11 września br. Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) poinformowała, że jeszcze w tym roku zamierza rozpocząć postępowanie przetargowe na zakup aerostatów do ochrony greckich granic morskich w ramach pilotażowego programu (Włoskie łodzie patrolowe dla Grecji, 2020-02-03).

Pomiędzy lipcem a sierpniem 2019 Frontex i straż graniczna Grecji przetestowały aerostat do prowadzenia nadzoru granic morskich, które są zewnętrznymi granicami Unii Europejskiej. Aerostaty są używane obecnie przez służby graniczne w USA czy w Izraelu. / Zdjęcie: Frontex

Pomiędzy lipcem a sierpniem 2019 Frontex i straż graniczna Grecji przetestowały aerostat do prowadzenia nadzoru granic morskich, które są zewnętrznymi granicami Unii Europejskiej. Aerostaty są używane obecnie przez służby graniczne w USA czy w Izraelu. / Zdjęcie: Frontex

Wcześniejsze testy przeprowadzone we współpracy z grecką strażą wybrzeża (Limeniko Soma-Elliniki Aktofylaki) dowiodły, że aerostaty mogą być z powodzeniem używane do wspierania państw członkowskich UE w nadzorowaniu granic morskich do celów egzekwowania prawa (Francuzi zainteresowani sterowcami, 2020-01-09).

Celem programu pilotażowego będzie ocena wydajności i kosztów eksploatacji platform aerostatycznych do prowadzenia nadzoru morskiego, a także modyfikacja i optymalizacja używanego sprzętu w oparciu o wnioski wyciągnięte z zeszłorocznych testów. Mają zostać zdefiniowane optymalne wymiary platformy, jej ładowność i zdolności do prowadzenia nadzoru morskiego. 

Próby z aerostatem przeprowadzono pomiędzy 30 lipca a 26 sierpnia 2019 w rejonie greckiej wyspy Samos, leżącej na Morzu Egejskim blisko wybrzeży Turcji (ok. 70 km na południowy-zachód od Izmiru). Aerostat o długości 35 m, wyposażono w stację radiolokacyjną, kamerę termiczną oraz system automatycznej identyfikacji AIS (Automatic Identification System). Przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, statek znajdował się na pułapie około 1000 m od stacji bazowej. Na próby wydzielono budżet w wysokości 500 tys. EUR netto (2,22 mln zł). 

W tym samym czasie na wyspie rozmieszczono mobilną stację z czujnikami optoelektronicznymi do prowadzenia nadzoru morskiego. Wystawiła ją portugalska żandarmeria (GNR, Guarda Nacional Republicana). Miało to na celu porównanie, w czasie rzeczywistym, możliwości operacyjnych między dwoma rozwiązaniami: lotniczym i lądowym. 

Dzięki temu testowi Limeniko Soma-Elliniki Aktofylaki stała się pierwszą służbą graniczną Unii Europejskiej, która używała aerostat na uwięzi do nadzorowania obszaru morskiego. Doszło do tego zaledwie dziesięć miesięcy od pierwszego użycia w Europie bezzałogowego statku latającego (bsl) klasy MALE (Medium Altitude Long Endurance, średniego pułapu o dużej długotrwałości lotu) do nadzoru granic przez Frontex. We wrześniu i październiku 2018 do ochrony granic Grecji, Włoch i Portugalii wykorzystano izraelski IAI Heron (Oblot pierwszego niemieckiego Heron TP, 2020-07-28).