Zgodnie z danymi opublikowanymi w środę, 13 marca br., przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) liczba prób nielegalnego przekroczenia zewnętrznych granic Unii Europejskiej w pierwszych dwóch miesiącach 2024 wyniosła około 31 200, czyli była na poziomie zbliżonym do poziomu sprzed roku (Nielegalna migracja do Europy w styczniu 2024).
Największy spadek liczby wykrytych nielegalnych naruszeń zewnętrznych granic UE na głównych szlakach migracyjnych odnotowano w środkowej części basenu Morza Śródziemnego (-70%), podczas gdy największy wzrost odnotowano na szlaku zachodnioafrykańskim i wschodniej części basenu Morza Śródziemnego (odpowiednio +541% i +117%).
Najważniejsze zmiany na pierwsze dwa miesiące 2024 obejmują:
- W środkowej części Morza Śródziemnego odnotowano 70% spadek (rok do roku) liczby wykrytych przypadków, najwyższy wśród głównych szlaków migracyjnych do UE.
- Na Bałkanach Zachodnich również w dalszym ciągu odnotowywano znacznie niższe liczby (-65%).
- Największy wzrost odnotował szlak zachodnioafrykański, stanowiący jedno na trzy wykrycia na zewnętrznej granicy UE.
- na odcinku wschodniej części basenu Morza Śródziemnego odnotowano ponad dwukrotny wzrost.
- Trzy najczęstsze narodowości na wszystkich szlakach ach w tym roku: Malijczycy, Syryjczycy i Afgańczycy.
- Przeprawy morskie są nadal obarczone ryzykiem dla osób podejmujących nielegalną migrację. Dane Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji (International Organization for Migration, IOM) wskazują, że w tym roku zgłoszono zaginięcie 255 osób na Morzu Śródziemnym. Zdecydowana większość z nich poruszała się niebezpieczną trasą w środkowej części basenu.
W okresie styczeń–luty władze zgłosiły 3050 wykrytych przypadków nielegalnego przekroczenia granicy na trasie Bałkanów Zachodnich, co oznacza spadek o 65% w porównaniu z rokiem poprzednim. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Syrii, Turcji i Afganistanu.
Na szlaku przez Kanał La Manche liczba wykrycia wzrosła o 10% do ponad 6100 w pierwszych dwóch miesiącach roku, pomimo często trudnych warunków pogodowych, które zagrażają życiu osób chcących przedostać się do Wielkiej Brytanii.
Na trasie środkowej części basenu Morza Śródziemnego, na którym w 2023 r. odnotowano największą liczbę nielegalnych naruszeń, w ostatnich miesiącach w dalszym ciągu wykazywała się tendencja spadkowa, przy spadku o 70% rok do roku, do nieco ponad 4300. W styczniu odnotowano około 2000 prób na trasie. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Bangladeszu, Syrii i Tunezji.
Tymczasem trasa z Afryki Zachodniej pozostaje najbardziej ruchliwym szlakiem migracyjnym w UE – w styczniu i lutym przybyło prawie 12 100 osób. Była to najwyższa suma w ciągu tych dwóch miesięcy, odkąd Frontex zaczęła gromadzić dane w 2011 r. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Mali, Senegalu i Mauretanii.
W ostatnich miesiącach grupy przestępcze zajmujące się przemytem ludzi via Mauretania szybko wykorzystały możliwości, jakie stwarza zwiększona migracja z Afryki Subsaharyjskiej przejeżdżających przez ich kraj, chcących przedostać się do Unii Europejskiej przez Wyspy Kanaryjskie. Przemytnicy tłoczą coraz większą liczbę migrantów na łodziach Cayuco, narażając ich życie na jeszcze większe niebezpieczeństwo.
W zeszłym roku największy procentowy wzrost liczby nielegalnych prób naruszeń granic UE nastąpił na trasie z Afryki Zachodniej.
Drugim najbardziej aktywnym szlakiem migracyjnym była wschodnia część basenu Morza Śródziemnego, gdzie liczba wykrytych przypadków wzrosła ponad dwukrotnie do 9150 w pierwszych dwóch miesiącach roku. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Afganistanu, Syrii i Egiptu.
W zachodniej części basenu Morza Śródziemnego w ciągu dwóch miesięcy odnotowano 1867 prób, co stanowi wzrost o 48% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Maroka, Algierii i Mali.
W przypadku wschodniej granicy UE (Polski, Litwy i Łotwy z Białorusią i Polski z Ukrainą), w styczniu-lutym odnotowano 638 prób naruszenia – jest to spadek o 41% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Większość zatrzymanych stanowili obywatele Ukrainy.
Frontex w dalszym ciągu nadzoruje ochronę granic UE, angażując prawie 2700 funkcjonariuszy i personelu zaangażowanych w różne operacje. Obecnie blisko 200 funkcjonariuszy i pracowników Frontexu wspiera Hiszpanię na Wyspach Kanaryjskich i w zachodniej części Morza Śródziemnego.