish Fighter – Experimental) ma mieć 21 m długości, 14 m rozpiętości skrzydeł i 6 m wysokości. Dwa silniki turbowentylatorowe zapewnią ciąg po 12 248 kg (27 tys. funtów) każdy, pułap lotu 16 764 m (55 tys. stóp) i prędkość maksymalną Ma1,8 przy przeciążeniach od +9,0 g do -3,5 g. Samolot o obniżonym przekroju radarowym ma przenosić uzbrojenie w wewnętrznych komorach. Napęd ma umożliwić wykonywanie lotów ponaddźwiękowych bez dopalania (supercruise). Konstrukcja będzie modułowa, co pozwoli na dalszy rozwój, zabudowę nowej awioniki i instalację oprogramowania wspomagającego pilota.
Napęd TF-X ma umożliwić wykonywanie lotów ponaddźwiękowych bez dopalania
Główną rolą TF-X będzie zapewnienie dominacji w powietrzu, w tym atakowanie celów powietrznych na średnich i dużych dystansach, a także atakowanie celów naziemnych dzięki szerokiemu wachlarzowi przenoszonego uzbrojenia. Samolot zostanie wyposażony w radar z anteną z aktywnym skanowaniem elektronicznym (AESA), pakiet do walki radioelektronicznej, zaawansowane systemy nawigacji i łączności, elektrooptyczny system celowniczy (EOTS), czujnik termolokacyjny (IRST), zaawansowane wyposażenie kabiny, w tym interfejs HMI (Human-Machine Interfaces).
Wizualnie turecka makieta przypomina nieco amerykański samolot 5. generacji F-22A Raptor, a także chiński J-35 (wcześniej znany jako J-31) /Zdjęcia: Michał Jarocki
Dalszy rozwój tureckiego programu samolotu bojowego nowej generacji ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa narodowego Turcji, w obliczu amerykańskiego embarga na samoloty Lockheed Martin F-35A Lightning II, będącego konsekwencją zakupu przez Ankarę zestawów przeciwlotniczych i przeciwrakietowych S-400 Triumf. Program rozpoczęto jeszcze w 2010. Pierwszą dostawę TF-X zaplanowano w 2029, a wstępną gotowość operacyjną w 2031. Do 2039 ma zostać odebranych od 100 do 150 nowych samolotów (wcześniej zakładano zakup nawet 250) (Ultimatum ws. tureckich F-35A, 2019-06-09).
TAI zdecydował się na platformę oprogramowania 3DEXPERIENCE, opracowaną przez Dassault. Zakup gotowego rozwiązania przyspieszy rozwój poszczególnych systemów i elementów samolotu. Turecka spółka Kale Group, która jest jednym z podwykonawców programu, zawiązała spółkę joint venture z brytyjskim koncernem Rolls-Royce w celu opracowania silników na bazie modelu Eurojet EJ200, napędzających Eurofighter Typhoon (Porozumienie TAI z ASELSAN ws. TF-X, 2018-04-30). Co ciekawe, w przypadku hipotetycznego wycofania się Brytyjczyków ze wsparcia TF-X, rosyjski państwowy koncern Rostiech złożył propozycję dostarczenia nowych silników Fazy II (izdielije 30), które zostały zaprojektowane dla Su-57. Zaproponowano także same Su-57, o ile embargo na F-35A utrzyma się.
Na stoisku TAI zaprezentowano nie tylko makietę TF-X, ale również bojowe, bezzałogowe statki powietrzne z rodziny Anka, śmigłowiec uderzeniowy T129 ATAK, samolot szkolno-treningowy i szturmowego Hürjet i wielozadaniowy śmigłowiec transportowego T625 Gökbey. W przypadku T129 przewidziano demonstrację jego możliwości w powietrzu (Farnborough 2018: Prezentacja Hürjet, 2018-07-17; Prototyp TAI T625 ujawniony, 2018-08-21).
Komentarze
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.