Izrael zamówił ATMOS 2000

27 marca izraelski koncern Elbit Systems otrzymał zamówienie od Ministerstwa Obrony Izraela na opracowanie nowych 155-mm kołowych autonomicznych armatohaubic, następców samobieżnych M109A2 Doher. Warta 460 mln NIS (483 mln zł) umowa obejmuje także pakiet szkoleniowy, w tym dostawę symulatorów. Zamówienie jest efektem zwycięskiego dla Elbit Systems przetargu z 4 kwietnia 2017. Izraelska spółka zaoferowała 155-mm/L52 armatohaubicę ATMOS 2000 (Autonomous Truck Mounted howitzer System).
 

W najbliższym czasie planowane jest podpisanie kolejnych umów z podwykonawcami. W programie będą uczestniczyć spółki amerykańskie, w tym Elbit Systems of America. Potrzebne będą zatem zgody Departamentu Stanu USA na eksport wybranych technologii wojskowych za granicę procedurami FMS (Foreign Military Sales) lub FMF (Foreign Military Financing). Wybór Elbit Systems oznaczał odrzucenie oferty konsorcjum spółek Israel Aerospace Industries (IAI), Israel Military Industries (IMI) oraz Krauss-Maffei Wegmann (KMW). Koszty programu, nie ujawnione publicznie, były szacowane na co najmniej 800 mln USD (3,055 mld zł) (Premiera wzt Namer, 2019-03-21).

Wśród wymogów Sił Obronnych Izraela (Cewa Hagana le-Jisra’el) był efektywny zasięg rażenia wynoszący co najmniej 40 km, automatyczny system ładowania i sterowania lufą oraz redukcja liczebności załogi do sześciu osób. Komputer systemu kierowania ogniem AFCS (Computerised Advanced Fire and Control System), oparty o nawigację zliczeniową (INS), ma automatycznie dobierać rodzaj amunicji, ładunek miotający i zapalnik oraz ustawiać lufę w odpowiedniej pozycji. Elbit Systems zaoferował 155-mm/L52 armatohaubicę ATMOS 2000 z półautomatycznym systemem ładownia, dlatego aby sprostać wszystkim wymogom została ona odpowiednio zmodyfikowana. Co ciekawe, wszystkie wymogi spełniała oferta konkurencyjnego konsorcjum, a pomimo to wniosek został odrzucony.

Analiza
Pierwszy wariant armatohaubicy ATMOS 2000 o 41-km zasięgu rażenia został opracowany przez spółkę Soltam Systems i zaprezentowany w 1999. Szybkostrzelność maksymalna ówczesnej wersji wynosiła 6 strzałów na minutę. System był testowany przez Siły Obronne Izraela pod koniec 2004. W październiku 2010 spółka została kupiona przez Elbit Systems. W lutym 2014 Elbit zaprezentował zmodernizowaną wersję z lufą o długości 39 kalibrów.

ATMOS 2000 został wykorzystany przy konstrukcji polskiej armatohaubicy Kryl, we współpracy z Hutą Stalowa Wola (HSW). Premiera odbyła się podczas kieleckich targów MSPO 2014. Elbit eksportował ATMOS 2000, posadowione na różnych podwoziach, do Azerbejdżanu, Botswany, Kamerunu, Rwandy, Ugandy i Tajlandii (ATMG dla tajskich Marines, 2018-04-12).

155-mm armatohaubice M109A1 Rochev weszły na wyposażenie jednostek artyleryjskich (Chejl HaTothanim) w 1973 i wzięły udział w wojnie Jom Kippur. Zmodyfikowane M109A2 Doher wprowadzono do linii w 1993, a do 1997 całkowicie zastąpiły ahs Rochev pułkach liniowych. Starsze konstrukcje zostały przesunięte do 425. pułku szkolnego.