17 września biuro prasowe Sojuszu Północnoatlantyckiego poinformowało, że w amerykańskim Norfolk w stanie Wirginia wstępną gotowość operacyjną (IOC, Initial Operational Capability) osiągnęło Sojusznicze Dowództwo Sił Połączonych NATO (JFC, Joint Force Command Norfolk). Status ogłoszono o godz. 14.30 czasu środkowoeuropejskiego.
W uroczystości ogłoszenia statusu IOC dla dowództwa operacyjnego JFC Norfolk uczestniczyli poprzez łącze internetowe m.in. dowódca amerykańskich flot (US Fleet Forces Command) adm. Christopher W. Grady, szef sztabu Sojuszniczego Dowództwa ds. Transformacji wiceadm. P.M. Bennett z Royal Navy oraz Naczelny Dowódca Sił Sojuszniczych w Europie (SACEUR) gen. Tod D. Wolters. / Zdjęcie: Petty Off. 1st Cl. Th. Green, NATO
Decyzja o powołaniu nowej struktury zapadła na spotkaniu ministrów obrony państw NATO w Brukseli w lutym 2018. Zdecydowano wówczas o utworzeniu także siostrzanego Połączonego Dowództwa Logistycznego NATO (Joint Support and Enabling Command, JSEC) w niemieckim Ulm (w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia), które osiągnęło wstępną gotowość operacyjną 17 września 2019. JFC Norfolk będzie odpowiadać za zabezpieczanie szlaków żeglugowych pomiędzy Ameryką Północną a Europą, natomiast JSEC za zaplecze logistyczne tychże operacji w Europie.
Rada Północnoatlantycka (NAC, North Atlantic Council), najwyższy organ decyzyjny NATO, ogłosiła 26 lipca 2019 aktywację dowództwa JFC Norfolk jako organu wojskowego NATO w celu zwiększenia gotowości NATO po drugiej stronie Atlantyku, wzmocnienia więzi transatlantyckich z sojusznikami i partnerami, zwiększenia gotowości do obrony sojuszników i partnerów NATO na północnym Atlantyku i dalekiej północy, a ostatecznie powstrzymania agresji ze strony potencjalnych nieprzyjaciół (Defender-Europe 20: Pierwszy atlantycki konwój, 2020-03-01).
JFC Norfolk będzie odpowiadać za spójny szczebel dowodzenia siłami sojuszniczymi i świadomość sytuacyjną na północnym Atlantyku, a także będzie realizować ćwiczenia sojusznicze i sporządzać plany operacyjne obejmujące rozległe obszary geograficzne: od wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych, poprzez Grenlandię-Islandię-Wielką Brytanię (tzw. lukę GIUK) i do Arktyki. Jednak operacje morskie NATO w czasie pokoju będą nadal realizowane przez Sojusznicze Dowództwo Morskie NATO (Allied Maritime Command, MARCOM) (Dynamic Mongoose 2020, 2020-07-01).
JFC Norfolk jest pierwszym dedykowanym dowództwem operacyjnym NATO z atlantyckim obszarem odpowiedzialności od 2003. Dowódcą mianowano wiceadm. Andrew Lewis’a z amerykańskiej marynarki wojennej (US Navy), który jest także dowódcą II Floty US Navy. Siedziba nowego dowództwa mieści się w bazie morskiej Norfolk, w tym samym kompleksie co II Floty w NSA Hampton Roads.
Wiceadm. Lewis powiedział, że ceremonia ta stanowi ważne wydarzenie w zapewnieniu nowej, kluczowej lokalizacji i połączenia z Sojuszem, ostatecznie zapewniając całościowe podejście do zbiorowej obrony i bezpieczeństwa NATO. Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg pogratulował wszystkim odpowiedzialnym za sformowanie dowództwa, stwierdzając, że NATO jest Sojuszem transatlantyckim, a Północny Atlantyk ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa Europy. Dodał, że nowe dowództwo atlantyckie zapewni bezpieczeństwo kluczowych tras dla dostaw z Ameryki Północnej do Europy.
Zastępcą dowódcy JFC Norfolk został pełniący jednocześnie rolę szefa sztabu Sojuszniczego Dowództwa ds. Transformacji wiceadm. P.M. Bennett z Royal Navy. Z kolei szefami sztabu nowego dowództwa będą na przemian oficerowie marynarek wojennych z Niemiec i Hiszpanii, oficerami operacyjnymi – z Norwegii, oficerami ds. planowania – z Francji, natomiast wsparcia – z Danii.
Dwa nowe dowództwa operacyjne dołączyły do dwóch istniejących Sojuszniczych Dowództw Sił Połączonych NATO, zlokalizowanych w Brunssum w Niderlandach i Neapolu we Włoszech (Polak w Sojuszniczym Dowództwie Sił Połączonych NATO, 2020-08-28).