23 lipca federalny rząd Kanady wysłał zapytania ofertowe do największych producentów samolotów wielozadaniowych dotyczące zakupu następcy samolotów CF-188A/B i F/A-18 Hornet. Oczekuje się, że wśród uczestników postępowania znajdą się Airbus Defence and Space z Eurofighter Typhoon, Boeing z F/A-18E/F Super Hornet Block III, Saab Defence and Security z JAS 39 Gripen E/F oraz Lockheed Martin z F-35A Lightning II.

Kanada współfinansuje program F-35 JSF od samego początku, od 1997. Szacuje się, że w ciągu 22 lat kanadyjskie spółki sektora obronnego zyskały na tym ponad 1,5 mld USD (5,73 mld zł), dzięki zamówieniom / Grafika: Lockheed Martin

Kanada współfinansuje program F-35 JSF od samego początku, od 1997. Szacuje się, że w ciągu 22 lat kanadyjskie spółki sektora obronnego zyskały na tym ponad 1,5 mld USD (5,73 mld zł), dzięki zamówieniom / Grafika: Lockheed Martin

Warto odnotować, że w przypadku tego ostatniego pierwotne plany zakładały odbiór pierwszych CF-35 (wariant F-35A) z 65 planowanych w 2016. Deklaracja zakupu padła 16 lipca 2010, a koszty oszacowano na 16 mld CAD (46,56 mld zł). Jednak po objęciu rządów przez liberalnego Justina Trudeau 19 października 2015, zrezygnowano z zakupu, pomimo że Kanada była udziałowcem programu F-35 Joint Strike Fighter (JSF) poziomu III od początku, czyli od 1997.

Ottawa oczekuje, że koszty zakupu 88 samolotów wielozadaniowych nie przekroczą 19 mld CAD (54,93 mld zł). Wstępne oferty muszą zostać złożone do końca trzeciego kwartału 2019, a ostatecznie do końca drugiego kwartału 2020. Wybór zwycięzcy ma nastąpić do 2022, a dostawy mają rozpocząć się od 2025. Kryteriami wyboru będą parametry techniczne (60%), koszty zakupu i eksploatacji (20%) oraz korzyści gospodarcze i offset (20%).

Co ciekawe, 9 lipca agencja prasowa Reuters poinformowała, że Boeing i Airbus rozważają wycofanie się z programu z powodu faworyzowania przez kanadyjski rząd Lockheeda. Oba koncerny napisały listy do Ottawy, wyrażając niezadowolenie z decyzji o zezwoleniu na wzięcie udziału F-35A w postępowaniu. Zupełnie podobne stanowisko miał rząd amerykański, który wcześniej uważał, że specyficzne wymogi udziału przemysłu lokalnego uniemożliwią zaoferowanie F-35A. Wcześniej, w listopadzie 2018 francuski Dassault Aviation zadeklarował, że nie weźmie udziału w przetargu.

Analiza
Po odrzuceniu możliwości zakupu F-35, 6 czerwca 2016 minister obrony Harjit Sajjan zadeklarował chęć zakupu pewnej ilości nowych F/A-18E/F Super Hornet jako rozwiązania pomostowego, natomiast decyzja w tej sprawie zapadła 22 listopada tego samego roku. Zakup 18 samolotów za około 6 mld CAD (17 mld zł) miał odroczyć konieczność wprowadzenia do linii samolotów nowej generacji o 10 lat. Dostawy miały rozpocząć się w 2025.

Jednak 12 grudnia 2017 Kanadyjczycy zrezygnowali z zakupu Super Hornetów, jednocześnie ogłaszając chęć pozyskania używanych samolotów starszej generacji z Australii. We wrześniu 2018 Departamentu Stanu USA zezwolił na eksport 25 samolotów F/A-18 Hornet, w tym 7 na części. Zgoda wymagana była ze względu na transfer amerykańskich technologii. Umowa została sfinalizowana w listopadzie, a pierwsze dwa samoloty przybyły do Kanady 18 lutego 2019. Dostawy zakończą się w 2021 (Australijskie Hornety dla Kanady, 2018-09-25).