Po oficjalnych odwiedzinach stoiska Lubawy S.A. przez zaproszonych gości w tym wyższych oficerów służb mundurowych nastąpiła długo oczekiwana chwila kiedy to można było już bez przeszkód dowiedzieć się szczegółów budowy i charakterystyk nowego kombinezonu, a właściwie pancerza minerskiego. Wszelkie dane nowej konstrukcji były utajnione do czasu odwiedzin stoiska i prezentacji kombinezonu oficjalnym gościom zaproszonym na tę okazję.
TITANIA
Nie jest zaskoczeniem fakt prezentacji przez Lubawę S.A. kolejnego ubrania ochronnego dla oddziałów inżynieryjnych oraz służb pirotechnicznych podległych MON i MSWiA gdyż firma ta ma duże tradycje oraz doświadczenie konstruktorskie w budowie i modelowaniu kombinezonów typu EOD.
EOD NG oraz kamizelka chłodząca
W 2014 podczas XXII MSPO Lubawa S.A. otrzymała prestiżową nagrodę Defendera za lekki, przeciwodłamkowy kombinezon TITANIA, którego jednym z pomysłodawców i inicjatorów budowy był Leszek Kosmala. Produkt powstał w znanej brytyjskiej firmie USI mającej siedzibę w Walworth Business Park w Andover, i której ubiory – m. in. ciężki kombinezon Olympia EOD – jest oferowany na rynki polski i zagraniczne. Sprzedaż kombinezonu Olympia EOD w 2017 była przedmiotem negocjacji pomiędzy Lubawą S.A., a egipską armią.
Cechą wyróżniającą modele TITANIA i OLYMPIA EOD są spodnie z bardzo wysokim stanem (typu sallopette – ogrodniczki) na szelkach, w które chowana jest kurtka. Taki sposób zapinania ubioru ułatwia przepływ fali uderzeniowej i rozproszenie jej energii na zasadzie komina, który nie kumuluje energii pod połami kurtki w przypadku gdy jest ona założona na wierzch spodni.
SZERSZEŃ
Lekki kombinezon odłamkoodporny trudnopalny, o nieoficjalnej nazwie SZERSZEŃ to również pomysł i koncepcja Leszka Kosmali, który po prezentacji na MSPO w 2018 podobnie jak cztery lata wcześniej otrzymał nagrodę Defendera.
Na pytanie skąd wzięła się nazwa SZERSZEŃ dla ubioru typu EOD, pomysłodawca odpowiedział, że to skojarzenie z nazwą TRUTEŃ, którą nosił pierwszy polski ciężki ubiór saperski dla operatorów rozminowania z lat osiemdziesiątych.
Tym razem EOD NG jest dziełem autorskim kolejnego pokolenia młodych inżynierów z Lubawy. Jego konstrukcja po części oparta jest na doświadczeniach z budowy i projektowania TITANII. Nowy ubiór uwzględnia nowe rozwiązania i technologie, które nie są obce obecnemu zespołowi projektantów. EOD NG jest pierwszym w pełni polskim rozwiązaniem, które jak zapewnia Lubawa S.A., przewyższa analogiczne rozwiązania obecne w ofertach zagranicznych.
Projekt budowy ubioru EOD NG realizowany jest w ramach programu operacyjnego Inteligentny Rozwój Zwiększenie Potencjału Naukowo-Badawczego Badania Naukowe i Prace Rozwojowe Projekty Aplikacyjne. Tytuł projektu: Przeciwwybuchowe i odłamkoodporne ubranie ochronne nowej generacji. Numer projektu: POIR.04.01.04-00-0007/18. Konsorcjum: Instytut Technologii Bezpieczeństwa Moratex oraz Lubawa Spółka Akcyjna. Partner technologiczny: MINDMADE Sp. z o.o. (Grupa WB)
Szczegóły konstrukcyjne
Ubranie EOD NG ma za zadanie zapewnienie całkowitej ochrony osobistej w czasie wykonywania bezpośrednich czynności związanych z neutralizacją ładunków wybuchowych członkom służb pirotechnicznych.
Ubiór zapewnia maksymalną i synergiczną ochronę przed czynnikami oddziałującymi podczas wybuchu tj. przed odłamkami oraz falą cieplną i uderzeniową. Cechy te absolutnie wyróżniają polski produkt na tle dotychczasowych rozwiązań, ponieważ jak do tej pory żaden z producentów ubiorów typu EOD nie potwierdził w sposób udokumentowany ww. cech funkcjonalnych w formie testu w środowisku symulującym rzeczywiste warunki użytkowania ubrania w pozycjach stojącej i klęczącej tj. w stanie gdy materiał wybuchowy znajduje się na podłożu.
Klamry systemu szybkiego zrzutu ubrania
Konstrukcja ubrania umożliwia łatwe i intuicyjne użytkowanie oraz zapewnia swobodę ruchów dzięki wysokiemu stopniowi ergonomii. Jednocześnie zapewnia ono wysoki poziomie ochrony balistycznej.
EOD NG posiada system szybkiego zrzutu całego kombinezonu lub jego elementów tj. plastronu, kurtki lub spodni, w sytuacji awaryjnej związanej np. z udzieleniem pomocy medycznej. W razie konieczności ranny pirotechnik może być ewakuowany przy pomocy robota wykorzystującego uchwyty ewakuacyjne będące integralnymi elementami ubioru.
Na plastronie przednim, na wysokości pasa zawieszona jest kamera mobilna
Podobnie jak we współczesnym wojskowym wyposażeniu, ubranie posiada zewnętrzne panele cięte laserem zgodne ze standardami systemów PALS/MOLLE, umożliwiające montaż wyposażenia dodatkowego.
Wewnętrzna strona kurtki wykonana została z siatki dystansowej 3D ułatwiającej cyrkulację powietrza. Materiał siatki ma właściwości antybakteryjne i jest odporny na działanie potu. W ubranie wszyte są elementy wykonane z elastycznej tkaniny poprawiającej mobilność użytkownika. Strój wyposażono w zintegrowany system ochrony kręgosłupa przed urazami mechanicznymi.
Regulacja oraz dopasowanie kurtki odbywa się za pomocą połączeń taśmą velcro (rzep) oznaczonych różnymi kolorami, które w sposób intuicyjny pozwalają na dopasowanie ubrania do indywidualnych wymiarów użytkownika.
Przedni plastron charakteryzuje się innowacyjnym ułożeniem wkładów balistycznych. Zapewnia ono ich wzajemne współosiowe przemieszczanie się w trakcie użytkowania. Specjalna kamizelka będąca autonomicznym elementem ubrania umożliwia racjonalne rozłożenie ciężaru kombinezonu na ciele minera oraz ogranicza efekt pochylenia sylwetki do przodu.
Plastron przedni z suspensorium
Plastron do EOD NG dostępny jest w dwóch wariantach: minimalistycznym i standardowym, który umożliwia przenoszenie płyt balistycznych bocznych. Boki zapinane są przy pomocy szerokich pasów mocujących typu cummer band.
Plastron wyposażony jest w integralną kieszeń do przenoszenia systemu hydracyjnego. Szybkowyczepny modułowy panel z taśmami systemu PALS/MOLLE pozwala na prostą, łatwą i szybką wymianę dedykowanego oporządzenia.
Wyposażenie
Ubranie posiada wewnętrzną klimatyzację, za którą odpowiada nowatorska konstrukcja specjalnej kamizelki z wbudowanym aktywnym systemem chłodzącym wymuszającym nawiew powietrza z regulowaną wentylacją. Wentylatorki wbudowane w konstrukcję kamizelki nie powodują ucisków na ciało podczas przyjmowania różnych pozycji w trakcie wykonywania czynności minerskich.
Specjalistyczny hełm balistyczny wyposażony jest w maskę/wizjer (przyłbicę) balistyczną oraz wbudowany system foniczny do komunikacji głosowej. Ponadto w hełmie znajduje się instalacja wentylacyjna – nawiew ograniczający efekt zaparowania wizjera. Dodatkowo na wizjer można założyć stalową osłonę ochronną. Konstrukcja hełmu przystosowana jest do współpracy z maską przeciwgazową oraz aparatem oddechowym typu zamkniętego. Całość jest kompatybilna z kombinezonem przeciwchemicznym.
Hełm balistyczny z wbudowanym oświetleniem LED. Na szczycie hełmu z tyłu zabudowany filtr powietrza
Ubiór oraz hełm wyposażone są w dedykowany System Zarządzania i Komunikacji składający się z układu łączności bezprzewodowej i przewodowej operatora ze stanowiskiem technicznym-wsparcia, układu przekazywania obrazu opartego na kamerze wysokiej rozdzielczości mocowanej do hełmu balistycznego oraz na kamerze mobilnej umożliwiającej operatorowi zobrazowanie obiektu trudno dostępnego. System telewizyjny umożliwia przesył obrazu do stanowiska technicznego.
Lewy bok hełmu. Poniżej kołnierz ubioru z kolorowymi elementami regulacji i dopasowania kombinezonu EOD
Hełm balistyczny wyposażony jest w oświetlenie LED zapewniające bezcieniowe oświetlenie obszaru przed hełmem operatora w kolorach neutralnym, niebieskim, czerwonym i zielonym.
Na lewym przedramieniu kurtki umieszczono ekran dotykowy umożliwiający sterowanie funkcjami ubrania np. chłodzenie, wentylacja, czy oświetlenie. Ekran pozwala na wyświetlanie obrazu z kamer własnych sapera obszaru znajdującego się przed hełmem lub odbiór obrazu ze stanowiska wsparcia technicznego zawierającego np. schematy, plany budynków i pomieszczeń lub schematy instalacji i budowę ładunków.
Na stanowisku wsparcia technicznego znajduje się wysokowydajny komputer służący do sterowania wszystkimi funkcjami systemu, podglądu obrazu z kamer sapera oraz zarządzania systemami ubrania tj. chłodzenia, wentylacji, oświetlenia, łączności itd.
Stanowisko wsparcia technicznego
Odporność balistyczna ubrania EOD NG i jego elementów składowych przedstawia się następująco. Dla standardowego odłamka o masie 1,1 g FSP.22 wartość współczynnika V50 dla kurtki z przodu i z tyłu oraz dla ramion wynosi 600 m/s, dla kołnierza – 600 m/s, dla spodni z przodu i z tyłu – 600 m/s. Osłona stóp-wierzch, goleń z przodu i z tyłu – 600 m/s. V50 dla czerepu hełmu wynosi 680 m/s, dla wizjera 750 m/s. Dodatkowa osłona przyłbicy wykonana ze stali wraz z wizjerem sumuje współczynnik V50 do wartości 1900 m/s.
Elementami wzmacniającymi ochronę balistyczną ubioru są panele balistyczne wykonane z materiału kompozytowego, które osłaniają tułów z przodu, szyję, suspensorium, uda z przodu oraz podudzia z przodu. Wartość V50 dla powyższych elementów wynosi odpowiednio, łącznie z elementami miękkimi ubioru: 1800 m/s, 1200 m/s, 1200 m/s oraz po 900 m/s dla dwóch ostatnich pozycji.
Całość ubioru do akcji, o masie mniejszej niż 30 kg, składa się z kurtki z kołnierzem ochronnym, spodni zakładanych na kurtkę, ochraniaczy stóp, zintegrowanego modularnego systemu kompozytów balistycznych (SKB), w którego skład wchodzą plastron ochraniający szyję, tułów, krocze i boki wraz z pięcioma sztukami płyt oraz z płyt zabezpieczających kończyny dolne – golenie i uda – cztery płyty o kształtach anatomicznych, których nie pozwolono nam sfotografować.
W dalszej kolejności ubiór uzupełnia hełm balistyczny z kamerą oraz oświetleniem zewnętrznym LED-owym oraz systemem zapobiegającym zaparowaniu wizjera, z ochronnikami słuchu, dodatkową kamerą i stalową osłoną balistyczną. Ubiór uzupełniają również panel sterujący, jednostka rozszerzeń, moduł łączności oraz wyposażenie dodatkowe: podubraniowy kombinezon CBRN, aparat powietrzny (tlenowy) lub maska p.gaz, kamizelka chłodząca, bielizna termoaktywna, antyelektrostatyczna trudnopalna oraz kominiarka trudnopalna.
Wentylatory systemu chłodzenia na kamizelce chłodzącej
Jednostka rozszerzeń to system zarządzania i komunikacji, która pozwala na sterowanie funkcjami ubrania: oświetlenie, łączność, widok z kamer, ochrona przed zaparowaniem przyłbicy, aktywacja chłodzenia ciała sterowane przez operatora jak i technika zdalnie, prowadzenie łączności przewodowej i bezprzewodowej pomiędzy operatorem i stanowiskiem technicznym-wsparcia, dystrybucja oświetlenia LED, łączność za pomocą ekranu dotykowego. Wszystkie w/w czynności analizowane są na stanowisku wsparcia technicznego, którego bazą jest stanowisko komputerowe.
Masa kompletnego ubioru lokuje konstrukcję EOD NG pomiędzy oferowanymi przez Lubawę S.A. ubiorami TITANIA o masie mniejszej niż 25 kg, a OLYMPIĄ EOD o masie niewiele ponad 33 kg.