Zmiana ustawy
Wprowadzenie broni szkolnej: by ćwiczyć wymianę magazynków i przeładowanie;
Dostęp do tłumików huku: by ograniczyć hałas na strzelnicach,
Udostępnienie broni samoczynnej i amunicji wojskowej: realizacja ćwiczeń strzeleckich, zmniejszenie kosztów utylizacji;
Rejestr pytań egzaminacyjnych: ujednolicenie wymagań w całej Polsce.
Prace legislacyjne
4 grudnia projekt skierowano do I czytania w sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i już 6 grudnia komisja ta przedstawiła Sejmowi sprawozdanie wraz z poprawkami do projektu ustawy (druk sejmowy nr 2098). 13 grudnia 2017 na posiedzeniu Sejmu odbyło się II czytanie projektu ustawy, w którym Kluby Polityczne PO i Kukiz’15 zgłosiły łącznie 24 poprawki. W celu ich rozpatrzenia i przedstawienia dodatkowego sprawozdania Sejm skierował ponownie projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Komisja jeszcze tego samego dnia dostarczyła sprawozdanie, w którym wnosiła, aby wszystkie zgłoszone poprawki zostały odrzucone. Na trwającym do 15 grudnia 2017 posiedzeniu Sejmu nie podjęto ponownie prac nad projektem, podobnie jak na posiedzeniach zakończonych 11 stycznia 2018. Trudno być zupełnie pewnym wyniku III czytania, jednak matematyka jest po stronie wnioskodawców z ugrupowania rządzącego.
Broń szkolna
W ustawie o broni i amunicji ma się pojawić nowy rodzaj broni – broń szkolna (nowy art. 7b ustawy). Po poprawkach komisji, została ona zdefiniowana jako broń lufowa wyprodukowana w celach szkoleniowych w sposób uniemożliwiający miotanie oraz przekrój broni lufowej pozbawiony możliwości miotania i przeznaczony do celów szkoleniowych. Za sposób uniemożliwiający miotanie uznano sytuację, gdy uzyskanie przez broń szkolną miotania nie jest możliwe bez podjęcia czynności specjalistycznych. Tych ostatnich jednak nie zdefiniowano i znając tendencje kombinatorskie rodaków – mam tu poważne wątpliwości, czy jednak czynności te nie powinny zostać ściśle określone.
Do posiadania broni szkolnej wystarczająca będzie karta rejestracyjna broni szkolnej, wydawana przez właściwego komendanta wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych – komendanta oddziału Żandarmerii Wojskowej.
Argumenty autorów projektu sprowadzają się do tego, że przepisy unijne wymagają, aby broń pozbawiona cech użytkowych miała unieruchomione wszystkie istotne elementy. Tym samym nie będzie się nadawała do szkolenia: wpinania i wypinania magazynka, przeładowania oraz innych czynności niezbędnych w procesie nauki bezpiecznej obsługi konstrukcji strzeleckiej. Stąd właśnie pomysł wprowadzenia do ustawy nowego rodzaju broni, która pozwoli na wspomniane wyżej przykładowo ćwiczenia.
Podkreślić jednak trzeba, że w odniesieniu do broni szkolnej wątpliwości podniosło Biuro Analiz Sejmowych (BAS) na etapie opiniowania projektu. Uznano, że w tym zakresie projekt jest niezgodny z art. 4 dyrektywy 91/477/EWG, gdyż nie zapewnia znakowania takiej konstrukcji. Nie robi tego, gdyż nie zalicza broni szkolnej do broni palnej. Jednak w świetle dyrektywy – tak być powinno, a co za tym idzie znakowanie jest obligatoryjne.
Tłumiki dźwięku
Kolejne istotne zmiany dotyczą tłumików dźwięku (od strony prawnej określane jako tłumiki huku). Broń palna wyposażona w takie urządzenie lub przystosowana do strzelania z jego użyciem nie będzie już – jeśli ustawa zostanie uchwalona w tym brzmieniu – uznawana za szczególnie niebezpieczną (planowane uchylenie pkt 3 w art. 10 ust 5 ustawy). Co więcej – wyraźnie zaznaczono, że pozwolenie wydane w każdym celu (wskazanym w art. 10 ust. 2 ustawy), będzie uprawniało do posiadania tłumika do broni wskazanej w tym pozwoleniu. Tłumik dźwięku będzie trzeba zarejestrować w ciągu 10 dni od dnia zakupu. Ma to zostać potwierdzone w legitymacji posiadacza broni lub w świadectwie broni. Naruszenie obowiązku rejestracji tłumika będzie się wiązało z obowiązkowym cofnięciem pozwolenia na broń przez właściwy organ. Konstrukcja strzelecka wyposażona w urządzenie tłumiące huk wystrzału będzie mogła być używana tylko na strzelnicach, wyłącznie w celach szkoleniowych i sportowych.
Powyższą zmianę uargumentowano problemem hałasu towarzyszącemu strzelaniu, a skutkującemu negatywnym odbiorem strzelnic przez okolicznych mieszkańców. Podkreślono, że wiele strzelnic boryka się z podobnymi problemami, a umożliwienie wykorzystywania tłumików ograniczy negatywne oddziaływanie strzelnic na otoczenie.
Dostęp do broni samoczynnej
Planowane jest rozszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do posiadania broni samoczynnej o podmioty prowadzące strzelnice i organizacje proobronne, które zawarły porozumienie z Ministerstwem Obrony Narodowej lub ministrem właściwym do spraw wewnętrznych w sprawie realizacji szkolenia obronnego, w celu szkolenia i realizacji ćwiczeń strzeleckich.
Przedmiotowe rozwiązanie pozwoli, zdaniem autorów projektu, na prowadzenie szkolenia strzeleckiego przez organizacje proobronne z wykorzystaniem nie tylko broni samopowtarzalnej, jak ma to miejsce obecnie, ale także broni samoczynnej. Do tego – Siły Zbrojne RP będą mogły pozbyć się zbędnej broni.
Również w tym zakresie wątpliwości zgłosiło Biuro Analiz Sejmowych uznając, że projekt zbyt szeroko zezwala na dostęp do samoczynnej broni palnej oraz w zakresie, w jakim nie przewiduje okresowej kontroli świadectw broni.
Dostęp do amunicji wojskowej
Ponadto projekt lekko, choć istotnie modyfikuje zakaz posiadania amunicji szczególnie niebezpiecznej w postaci amunicji z pociskami pełnopłaszczowymi zawierającymi rdzeń wykonany z materiału twardszego niż stop ołowiu (czyli przede wszystkim amunicji pochodzenia wojskowego). Nie będzie dotyczył przedsiębiorców świadczących usługi ochrony, podmiotów prowadzących strzelnicę, a także stowarzyszeń prowadzących działalność związaną z obronnością, bezpieczeństwem państwa lub ochroną porządku publicznego oraz – co zaskakujące – także szkół. W przypadku wspomnianych stowarzyszeń i szkół konieczne będzie jednak również uprzednie zawarcie wspomnianego porozumienia z MON lub MSWiA w sprawie realizacji szkolenia obronnego.
Umożliwi to – cytując uzasadnienie projektu – organizacjom proobronnym i klasom mundurowym realizowanie szkolenia strzeleckiego z użyciem amunicji wojskowej. Czytając uzasadnienie napotykamy drugie dno. Bez omówionych zmian będąca w posiadaniu Sił Zbrojnych amunicja 7,62 mm x 39 będzie musiała zostać zutylizowana, co pociągnie za sobą stosowne koszty dla Skarbu Państwa. Jej przekazanie rozwiąże ten problem, a jednocześnie wpisuje się w trend panujący w innych państwach.
Centralny rejestr pytań
Kolejną ciekawostką jest nałożenie na Polski Związek Strzelectwa Sportowego (PZSS) oraz Komendanta Głównego Policji obowiązku ustalania i udostępniania centralnego rejestru pytań egzaminacyjnych wykorzystywanych podczas egzaminu, który są obowiązane zdać osoby ubiegające się o pozwolenie na broń.
Motywacją autorów projektu jest chęć ujednolicenia pytań dla całego kraju. A tym samym ma to zagwarantować, że osoba, która zdała egzamin, będzie posiadała wiedzę z zakresu sprawnego i bezpiecznego posługiwania się bronią na niezbędnym poziomie. Innymi słowy – wystarczające będzie wkucie wszystkich pytań z bazy, jak przed egzaminem na prawo jazdy.
Adam Koper jest radcą prawnym. Prowadzi kancelarię „KOPER Kancelaria Prawna”. www.koper.net.pl
Źródła:
1) projekt ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji – z uwzględnieniem poprawek będących wynikiem prac Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (druki sejmowe nr 2074 i 2098);
2) opinie do projektu ustawy;
3) ustawa z dn. 21.05.1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2017 r., poz. 1839).
4) dodatkowe sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych z 13.12.2017 r. (druk sejmowy nr 2098-A)